van een patiënt en deze in het lab in leven houdt, kan X-inactivatie aangetast zijn. We noemen dat erosie. Dat kan een effect hebben op je resultaten zonder dat je het doorhebt. Soms schrikken mensen als ik dat vertel.’ Mannelijke proefpersonen De aandacht voor gezondheidsverschillen tussen mannen en vrouwen groeit in de medische wereld, ziet Cristina. ‘Vroeger bestond het onderscheid uit de keuze tussen de uroloog of de gynaecoloog. Nu realiseren we ons steeds meer dat sekse vastligt in elke cel van het lichaam, niet alleen in de geslachtsorganen.’ Ook bij studies naar nieuwe behandelingen of medicijnen signaleert ze verandering.‘Tot dusver is bijna al het biomedisch onderzoek gedaan met mannelijke proefpersonen of proefdieren. Vrouwen werden uitgesloten, vanwege de menstruatiecyclus of schade voor een latere zwangerschap. Dat werd te ingewikkeld gevonden. Tegenwoordig is het verplicht om vrouwen te includeren in klinische studies. Tenzij je een goede reden hebt om dat niet te doen, bijvoorbeeld als je onderzoek doet naar prostaatkanker.’ De droom van Cristina is dat vrouwen met gezondheidsproblemen even goed worden gediagnosticeerd en behandeld als mannen. ‘Meer focus op vrouwengezondheid is goed. Als een vrouw met lichamelijk onbegrepen chronische pijn naar de dokter gaat is de kans groter dat ze antidepressiva krijgt voorgeschreven. Ziekten die alleen bij vrouwen voorkomen zijn minder bestudeerd, zoals endometriose en fibromyalgie. Hetzelfde geldt voor de overgang. Nu komt daar langzaam verandering in. Ik ben daar heel optimistisch over. Als ik met mijn onderzoek een kleine bijdrage kan leveren, ben ik gelukkig.’ < PUBL I EKSJAARVERSLAG 2022 51
RkJQdWJsaXNoZXIy ODY1MjQ=