PUBL I EKSJAARVERSLAG 2022 73 ‘Patiënten hebben pijn en kunnen slechter bewegen’ Om het geheel nog wat ingewikkelder te maken, moet je weten dat gewrichten belasting ook nodig hebben. Jaap: ‘Het is use it or lose it. Bij onderbelasting gaat het kraakbeen ook achteruit. Je kan achteruitgang van het kraakbeen niet oplossen door gewoon minder te lopen. Er is een soort sweet spot waarop het kraakbeen in goede conditie blijft.’ Gloednieuw laboratorium Het onderzoek van Jaap richt zich op het precies meten van de belasting van het gewricht. Dat lukt nog niet goed genoeg met de huidige methoden, dus bouwen Jaap en zijn team een gloednieuw laboratorium in het Erasmus MC. Dat lab combineert biomechanica met beeldvormingstechnieken. Jaap legt uit: ‘Imaging, zoals MRI en CT, wordt gebruikt om te zien hoe het gewricht in elkaar zit. Maar je kunt er niet mee zien hoe het gewricht functioneert. Met biomechanica kunnen we de kracht op het gewricht meten, maar die metingen zijn niet heel nauwkeurig. Soms zitten we er centimeters naast, omdat we alleen op de huid kunnen meten. Door imaging en biomechanica samen te voegen, maken we de imaging functioneel en de biomechanica nauwkeuriger. Het beste van twee werelden, zogezegd.’ In de praktijk gaat dat er als volgt uitzien. Een proefpersoon met artrose krijgt markers op het lijf en loopt op een loopband met krachtplaten erin. Camera’s meten ondertussen via de markers hoe iemand beweegt, terwijl constant een soort röntgenfoto’s worden gemaakt, met een lage dosis straling. Het resultaat – na de toepassing van gepersonaliseerde biomechanische modellen – is een animatie waarop te zien is hoe de druk op het kraakbeen in het gewricht verloopt, tijdens het lopen. Hoe roder de kleur, hoe meer druk.‘De vraag die we daarmee hopen te beantwoorden: is de plek waar artrose optreedt ook de plek die het meest wordt belast?’ Jaap ontwikkelt het Biomechanica Imaging lab samen met prof. dr. Edwin Oei van de afdeling Radiologie & Nucleaire Geneeskunde van het Erasmus MC. CULTUURSCHOK Samenwerking tussen ingenieurs en artsen is prachtig, maar kent ook uitdagingen. Na een carrière als self made klinisch technoloog, weet Jaap er alles van. ‘Het kan lastig zijn om elkaar te begrijpen. In de mechanica heb je bijvoorbeeld het begrip stabiliteit. Orthopeden en fysiotherapeuten vatten dat heel anders op dan een ingenieur. Je bent wel even verder voordat je eruit bent wat je allebei bedoelt. Tegen studenten die in het ziekenhuis gaan werken zeg ik altijd: het is alsof je als Europeaan in Afrika of Azië komt. Je komt allerlei dingen tegen waaruit blijkt dat jullie werelden compleet anders zijn. Ze zijn van tevoren niet te benoemen, maar het gaat gebeuren. Je kunt er van alles over lezen, maar je snapt het pas als je er bent.’
RkJQdWJsaXNoZXIy ODY1MjQ=