WPDetails

NUMMER #25 - LENTE 2025 #25 PERSONEELS- EN RELATIEMAGAZINE VAN WAGENBORG PASSAGIERSDIENSTEN THEMA: Interview: INEKE VAN GENT OVER DE KRACHT VAN EEN KLEINE GEMEENSCHAP MEDEWERKERS ALS VRIJWILLIGER MEER DAN EEN BAAN Gemeenschap

28 Wat gebeurt er tijdens een dokking? Achter de schermen van het groot onderhoud 30 Familiebanden De kracht van gemeenschap binnen Wagenborg - het verhaal van Izak van Rhijn 32 Klantenpanels Wagenborg In gesprek met Maud Hendriks over dit nieuwe initiatief 34 Collega rederij Norden-Frisia: vooruitstrevend in traditie én duurzaamheid 37 Column Oud-directeur Ger van Langen 38 Historie Van zeetjalk naar veerdiensten 40 Ondernemer in beeld Bibliotheek Schiermonnikoog; een ontmoetingsplek met een maatschappelijk educatief randje 42 Dorpskracht op de eilanden Dorpsbelang Schiermonnikoog en Dorpsbelang Hollum en Buren op Ameland 44 Wagenborg-medewerkers als vrijwilliger Meer dan een baan 46 OV-Klantenbarometer Reizigers zeer tevreden over veerdienst 47 Nieuws uit de Groep 50 Veerbootcafé + agenda 51 Volgende editie + colofon 52 Vaste reizigers in beeld Marije Wiegersma, kinderfysiotherapeut en eilander in hart en nieren 4 Voorwoord 6 Oertocht 8 Nieuw leven op het eiland Een dag met verloskundige Marieke de Jong - Kiewiet 10 Facts & Figures WPDetails viert 25e editie! 11 Actualiteiten 12 Testvaart Een thuiskomst op het water met Albert Postma 14 De kracht van een kleine gemeenschap Interview met burgemeester Ineke van Gent van Schiermonnikoog 16 Juttersvereniging Ameland in actie Samen voor een schoon strand 18 D e Viermaster: een nieuw hoofdstuk voor onderwijs op Schiermonnikoog In gesprek Jaap Schadenberg, directeur basisschool Yn de Mande 20 Werelderfgoedcentrum Waddenzee aanwinst voor de regio Zaterdag 28 april gaan de deuren open voor publiek 21 N ieuwe Wadden Ferry voor Ameland Volg de bouw van het schip stap voor stap 22 Ondernemer in beeld Stichting Medical Ameland: Veiligheid begint bij de gemeenschap 24 S amenwerking met Next Generation Shipyards Een scheepswerf in het hart van Lauwersoog INHOUD Inhoud 28 12 34 14 38 24 Jaargang 10 - #25 Lente 2025 “We kijken uit naar de eerste bijeenkomsten van de Klantenpanels op de eilanden” Maud Hendriks, MT-lid Wagenborg Passagiersdiensten “We zijn net als Koninklijke Wagenborg een familiebedrijf en spreken dezelfde taal” Albert Keizer, directeur Next Generation Shipyards “Dankzij mijn werk in dagdelen ben ik wanneer nodig vaak beschikbaar als vrijwilliger voor de brandweer Ameland” Robert Vermaning, kapitein Wagenborg Passagiersdiensten “Zonder de veerdienst zouden sommige activiteiten op het eiland niet mogelijk zijn” Tineke Schipper - Bargeman, voorzitter Vereniging Dorpsbelang Schiermonnikoog 8 44 2 I WPDetails Lente 2025 WPDetails Lente 2025 I 3

BESTE LEZER, Op het Wad, waar eb en vloed het ritme bepalen, ontstaat een bijzondere verbondenheid. Deze getijden verbinden niet alleen de eilanden en het vasteland fysiek, maar weerspiegelen ook de sterke banden binnen onze gemeenschap. Bij Wagenborg voelen we deze verbondenheid dagelijks, of het nu gaat om onze bemanning aan boord, de eilanders die zich inzetten voor hun omgeving, of de bezoekers die keer op keer terugkeren naar een plek die als thuis voelt. We voelen onze verantwoordelijkheid binnen deze gemeenschap en blijven investeren in de toekomst. Een voorbeeld hiervan is de bouw van een nieuwe sneldienst voor de route tussen Ameland en Holwert. Dit moderne schip, dat plaats biedt aan 75 passagiers, is ontworpen met een beperkte diepgang van slechts 80 centimeter, waardoor onze dienstregeling betrouwbaarder wordt, zelfs bij lagere waterstanden. We verwachten deze nieuwe Wadden Ferry eind 2025 in gebruik te nemen, waarmee we de verbinding met de eilanden verder versterken. Daarnaast introduceren we dit voorjaar de Klantenpanels, een initiatief om de stem van de eilander gemeenschap nog duidelijker te integreren in onze dienstverlening. Deze panels, samengesteld uit diverse vertegenwoordigers van de eilanden, bieden een platform voor directe input over onze dienstverlening en de toekomst van de veerdienst. Zo streven we ernaar om samen met de gemeenschap te werken aan verbeteringen en innovaties die aansluiten bij de behoeften en wensen van de eilanders. In deze speciale jubileumeditie – WPDetails nummer 25 - belichten we hoe deze verbondenheid tot stand komt. We nemen je mee achter de schermen bij onze bemanning die tijdens de werfbeurten alles in gereedheid brengt voor een veilige overtocht. We spreken met eilanders die zich inzetten voor de gemeenschap, van hulpdiensten tot natuurbehoud. Dit ‘samen’ typeert de eilanden en is iets waar we met recht trots op mogen zijn. Terwijl je dit magazine doorbladert, nodig ik je uit om stil te staan bij wat gemeenschap voor jou betekent. Of je nu eilandbewoner, medewerker of bezoeker bent – samen houden we deze unieke verbinding in stand. Goede vaart en veel leesplezier! Met vriendelijke groet, Bob Rijpstra Hoofdredacteur VOORWOORD | REDACTIE 4 I WPDetails Lente 2025 WPDetails Lente 2025 I 5

Paula en haar team: SAMEN STERK OP HET VAKANTIEPARK In alle vroegte stapt Paula met haar collega’s op de eerste boot. Als leidinggevende van de schoonmaakploeg op een vakantiepark zorgt ze ervoor dat alles op rolletjes loopt. “In de zomer zijn we met een man of dertig”, vertelt Paula. “We hebben veel lol met elkaar en praten heel wat af op de boot. We gaan met de eerste boot heen en met die van 16:00 uur weer terug. Een lange dag.” Wiggert en collega’s: CULINAIRE CONNECTIES Onderweg naar de horecabeurs in Leeuwarden is Wiggert met enkele collega’s aan boord. “Ik ben op Ameland aan komen waaien en werk nu als kok”, deelt hij. “Op de boot kaarten we altijd even met elkaar. Het is mooi om zo ook collega’s tegen te komen die je niet kent. Je reist ook met studenten van de horecaopleiding op het eiland.” Jan en Ype: VERBONDEN DOOR HET EILAND Jan de Vries reist samen met zijn zoon naar Ameland. Ooit kocht hij er een chalet en knapte deze op. “Toen die klaar was, werd ik op het eiland regelmatig aangesproken met de vraag of ik niet ook nog een andere op kon knappen”, zegt Jan lachend. “Nu doe ik dat aan de lopende band.” Op de boot ontmoet hij Ype, chauffeur bij Bidfood. Ze bespreken van alles, zo vertelt Ype dat hij deze week ook even naar Guido Weijers gaat. Suzanne en dominee Frits: NIEUWE WEGEN OP HET EILAND Suzanne Buker en dominee Frits Hartman ontmoeten elkaar toevallig op de boot naar Holwert en raken in gesprek. Suzanne woont sinds twee jaar op Ameland. “Ik had al twintig jaar het idee om misschien naar Ameland te verhuizen, ik ben daar nu een nieuw leven begonnen.” Dominee Frits waardeert deze spontane ontmoetingen op de boot. “Het is vaak een verrassingsmoment dat verdieping brengt. Dan ben je vaak ook sneller aan de overkant.” Oertocht Elke dag varen over het Wad de veerboten van Ameland en Schiermonnikoog naar de eilanden en weer terug. De overtochten vormen niet alleen een fysieke verbinding tussen het vasteland en de eilanden, maar ook een ontmoetingsplek waar persoonlijke verhalen samenkomen en nieuwe verbindingen ontstaan. In deze editie, met als thema ‘gemeenschap’, delen we enkele bijzondere ontmoetingen aan boord. Als u denkt ‘De Oertocht’ dat komt me bekend voor, dat klopt. Van de bijzonder succesvolle televisieserie ‘De Oertocht’ was eind 2023 het derde seizoen te bekijken via Omrop Fryslân. De flimmaker van deze serie en TV-documentaires als FryslânDOK, Herman Zeilstra, gaat nu met zijn camera in de hand op pad voor WPDetails om belevenissen vast te leggen van Amelandgangers. Zijn verhalen zijn ook online te volgen. 6 I WPDetails Lente 2025 WPDetails Lente 2025 I 7

Op een eiland met een hechte gemeenschap is iedere geboorte een bijzondere gebeurtenis. Verloskundige Marieke de Jong - Kiewiet speelt hierin een onmisbare rol. Als geen ander kent zij de dynamiek van het eiland, waar de weg naar het ziekenhuis soms letterlijk over zee gaat en waar buren, vrienden en familie klaarstaan om jonge gezinnen te ondersteunen. We lopen een dag met haar mee en ontdekken hoe de gemeenschap op Ameland bijdraagt aan een warm welkom voor nieuw leven. Ochtendrust of spoedrit? Geen dag is hetzelfde “Een gemiddelde werkdag? Die bestaat eigenlijk niet”, lacht Marieke, terwijl ze haar tas inpakt voor een huisbezoek. “Soms heb ik een rustige dag waarin ik bezig ben met administratie of echo’s, maar het kan net zo goed een lange nacht worden waarin ik bij een bevalling ben en de volgende ochtend weer doorga.” Marieke werkt nauw samen met de huisartsen op het eiland, wat anders is dan op het vasteland, waar verloskundigen en huisartsen vaak gescheiden werken. Bijzonder is dat zwangeren hier voor alle zorg op het eiland terecht kunnen. “De lijnen zijn hier kort en we vullen elkaar goed aan”, legt Marieke uit. “Daarnaast werk ik af en toe nog in het FrisiusMC (voorheen: MCL), ook daar zijn de contacten direct en efficiënt. Het mooie is dat we niet alleen medische zorg bieden, maar ook nauw betrokken zijn bij de gemeenschap.” Samen zorgen voor nieuw leven Sinds 2013 is Marieke terug op het eiland, na eerder een eigen praktijk op de vaste wal te hebben gehad. Ze groeide op Ameland op en woont er nu met haar gezin. “Ik ken veel van mijn cliënten al voordat ze bij me komen en ik kom ze later ook tegen in het dorp. Je bouwt een vertrouwensband op en je ziet hoe een kind opgroeit binnen de gemeenschap. Dat maakt het werk hier bijzonder.” Dat ‘mienskip-gevoel’ is op Ameland overal te merken. “Als er een baby op komst is, leeft iedereen mee. Familie en vrienden helpen waar nodig, en het is niet ongebruikelijk dat de kraamzorg wordt ondersteund door de buren of grootouders.” De weg naar het ziekenhuis: over land, water en lucht Net als overal op de wereld beginnen de meeste bevallingen thuis, ook op Ameland kan een bevalling thuis plaatsvinden. Als er medische zorg op het vasteland nodig is, brengt dat soms logistieke uitdagingen met zich mee. “De zorgprofessionals op het eiland zijn bekend met de logistiek rondom het insturen naar het ziekenhuis en kunnen goed inschatten wat er op dat moment nodig is.” Bij spoedgevallen kan de patiënt per helikopter naar Leeuwarden worden gebracht. “De vlucht van Ameland naar het FrisiusMC duurt ongeveer 10 minuten.” Mocht de helikopter niet kunnen vliegen, dan is de KNRM-reddingboot de volgende optie. De veerdienst is in principe de laatste mogelijkheid, maar Marieke heeft in haar jaren op het eiland nog niet meegemaakt dat die moest worden ingezet. Toch is de samenwerking met de veerdienst cruciaal. “Soms is het geen spoed, maar moet een zwangere wel op tijd naar de wal voor een medische controle of een inleiding van de bevalling. Dan is het fijn dat we kunnen rekenen op de veerdienst, die meedenkt en in bijzondere gevallen een plekje vrijmaakt op de boot.” Verhalen van het eiland Elke bevalling is uniek, maar op een eiland krijgen sommige geboortes een bijzonder tintje. “Er zijn weleens toeristen die onverwachts bevallen tijdens hun vakantie”, vertelt Marieke. “Ze komen hier om te ontspannen en ineens wordt hun kindje een ‘eilander’. Dat levert mooie verhalen op.” De onderlinge verbondenheid is groot. “Ik heb weleens meegemaakt dat een vader met spoed naar de overkant moest om bij de bevalling van zijn partner te zijn. Voordat ik het wist, was er een heel netwerk in beweging: iemand bood een lift aan naar de haven, de veerdienst regelde een plek en was zelfs bereid even te wachten. Soms wordt er spontaan een overnachting aangeboden door een eilander die aan de wal woont.” Meer dan alleen een beroep Verloskundige zijn op een eiland vraagt om flexibiliteit. “Om de kwaliteit van zorg hoog te houden, is het belangrijk om regelmatig naar de wal te gaan voor bijscholing en om de ervaring op peil te houden. De zwangeren kunnen bijvoorbeeld zowel de 13- als de 20-weken echo op het eiland laten doen, iets unieks voor de Waddeneilanden. Om mijn echo-aantallen op peil te houden, werk ik eens per week in Dokkum. De combinatie van altijd beschikbaar zijn en een gezin vraagt om een sterke gemeenschap. Gelukkig is die er: als ik onverwachts weg moet, staat er altijd iemand klaar om mijn kinderen op te vangen. Dat maakt dit werk hier extra bijzonder.” “Het mooiste aan dit werk? Dat ik betrokken mag zijn bij het begin van een nieuw leven. Ik ben ontzettend dankbaar dat ik aankomende ouders mag begeleiden tijdens deze bijzondere periode in hun leven”, zegt Marieke. “En dat ik dat mag doen op een plek waar mensen elkaar kennen, helpen en ondersteunen.” Hier is sprake van echte ‘gemiënskap’. Nieuw leven op het eiland – een dag met verloskundige Marieke de Jong - Kiewiet EEN DAG MEELOPEN 8 I WPDetails Lente 2025 WPDetails Lente 2025 I 9

FACTS & FIGURES WPDetails viert 25e editie! Sinds december 2016 brengt WPDetails drie keer per jaar de verhalen van de veerdienst en de eilanden tot leven. Wat begon als een magazine om medewerkers, eilanders en relaties te verbinden, is inmiddels een vaste waarde binnen Wagenborg Passagiersdiensten. Nu, bij de 25e editie, blikken we terug op de cijfers, de groei en de bijzondere momenten die het magazine hebben gevormd. Wat is altijd gebleven? • Verschijnt 3 keer per jaar, gedrukt en digitaal. • Gericht op personeel, eilanders, leveranciers en relaties. • Elke editie heeft een vast thema. • Omvang: 52 pagina’s. Vaste rubrieken sinds het begin: • Facts & Figures - cijfers achter de veerdienst. • Ondernemer in Beeld - inspirerende ondernemers op Ameland en Schiermonnikoog. • Collega Rederij - kijkje bij andere veerdiensten wereldwijd. • Historie - verhalen uit het verleden. • Actualiteiten - belangrijkste ontwikkelingen rondom de veerdienst. • Column Ger van Langen - vertrouwd geluid van onze oud-directeur. Deze editie is zijn laatste bijdrage. • Nieuws uit de groep - ontwikkelingen vanuit Koninklijke Wagenborg. • Vaste reiziger - bijzondere reizigers in de schijnwerpers. Leuk detail: de eerste reiziger die in 2016 werd geïnterviewd, Marieke de Jong - Kiewiet, speelt in deze jubileumeditie opnieuw de hoofdrol, dit keer in een artikel over een dagje meelopen met een verloskundige. Nieuwe rubrieken door de jaren heen: In de afgelopen jaren kreeg het magazine een modernere opmaak, passend bij de seizoenen. Ook zijn er nieuwe rubrieken toegevoegd, zoals ‘Oertocht’met daarin ontmoetingen met reizigers en hun bijzondere verhalen en ‘Testvaart’, waarbij een eilander een dagje meeloopt met de bemanning van WPD. Beide rubrieken zijn ook terug te zien op video via een QR-code. Daarnaast is er in het kader van duurzaamheid steeds meer aandacht voor groene initiatieven binnen de veerdienst. WPDetails in cijfers: • 150 collega’s geïnterviewd. • 100 eilanders aan het woord. • 100 (eilander) ondernemers aan het woord. • 50 vrijwilligers in de schijnwerpers • 85 reizigers deelden hun bijzondere overtocht • 1.240 pagina’s gepubliceerd sinds 2016. Met deze 25e editie vieren we niet alleen WPDetails, maar ook de gemeenschap die het magazine heeft opgebouwd. ACTUALITEITEN 25 jaar wpd.nl van reserverings- formulier tot live webcams Op 17 februari 2024 bestond wpd.nl precies 25 jaar! Wat begon als een eenvoudige website waarop reizigers via een online formulier een autoreservering konden aanvragen, is inmiddels uitgegroeid tot een uitgebreid digitaal platform. Sinds 2013 kunnen reizigers online tickets boeken, voertuigen reserveren en groepsaanmeldingen doen. Later kwamen daar opties als wijzigen, annuleren en zelfs live webcams bij. En we blijven vernieuwen! Dit voorjaar krijgt de website een frisse, eigentijdse uitstraling in lijn met de nieuwe huisstijl van Koninklijke Wagenborg. Veerboten Rottum en Monnik vieren 40 jaar trouwe dienst Dit jaar vieren de Rottum en de Monnik hun 40-jarig jubileum! Sinds 1985 zijn deze veerboten een onmisbare schakel in de verbinding met de eilanden. De Rottum begon als Sier op de route naar Ameland, maar vaart sinds 1995 op LauwersoogSchiermonnikoog. De Monnik, eerder bekend als Oerd, volgde in 2003. In 2011-2012 kreeg de Rottum een complete modernisering, waardoor het schip weer helemaal klaar was voor de toekomst. Na vier decennia trouwe dienst blijven deze schepen een vertrouwd gezicht op het Wad en een belangrijke schakel voor eilanders en bezoekers. Project “Natuurlijk, Bereikbaar!” afgesloten Het project “Natuurlijk, Bereikbaar!” van Wagenborg Passagiersdiensten is afgerond. In anderhalf jaar tijd hebben we waardevolle inzichten en feedback ontvangen van eilandbewoners, bezoekers en werknemers. Deze input nemen we mee in toekomstige verbeteringen op het gebied van dienstverlening, scheepsontwikkeling en vervoersmogelijkheden. Hoewel dit project stopt, blijft de mening van de reiziger belangrijk. Via toekomstige klantenpanels blijven we jullie betrekken bij verdere ontwikkelingen. Samen werken we aan een duurzame en prettige reiservaring. WPDetails | 1 PB | WPDetails #01 Jaargang 1 - December 2016 We doen het samen en we doen het goed. Klopt dit? 3 visies DE WERKPLEK VAN... WTK MARK MÖLENBERG Ondernemers in beeld: Van den Herik en Schierglas BV OP BEZOEK bij het havenkantoor Lauwersoog In gesprek met Marc Jager over het Open Plan Proces: “2017 wordt cruciaal” En méér! WAGENBORG PASSAGIERSDIENSTEN WPDetails PERSONEELS- EN RELATIEMAGAZINE VAN WAGENBORG PASSAGIERSDIENSTEN B.V. WPDetails | 1 #14 WPDetails PERSONEELS- EN RELATIEMAGAZINE VAN WAGENBORG PASSAGIERSDIENSTEN Jaargang 6 - April/Mei 2021 THEMA: Jeugd BIJZONDERE BOOTVERHALEN Interview KINDERBURGEMEESTER VAN SCHIERMONNIKOOG JONGEREN WERKZAAM BIJ WAGENBORG PASSAGIERSDIENSTEN AAN HET WOORD WPDetails | 1 PB | WPDetails #03 Jaargang 2 - Juli 2017 WAGENBORG PASSAGIERSDIENSTEN WPDetails PERSONEELS- EN RELATIEMAGAZINE VAN WAGENBORG PASSAGIERSDIENSTEN 3 VISIES GRENZEN AAN TOERISME COLLEGA REDERIJ NORLED A.S. ONDERNEMER IN BEELD TAXI DRENT EN SCHIER FASHION WPDetails | 1 PB | WPDetails #12 Jaargang 5 - Augustus 2020 WAGENBORG PASSAGIERSDIENSTEN WPDetails PERSONEELS- EN RELATIEMAGAZINE VAN WAGENBORG PASSAGIERSDIENSTEN THEMA: MENSENWERK MOOI MENSENWERK INTERVIEW KNRM DIEPGEWORTELD IN DE LOKALE GEMEENSCHAP COLLEGA REDERIJ AG EMS - BORKUMLIJN 10 I WPDetails Lente 2025 WPDetails Lente 2025 I 11

TESTVAART Testvaart met Albert Postma: een thuiskomst op het water Testvaart Vandaag maakt Albert Postma een bijzondere ‘Testvaart’ naar Schiermonnikoog, het eiland dat voor hem voelt als een tweede thuis. Zijn band met het eiland begon al op jonge leeftijd; na een noodzakelijke buikoperatie als baby, brachten zijn ouders hem voor het eerst naar Schiermonnikoog toen hij één jaar oud was. Die zomer verbleven ze zes weken op het eiland, en sindsdien is Albert er niet meer weg te slaan. Door de jaren heen heeft Albert duizenden foto’s gemaakt van de veerdienst, een passie die zijn diepe verbondenheid met het eiland en de overtocht weerspiegelt. Iedere zomer keert hij samen met zijn ouders terug naar Schiermonnikoog. Zijn ouders, inmiddels in de tachtig, kozen destijds bewust voor Schiermonnikoog omdat ze wisten dat hun zoon veilig en zelfstandig kon rondlopen op dit rustige eiland. “Nu ben je weer thuis, Albert”, zeggen ze altijd wanneer de tent staat op camping Seedune. Op het eiland kan hij zijn gang gaan, terwijl zijn ouders ook hun eigen weg gaan. Albert verveelt zich geen moment op Schiermonnikoog. Kapitein Stefan Teuben kent Albert al zijn hele carrière en ziet hem vaak staan op de punt van de haveningang met zijn camera. Als het mooi weer is, stapt Albert regelmatig in de auto of op de fiets vanuit Buitenpost om nieuwe foto’s van de boot te maken. Vandaag krijgt hij de kans om het schip zelf te besturen. Hoewel Albert twijfelt of hij het wel kan, stelt kapitein Teuben hem gerust: “Jazeker!” Voorzichtig neemt Albert de stuurhendel over, en het gaat uitstekend. Achter het roer vertelt hij enthousiast over zijn plannen voor het jaarlijkse Kallemooifeest, een traditie die hij koestert. Tijdens het varen vertelt Albert over zijn plannen voor het jaarlijkse Kallemooi-feest met Pinksteren, een traditie die hij geweldig vindt. Hij herinnert zich ook zijn tijd als glazenhaler in de Tox Bar, waardoor hij veel eilandgangers heeft leren kennen. Momenteel werkt Albert voor de gemeente, waar hij verkeersborden schoonmaakt. Kapitein Teuben grapt over Alberts eerdere werk als kippenvanger en vraagt zich lachend af of dat wel goedkomt met de haan tijdens Kallemooi. Na deze bijzondere ervaring bedankt Albert de bemanning hartelijk en keert hij tevreden terug naar Buitenpost, met een nieuwe herinnering aan zijn geliefde Schiermonnikoog. Wil je het hele verhaal van de ‘Testvaart’ van Albert Postma ervaren? Scan dan met de telefoon de QR-code Ook interesse om als ‘eilander’ een keer een dagdeel met ons mee te lopen? Stuur een mail met motivatie aan de redactie: wpdetails@wpd.nl 12 I WPDetails Lente 2025 WPDetails Lente 2025 I 13

INTERVIEW BURGEMEESTER INEKE VAN GENT VAN SCHIERMONNIKOOG Schiermonnikoog is in meerdere opzichten een prachtig eiland, liggend in het Unesco Werelderfgoed; het is ook een hechte gemeenschap waar saamhorigheid en samenwerking de basis vormen van het dagelijks leven. Maar een kleine gemeenschap brengt ook uitdagingen met zich mee. Van de bereikbaarheid van het eiland tot het behoud van voorzieningen en het aantrekken van jonge gezinnen – hoe zorgen we ervoor dat Schiermonnikoog leefbaar blijft? We spreken burgemeester Ineke van Gent over de kracht van de gemeenschap, de uitdagingen en de plannen voor de toekomst. Hoe kijkt u naar de bereikbaarheid van het eiland? “De veerboot is onze levenslijn. Niet alleen voor toeristen, maar vooral voor eilanders die werken of naar school of familie gaan op het vasteland. De betaalbaarheid, toegankelijkheid en frequentie van de boot zijn van groot belang. De sneldienst is een mooie toevoeging, maar brengt wel extra kosten met zich mee voor eilanders. Misschien moeten we voor woon-werkverkeer kijken naar afspraken met WPD voor een korting op deze boot. Wat de toekomst betreft, hoop ik dat we de eerste veerdienst naar de Waddeneilanden worden die elektrisch gaat varen. Met de juiste infrastructuur op Lauwersoog, bijvoorbeeld een windmolen voor de energie, zouden we een voorbeeld kunnen zijn voor duurzame eilandverbindingen.” Wat zijn volgens u de grootste uitdagingen voor Schiermonnikoog? “Betaalbare huisvesting voor eilanders is misschien wel de grootste uitdaging. We moeten zorgen dat huizen voor permanente bewoning ook echt daarvoor gebruikt worden. Daarnaast is het belangrijk dat we onze (zorg-) voorzieningen op peil houden en waar nodig uitbreiden En natuurlijk speelt de bescherming van ons Unesco Werelderfgoed een grote rol. We moeten een balans blijven vinden tussen natuurbehoud en het mogelijk maken van wonen en werken op het eiland. Door gasboringen, kabels van het beoogde windmolenpark boven het eiland, staat het erfgoed onder druk. Wij proberen op te komen op voor een goed evenwicht tussen economie en ecologie, om daarmee ons mooie eiland in een uniek natuurgebied duurzaam te behouden.” Wat is uw boodschap aan Den Haag? “Wees trots op hoe wij het hier regelen en steun onze zelfstandigheid als gemeente. En wees vooral zuinig op het Unesco Werelderfgoed Waddenzee, Nationaal Park Schiermonnikoog en het Natura 2000-gebied. Het is het waard en heeft onze bescherming hard nodig. Goede samenwerking is niet alleen met Den Haag essentieel maar ook met de andere Waddeneilanden en onze partners aan de wal om de belangen van kleine gemeenschappen als Schiermonnikoog te waarborgen, te koesteren en klaar te maken voor een duurzame toekomst.” Met een sterke gemeenschap, betrokken vrijwilligers en ambitieuze plannen voor de toekomst blijft Schiermonnikoog een uniek en levendig eiland. “We zijn de kleinste gemeente van Nederland, maar wél een goede”, besluit Ineke van Gent trots en met een glimlach. Schiermonnikoog staat bekend om zijn sterke gemeenschap. Wat maakt de eilander saamhorigheid zo uniek? “Mienskip zoals ze hier zo mooi zeggen, zit diepgeworteld in de cultuur van het eiland. Vroeger was men hier echt op elkaar aangewezen: de boot ging minder vaak, mannen werkten op zee, vrouwen hielden het eiland draaiende en iedereen hielp en zorgde elkaar. Dat laatste is nog steeds zo. Of het nu gaat om de KNRM, de brandweer, het Sigma team of het bloeiende verenigingsleven, veel eilanders dragen vrijwillig hun steentje bij aan een levendige gemeenschap. Er is een mentaliteit van: ‘we redden ons en kijken om naar elkaar’. Maar dat is geen vanzelfsprekendheid, dit blijft alleen bestaan als we er samen in blijven investeren.” Welke rol speelt de gemeente in het versterken van die gemeenschap? “Schiermonnikoog moet geen openluchtmuseum worden, maar een plek blijven waar mensen wonen, werken en samenleven. We investeren in voorzieningen, zoals een nieuwe school, zodat jonge gezinnen hier kunnen blijven. Ook huisvesting voor eilanders is een aandachtspunt. We betrekken iedereen, van jong tot oud. Een voorbeeld is de benoeming van de kinderburgemeester en een jeugdraad die we optuigen. Maar ook het jaarlijkse ontbijt op internationale vrouwendag voor eilander vrouwen is een voorbeeld van saamhorigheid. Uniek is dat we als Schiermonnikoog € 10 miljoen vanuit Europa hebben ontvangen om het leven op ons eiland te verbeteren. Een echte buitenkans voor het eiland! Een groot deel gaat naar zorg en de rest wordt samen met de inwoners ingezet om de leefkwaliteit te verbeteren. Er is een stemming gehouden onder de eilanders naar welke projecten de voorkeur uit gaat, die uitslag hebben we 1 op 1 overgenomen als college. Daarnaast wordt er € 1,3 miljoen besteed aan ideeën die rechtstreeks vanuit de eilanders zelf komen. Dit participatieproces noemen we ‘De Nieuwe Route’ en krijgt de komende maanden zijn uitwerking. Eilanders hebben hun ideeën ingediend en het college en de gemeenteraad hebben zich gecommitteerd om, binnen de gestelde kaders, de uitkomsten hiervan mee te nemen in de besluitvorming.” Vrijwilligerswerk is een essentieel onderdeel van het eilandleven. Hoe belangrijk is die inzet? “Zonder vrijwilligers zou het eiland niet functioneren. Iedereen die kan, levert een bijdrage. Het mooie is dat dit niet als een verplichting voelt, maar als een enthousiaste bijdrage aan de mienskip. Je woont hier samen, dus je zorgt ook voor elkaar. Dat is één van de dingen die Schiermonnikoog zo bijzonder maken.” De kracht van een kleine gemeenschap “Samen redden we ons wel” “Bereikbaarheid: de levenslijn van Schiermonnikoog” “Vrijwilligers: de ruggengraat van het eiland” 14 I WPDetails Lente 2025 WPDetails Lente 2025 I 15

DE JUTTERSVERENIGING Van overleven naar samenwerken “Jutten is van oudsher een manier geweest om te overleven op Ameland”, vertelt Pieter Jan. “Vroeger waren materialen schaars en als er iets aanspoelde, konden eilanders dat goed gebruiken. Van hout voor de kachel tot touw en netten voor de visserij – alles had waarde.” Tegenwoordig is het jutten veranderd. “Nu is het minder een kwestie van overleven en meer van samenwerken. Ons doel is een schoon en toegankelijk strand voor iedereen.” De Juttersvereniging telt 380 leden en zet zich in voor het recreatief medegebruik van het strand. “Dat betekent niet alleen afval opruimen, maar ook zorgen dat eilanders het strand kunnen blijven gebruiken voor activiteiten als vissen, garnalen kruien en mosselen rapen. Dankzij goede afspraken met de gemeente Ameland mogen Amelanders van 15 september tot 1 mei met gemotoriseerde voertuigen op het strand rijden, iets wat anders verloren dreigde te gaan.” Een van de schoonste stranden van Nederland Dat Ameland een van de schoonste stranden van Nederland heeft, is geen toeval. De Juttersvereniging organiseert jaarlijks een grote strandschoonmaakactie in juni, waarbij in één avond zo’n 20 kilometer strand wordt opgeruimd. Daarnaast zijn er regelmatig kleinere acties, waarbij leden gebruikmaken van KIMOaanhangwagens – speciale trailers waarmee aangespoeld afval eenvoudig kan worden afgevoerd. “Die staan in Hollum en Nes en kunnen het hele jaar door worden ingezet door onze leden”, legt Pieter Jan uit. Naast deze eigen initiatieven werkt de vereniging ook samen met andere organisaties en evenementen. Zo ondersteunen ze de jaarlijkse Boskalis Beach Cleanup Tour, waarbij deelnemers afval verzamelen langs de kust. In 2025 vindt deze schoonmaakactie weer plaats op 3 en 4 augustus. Ook helpen ze bij de milieujutters van Stayokay Ameland, waar een groep van 30 tot 40 vrijwilligers in de voorjaarsvakantie het strand opruimt. Meer dan alleen opruimen Naast het opruimen van afval speelt de Juttersvereniging ook een belangrijke rol in educatie en bewustwording. “We werken samen met scholen om kinderen te leren over het belang van een schoon strand. Ze helpen mee met opruimen en zien met eigen ogen wat er allemaal aanspoelt.” Het afval dat wordt verzameld, varieert van visnetten en touwresten tot plastic verpakkingen en, steeds vaker, paraffine – een vettige substantie die afkomstig is van schepen en schadelijk is voor dieren. “Als er veel paraffine op het strand ligt, dan geven wij dat door aan de gemeente Ameland, die verantwoordelijk is voor het strand”, legt Pieter Jan uit. “Mocht de gemeente het teveel vinden, dan nemen zij contact op met Rijkswaterstaat, die het verder afhandelt en eventueel een gespecialiseerd bedrijf inschakelt.” De toekomst: betrokkenheid en innovatie Pieter Jan hoopt dat de Juttersvereniging nog lang een bijdrage kan leveren aan de gemeenschap. “De grootste uitdaging blijft het betrekken van mensen. Vrijwilligerswerk vraagt tijd, en niet iedereen heeft die. Toch zien we dat veel eilanders zich verbonden voelen met het strand en hun steentje willen bijdragen.” Ook innovaties spelen een rol in de toekomst. “We kijken naar manieren om afval efficiënter op te ruimen en hopen nog nauwer samen te werken met scholen en ondernemers. Hoe meer mensen zich betrokken voelen, hoe beter we het eiland schoon kunnen houden.” Iedereen kan helpen Of je nu eilander of bezoeker bent, iedereen kan bijdragen aan een schoon strand. “Een simpel gebaar, zoals je eigen afval meenemen of een aangespoelde fles oprapen, maakt al verschil”, zegt Pieter Jan. “Als iedereen een beetje helpt, houden we Ameland niet alleen schoon, maar ook leefbaar voor de volgende generaties.” Met de kracht van samenwerking en een passie voor het eiland blijft de Juttersvereniging zich inzetten voor een schoon Ameland. Want, zoals Pieter Jan het mooi afsluit: “Dit strand is van ons allemaal – laten we er samen goed voor zorgen.” Samen voor een schoon strand: de Juttersvereniging Ameland in actie Op Ameland is het strand niet alleen een plek om te ontspannen, maar ook een gebied dat onderhouden en beschermd moet worden. Al ruim 30 jaar zet de Juttersvereniging Ameland zich in om het strand schoon te houden en de belangen van eilanders te behartigen. Van strandschoonmaakacties tot educatieve projecten met scholen – de vereniging is een onmisbare schakel in de eilander gemeenschap. We spreken met voorzitter Pieter Jan Borsch over het belang van het jutten, de kracht van samenwerking en de toekomst van een schoon Ameland. Pieter Jan Borsch 16 I WPDetails Lente 2025 WPDetails Lente 2025 I 17

ONDERWIJS Op Schiermonnikoog wordt gebouwd aan een toekomstbestendig Leer- en Ontwikkelcentrum (LOC), dat onderwijs en kinderopvang van 0 tot 16 jaar onder één dak brengt. Dit gloednieuwe gebouw, genaamd ‘De Viermaster’, wordt een centrale plek waar kinderen zich kunnen ontwikkelen en doorstromen binnen een doorgaande leerlijn. Een unieke stap voor de leefbaarheid van het eiland. We spreken Jaap Schadenberg, directeur van Basisschool Yn de Mande, over de totstandkoming van dit project, de impact op de gemeenschap en de toekomst van onderwijs op Schiermonnikoog. Een nieuw hoofdstuk voor onderwijs op Schiermonnikoog Een gezamenlijke visie: één plek voor leren en ontwikkelen “Willen we Schiermonnikoog aantrekkelijk houden voor jonge gezinnen, dan is een sterke onderwijsvoorziening essentieel”, begint Schadenberg. “Dat is de drijfveer achter dit project. We wilden een plek creëren waar kinderen van baby tot tiener naadloos kunnen doorstromen, zonder dat ze telkens hoeven te wennen aan een nieuwe omgeving.” De Viermaster brengt Basisschool Yn de Mande, de Inspecteur Boelensschool (voortgezet onderwijs), de kinderopvang en de Schier Academy samen in één gebouw. “Door deze samenwerking kunnen we een doorlopende leerlijn realiseren. Dit betekent dat we het onderwijs beter kunnen afstemmen op de behoeften van de kinderen, van peuter tot puber. Zo kunnen we bijvoorbeeld een kind dat uitblinkt in Engels al eerder laten meedoen met lessen op het voortgezet onderwijs.” De Viermaster De naam van het nieuwe LOC werd vorige week onthuld tijdens een open bouwmiddag. “We hebben een prijsvraag uitgezet en daar kwamen 62 inzendingen uit”, vertelt Schadenberg. “Een commissie van eilanders koos uiteindelijk voor ‘De Viermaster’. Dit symboliseert de vier partijen die in het gebouw samenwerken: de kinderopvang, de basisschool, het voortgezet onderwijs en de Schier Academy.” Ook de inwoners konden een kijkje nemen in het pand. “Vooral de kinderen vonden het geweldig om alvast rond te lopen en te zien waar ze straks les krijgen”, glimlacht Schadenberg. Gemeenschapsgevoel Een belangrijk doel van De Viermaster is het versterken van het gemeenschapsgevoel op het eiland. “Doordat kinderen en jongeren langer bij elkaar in de buurt blijven, ontstaat er een hechtere band. Ze leren van elkaar en dragen samen verantwoordelijkheid voor hun leeromgeving.” Daarnaast heeft het project een grote impact op de leefbaarheid van het eiland. “Als je geen goed onderwijsaanbod hebt, zullen gezinnen eerder geneigd zijn om naar de wal te verhuizen”, legt Schadenberg uit. “Met dit nieuwe centrum hopen we niet alleen jonge gezinnen te behouden, maar zelfs nieuwe gezinnen aan te trekken.” Wat dit project extra bijzonder maakt, is dat het op unanieme steun van alle politieke partijen op Schiermonnikoog kan rekenen. “Er was geen enkele terughoudendheid, iedereen zag het belang van deze ontwikkeling”, vertelt Schadenberg. “Dat zegt veel over hoe essentieel dit is voor de toekomst van het eiland.” Een toekomstbestendig gebouw De nieuwbouw van De Viermaster is niet alleen een onderwijskundige, maar ook een duurzame keuze. “Het oude schoolgebouw voldeed niet meer aan de eisen van deze tijd”, legt Schadenberg uit. “Bij de nieuwbouw is er rekening gehouden met energieneutraliteit en milieuvriendelijke materialen. Daarnaast wordt de huidige gymzaal geïntegreerd in het nieuwe gebouw, waardoor we optimaal gebruikmaken van de ruimte.” Het ontwerp is goed afgestemd op de verschillende leeftijdsgroepen. “Zo krijgt de kinderopvang een eigen plek op de begane grond, terwijl de leerlingen van het voortgezet onderwijs boven les krijgen”, licht Schadenberg toe. “Op de bovenste verdieping komt een muzieklokaal met een dakterras. Zo zorgen we ervoor dat iedere leeftijdsgroep een eigen, passende leeromgeving heeft.” Een brede samenwerking De bouw van het LOC is mogelijk gemaakt door financiële steun van de Regio Deal. “Daarnaast is de hele gemeenschap nauw betrokken geweest bij de ontwikkeling”, vertelt Schadenberg. Het project is ook een voorbeeld voor andere eilanden. “We merken dat andere Waddeneilanden met belangstelling naar onze aanpak kijken. Ons model biedt inspiratie voor hoe klein- schalig onderwijs op een duurzame en toekomstbestendige manier georganiseerd kan worden.” Bijzondere mijlpaal Alle betrokkenen kijken reikhalzend uit naar de ingebruikname van De Viermaster vanaf het nieuwe schoolseizoen 2025/2026. “Het wordt een bijzondere mijlpaal”, zegt Schadenberg. “Voor mij persoonlijk ook. Ik ben hier in 2016 als interim-directeur begonnen, maar ben gebleven omdat ik zag hoe belangrijk dit project was.” Met de komst van De Viermaster krijgt Schiermonnikoog een sterke en toekomstbestendige onderwijsvoorziening. “Dit project laat zien wat je kunt bereiken als je samenwerkt als gemeenschap”, besluit Schadenberg. “En dat maakt het extra bijzonder.” De Viermaster: V.l.n.r. Jaap Schadenberg, kinderburgemeester Benito Sanou en burgemeester Ineke van Gent Onthulling van de nieuwe naam De open bouwmiddag 18 I WPDetails Lente 2025 WPDetails Lente 2025 I 19

WERELDERFGOEDCENTRUM WADDENZEE Van Pieterburen naar Lauwersoog Het WEC is voortgekomen uit het Zeehondencentrum Pieterburen. Die locatie bood beperkte ruimte en verouderde faciliteiten. De verhuizing naar Lauwersoog, dichter bij het Werelderfgoed, biedt kansen voor betere opvang van zeehonden én een bredere focus op het hele Waddengebied. Het verhaal van de Waddenzee De Waddenzee is van levensbelang voor meer dan alleen de zeehond. Van oesters en garnalen tot vogels en mensen: alles is met elkaar verbonden. In het WEC ontdek je de verhalen van ‘Waddenwezens’, leer je over je eigen rol en impact, en wat je kunt doen om dit bijzondere gebied te beschermen. Bezoekers kunnen zich onderdompelen in een interactieve tentoonstelling, de zeehondenopvang bekijken, of live meekijken bij onderzoek in het ecolab (laboratorium). Er zijn conferentieruimtes, klaslokalen, een restaurant, winkel en zelfs een ‘Waddenbieb’. Voor ieder wat wils, of je nu komt voor een goede kop koffie of de Waddenzee Experience. Samenwerking als sleutel Het WEC is gebouwd op samenwerking. Zo speelt de Stichting Geïntegreerde Visserij een grote rol in het ecolab, werkt Rijkswaterstaat mee aan de experience en verzorgen de Waddenvereniging, IVN en Staatsbosbeheer trainingen en kennisdeling. Ook na de opening blijft het centrum dé plek waar organisaties samenkomen om het Wad te beleven én te beschermen. Een centrum met toekomstvisie Met educatie en beleving als basis wil het WEC ook bijdragen aan recreatie, leefbaarheid en mogelijk zelfs ondernemerschap in de regio. Het uiteindelijke doel: een gezonde balans tussen mens en natuur, voor de wereld van morgen. WEC opent haar deuren: een aanwinst voor de regio Na jaren van voorbereiding is het bijna zover: de opening van het WEC (Werelderfgoedcentrum Waddenzee) in Lauwersoog. Op zaterdag 26 april gaan de deuren open voor het publiek. Het centrum moet dé huiskamer van de Wadden worden – een plek waar bezoekers, wetenschappers en studenten samenkomen om meer te leren over dit unieke gebied. in zicht: volg de bouw van de Wadden Ferry Toekomst Op 12 februari vond bij Next Generation Shipyards in Lauwersoog een bijzonder moment plaats: Wagenborg Passagiersdiensten en NG Shipyards ondertekenden het contract voor de bouw van een gloednieuwe Wadden Ferry tussen Ameland en Holwert. Jieskje Hollander (WPD) en Dirk Keizer (NG Shipyards) bekrachtigden hiermee een miljoeneninvestering in de bereikbaarheid van Ameland. Het nieuwe schip is een flinke stap vooruit. De capaciteit groeit van 48 naar 75 passagiers en er komt meer ruimte voor bagage. Reizigers kunnen aan boord ook hun apparaten opladen via USB-C. Maar het grootste verschil? Het schip is speciaal ontworpen voor de Waddenzee. Met een diepgang van slechts 80 centimeter ligt de Wadden Ferry 40 centimeter minder diep dan de huidige Fostaborg. Daardoor kan hij ook bij lage waterstanden blijven varen. De drie speciaal ontwikkelde waterjets zorgen niet alleen voor betrouwbare voortstuwing, maar maken het schip ook efficiënter én duurzamer: 50% minder CO2-uitstoot én voorbereid op een elektrische toekomst. Als alles volgens planning verloopt, wordt het schip eind 2025 opgeleverd en vervoert het begin 2026 zijn eerste passagiers. Scan de QR-code en kijk mee! Benieuwd hoe het verder gaat? Wagenborg neemt je mee in de bouw van het schip via het gloednieuwe ‘Wadden Ferry Journaal’. In de eerste aflevering zie je hoe het officiële tekenmoment werd gevierd op de werf in Lauwersoog. “Als Koninklijke Wagenborg zijn we trots op deze investering. De geschiedenis van Wagenborg en Ameland gaat terug tot 1905. Sindsdien hebben we generaties Amelanders en reizigers overgezet. Wij hebben altijd gezocht naar manieren om onze dienstverlening te verbeteren. Investeren in en voor de lange termijn zit in ons DNA. En nu, jaren later, zetten we die traditie voort en blijven we innoveren voor de generaties na ons.” Egbert Vuursteen, CEO Royal Wagenborg V.l.n.r. Albert Keizer, Dirk Keizer, Hans Veraart, allen van NG Shipyards en Egbert Vuursteen, Jeroen Seyger en Jieskje Hollander namens Wagenborg 20 I WPDetails Lente 2025 WPDetails Lente 2025 I 21

MEDICAL-AMELAND Hoe is Stichting Medical-Ameland ontstaan? Richard: “Eduard en ik kennen elkaar al 40 jaar en werken beiden als ambulancechauffeur. In 2017 hadden we het erover dat er op Ameland geen instructeurs voor reanimatie- en BHV-trainingen waren. Bedrijven haalden opleiders van de vaste wal, maar voor particulieren was er nauwelijks mogelijkheid om een cursus te volgen. Dat vonden we raar. We besloten zelf instructeur te worden en met een paar lessen te beginnen. De vraag bleek enorm en al snel groeiden we uit tot wat nu Stichting Medical-Ameland is.” Wat is jullie missie? Eduard: “Heel simpel: het eiland veiliger maken. We willen dat zoveel mogelijk Amelanders weten hoe ze moeten handelen in een noodsituatie. Van scholieren tot senioren, iedereen kan bij ons leren reanimeren, EHBO toepassen en levensreddende handelingen uitvoeren. Inmiddels hebben we al meer dan 800 mensen opgeleid en werken we samen met 70 bedrijven op het eiland en zorgen we voor een goeie bedrijfshulpverlening.” Hoe belangrijk is samenwerking met de gemeenschap? Pascal: “Op Ameland zorgen we voor elkaar We zien dat mensen bereid zijn om hun verantwoordelijkheid te nemen. Jongeren volgen al vroeg reanimatietrainingen en bedrijven investeren steeds meer in veiligheidsopleidingen. Dat laat zien hoe sterk de gemeenschap is.” Waarom is EHBO zo belangrijk voor een eilandgemeenschap? Marco: “Op Ameland zijn we met best veel mensen, bewoners, gasten en voor werk. Een ongeluk, noodsituatie of andere niet levensbedreigende aandoeningen gebeuren nu eenmaal. Daarom is het belangrijk dat zoveel mogelijk mensen weten wat ze moeten doen in een noodsituatie of andere gevallen waarbij iemand hulp nodig heeft. Of je nu in de horeca werkt, in de bouw, sport of met kinderen bezig bent, EHBO en weten wat je kunt doen om te helpen maakt dat je zo nodig met vertrouwen hulp biedt. Door onze cursussen kunnen mensen op het eiland zelfverzekerder handelen als het nodig is.” Wat zijn de grootste uitdagingen bij het opleiden op het eiland? Eduard: “De grootste uitdaging is beschikbaarheid. Veel mensen hebben drukke schema’s, waardoor het lastig is om trainingen in te plannen. Daarom geven we cursussen in de avonduren, weekenden en op locatie. Om de lessen zo goed mogelijk te kunnen geven investeren we veel in de materialen waarmee we lesgeven en het actueel houden van onze eigen kennis en vaardigheden. We zijn trots dat we sinds kort e-learning aanbieden, zodat cursisten flexibel kunnen leren.” Hebben jullie een bijzonder moment meegemaakt dat de impact van jullie werk laat zien? Richard: “Eigenlijk niet één specifiek moment, we horen en zien dat de hulpverlening door omstanders op het eiland steeds beter wordt en dat is nu net wat we graag wilden toen we met Medical begonnen. Dit motiveert ons om op de ingeslagen weg door te gaan!” Wat zijn de plannen voor de toekomst? Eduard: “We willen graag een vaste trainingslocatie op het eiland, zodat we niet steeds materialen hoeven te verplaatsen. Daarnaast blijven we ons e-learningprogramma verder ontwikkelen. Ons doel is dat iedere Amelander – van jong tot oud – de basisvaardigheden van EHBO en reanimatie beheerst. Hoe meer mensen weten hoe ze moeten handelen in noodsituaties, hoe veiliger het eiland wordt.” Stichting Medical-Ameland bewijst dat veiligheid begint bij de gemeenschap. Door kennis te delen en mensen op te leiden, maken ze Ameland elke dag een stukje veiliger – voor bewoners, bedrijven én bezoekers. Veiligheid begint bij de gemeenschap Medical-Ameland: Op een eiland als Ameland, waar medische hulp niet altijd direct beschikbaar is, speelt kennis van EHBO en reanimatie een cruciale rol. Stichting Medical-Ameland zorgt ervoor dat eilandbewoners – van jong tot oud – goed voorbereid zijn op noodsituaties. Met een breed aanbod van EHBO-, reanimatie- en BHV-trainingen, onderhoud van AED’s en verbandtrommels en samenwerkingen met lokale bedrijven en instanties, draagt de stichting bij aan de veiligheid op het eiland. We spreken met de vier drijvende krachten achter de stichting: Eduard Visser, Richard Bunicich, Marco Mosterman en Pascal Boorsma. V.l.n.r. Pascal Boorsma, Richard Bunicich, Marco Mosterman en Eduard Visser 22 I WPDetails Lente 2025 WPDetails Lente 2025 I 23

NEXT GENERATION SHIPYARDS In het hart van Lauwersoog bevindt zich Next Generation Shipyards, een scheepswerf met een toekomstgerichte visie. Wat begon als een kleinschalig familiebedrijf, is inmiddels uitgegroeid tot het grootste bedrijf in de haven van Lauwersoog. Samenwerking met Next Generation Shipyards Een familiebedrijf met visie De oorsprong van Next Generation Shipyards gaat terug naar 2014, toen Albert Keizer een eigen scheepswerf opzette. Dat deed hij samen met zijn vrouw Lina en zoon Dirk. “We wilden iets neerzetten wat niet alleen naar het nu kijkt, maar ook juist naar de toekomst. Vandaar ook de nadruk op Next Generation”, legt Keizer uit. Met een driekoppig team en een enkele loods begon het bedrijf bescheiden, maar groeide al snel uit zijn jasje. “Dat begin is heel belangrijk: je bent pas een werf als je een schip hebt gebouwd.” Het begon voor NG Shipyards met de bouw van een zeegaand recreatieschip. “Dan komen de opdrachten al snel. Zoals een opdracht vanuit Zeeland Seaports voor een schip voor bodemonderzoek. En later ook het Nederlands Loodswezen. Dat zijn projecten waardoor we onszelf als specialistische schepenbouwer hebben neergezet.” Samenwerking met Wagenborg Ook Koninklijke Wagenborg is een oude bekende van de werf. “We spreken dezelfde taal”, zegt Keizer. “We zijn beide familiebedrijven en dat merk je: we kijken allebei verder dan morgen. We willen over 20 jaar ook nog steeds bestaan. Kijk maar naar de nieuwe sneldienst, dat is ook een investering in de toekomst.” Daarbij is de locatie in Lauwersoog voor Wagenborg Passagiersdiensten ideaal. “De haven ligt perfect om snel onderhoud en reparaties uit te voeren”, vertelt Keizer. “Zo moest de Esonborg laatst ongepland op het droge voor kort onderhoud. In een ochtend was het gepiept. Die korte lijntjes zijn zeer waardevol.” Een van Keizer’s favoriete herinneringen aan de samenwerking met Wagenborg illustreert dit perfect. “We kregen op een vrijdagavond een telefoontje over een groot Deens schip dat boven Borkum vastzat met een probleem. Ze hadden overal gezocht naar een oplossing, maar nergens lukte het. Toen ze ons belden werd het snel duidelijk dat het ons alleen niet ging lukken. Toen hebben we direct Wagenborg ingeschakeld om hun zware kranen naar Lauwersoog te halen. De volgende dag stond het schip bij ons op de kade en konden ze direct aan de slag. De klant kon het nauwelijks geloven. Hij zei: ‘Normaal als er een probleem is moet ik eerst ergens heen om alles te organiseren. En als ik jullie op vrijdagavond bel en maandagmorgen hierheen rij is het werk al in volle gang!’ Dat is prachtig en daarvoor heb je elkaar ook nodig.” Toonaangevend in technologie en duurzaamheid Next Generation Shipyards is continu bezig met het verduurzamen van schepen, bijvoorbeeld door te kijken naar brandstof. “Wij hebben de Ecolution bij ons in de haven liggen”, vertelt Keizer trots over het schip van astronaut en duurzaamheidspionier Wubbo Ockels. “Deze kochten we in 2014 samen met twee andere ondernemers. Dankzij meerdere sponsoren, zoals de provincie Groningen, konden we het schip volledig fossielvrij maken met een waterstof-elektrische aandrijving. Als je laat zien dat het kan, inspireer je anderen ook.” En dat het inspireert, dat is wel duidelijk. “Zo hebben we nu de Neo Orbis voor de Port of Amsterdam in aanbouw. Die gaat ook varen op waterstof, maar dan wordt het opgeslagen in poedervorm.” De revolutionaire technologie achter het schip trekt internationale aandacht. “Het gaat om een Europees Interreg project”, zegt Keizer. “Er kijken 26 nationaliteiten mee hoe wij dit aanpakken. Dit zijn toonaangevende projecten op het gebied van duurzaamheid en innovatie. Beide zijn van groot belang voor de toekomst van scheepvaart.” Uitdagende toekomst De toekomst van Next Generation Shipyards ziet er veelbelovend uit. De komende jaren staat de Nederlandse scheepsbouwsector voor een flinke uitdaging. “Veel schepen, zoals die van Defensie en Rijkswaterstaat, moeten in korte tijd vernieuwd worden”, stelt Keizer. “Als we willen dat deze orders niet naar het buitenland verdwijnen, moeten Nederlandse werven samen optrekken en keihard werken.” NG Shipyards zet zich in om bij te dragen met efficiëntie, vakmanschap en slimme oplossingen. Ook speelt de werf een steeds grotere rol in de regionale economie en wil die impact blijven versterken. “De lokale markt wordt steeds belangrijker voor ons, en wij willen daar actief op inspelen én versterken”, zegt Keizer. Daarnaast was duurzaamheid altijd al een leidraad, en dat blijft het ook: “We zitten hier aan het Werelderfgoed Waddenzee, en die verantwoordelijkheid nemen we serieus. We bouwen niet alleen schepen, we bouwen aan de toekomst.” Ondertekening contract voor de bouw van de nieuwe sneldienst 24 I WPDetails Lente 2025 WPDetails Lente 2025 I 25

Magazine van Royal Wagenborg I 27 26 I WPDetails Lente 2025

DOKKING Met 300.000 duizenden passagiers en 40.000 fietsen per jaar krijgt de m.s. Rottum, een van de veerboten op de route Lauwersoog - Schiermonnikoog, het flink te verduren. Om de betrouwbaarheid en veiligheid te garanderen, ondergaat het schip jaarlijks een onderhoudsbeurt, ook wel een ‘dokking’ genoemd. Ferdinand de Vries, rederij-inspecteur bij Wagenborg Passagiersdiensten, vertelt wat er allemaal gebeurt tijdens zo’n werfbeurt. Wat gebeurt er tijdens een dokking van de Achter de schermen van het groot onderhoud Droogzetten voor onderhoud “Tijdens de dokking wordt de Rottum drooggezet, vooral om het onderwaterschip te conserveren”, legt Ferdinand uit. “Elk jaar krijgt de romp een nieuwe laag antifouling om aangroei te voorkomen. Te veel aangroei maakt het schip minder efficiënt en verhoogt het brandstofverbruik. Ook kan roestvorming optreden, wat we door tijdig onderhoud kunnen tegengaan.” Daarnaast worden de beunkoelers, die in direct contact staan met het zeewater, grondig gereinigd. “Door aangroei werken ze minder goed, wat de motorprestaties beïnvloedt. Daarom maken we ze jaarlijks schoon om optimale koeling te garanderen.” Controle van de voortstuwing Een ander cruciaal onderdeel van de werfbeurt is de controle van de voortstuwing. “Dit kan alleen als het schip droogstaat”, vertelt Ferdinand. “Als de voortstuwing uitvalt, kan het schip vastlopen op de Waddenzee. Dat moet natuurlijk worden voorkomen.” Een race tegen het weer Het onderhoud vindt plaats in december, wat extra uitdagingen met zich meebrengt. “De luchtvochtigheid mag niet te hoog zijn om het onderwaterschip goed te conserveren. Het weer kan roet in het eten gooien, waardoor we soms moeten wachten voordat we verder kunnen.” Terug naar Lauwersoog Na enkele weken onderhoud is de Rottum weer klaar om terug te varen naar Lauwersoog. “Wanneer we precies vertrekken, hangt af van het getij en de weersomstandigheden”, zegt Ferdinand. “Als de golfhoogte te hoog is, mogen we niet over de Noordzee en moeten we via de Waddenzee terug.” Eenmaal terug in Lauwersoog worden de laatste details afgewerkt. “We ruimen nog wat op, richten het buffet opnieuw in en zetten de puntjes op de i. Daarna is de Rottum weer helemaal klaar om ingezet te worden voor de veerdienst Lauwersoog – Schiermonnikoog v.v..” Onderhoud in beeld Bekijk de video van de werfbeurt van de Rottum om te zien hoeveel werk er achter de schermen gebeurt om de veerdienst veilig, betrouwbaar en efficiënt te houden. Rottum? 28 I WPDetails Lente 2025 WPDetails Lente 2025 I 29

RkJQdWJsaXNoZXIy ODY1MjQ=