OPGROEIEN JONGVEE AMELAND Ameland bestond oorspronkelijk uit drie langgerekte duinbogen. Het Oerd was onderdeel van de meest oostelijke duinboog. Ten oosten van Buren liggen de Kooiduinen. Deze waren onderdeel van de middelste duinboog. Het gebied tussen deze twee duinbogen bestond uit strandzand. Met extra hoog tij stroomde dit vaak onder, zodat de Noordzee in verbinding stond met de Waddenzee. Vanaf 1880 is door het aanbrengen van takkenschermen geprobeerd een stuifdijk aan te leggen om de twee duincomplexen met elkaar te verbinden. Dit is uiteindelijk gelukt: in 1893 was de Kooi-Oerdstuifdijk (vanaf Paal 17 tot aan het Oerd) een feit. “Vanaf toen liep de zandplaat aan de zuidkant met extra hoog tij alleen maar vanaf de Waddenzee onder water. Dit water nam elke keer slibdeeltjes mee die op de zandplaat achterbleven. Bepaalde plantensoorten gingen daar groeien en zo ontstond de kwelder waar op den duur vee kon weiden”, vertelt Douwe. Aandelen De Boerenstand begon eind negentiende eeuw dit buitendijkse land te beheren. Ze richtten in 1921 de ‘Maatschappij tot Exploitatie van onroerende goederen op het Oosteinde, Oerd en Neerlands Reid’ op. Oftewel: De Vennoot. De grond werd verdeeld in aandelen die verkocht werden voor 50,- per stuk. Boeren die een of meerdere aandelen kochten, kregen op die manier een weiderecht. Eén aandeel was goed om twee schapen met lammeren, een pink of “een halve vaars of een half paard” te laten weiden. Douwe: “Er zijn 560 aandelen, dus de verkoop leverde 28.000,- gulden aan startkapitaal op. Dat werd benut voor bijvoorbeeld de aanleg van drinkwatervoorzieningen, afwateringen en afrasteringen.” Ruim 100 jaar later bestaat De Vennoot nog steeds, zij het als bv. Het doel is nog hetzelfde: het verbeteren, beweiden, het laten aanslibben en bedijken van gronden op het Oosteinde, Oerd en Neerlands Reid. Elk jaar vanaf 1 mei begint het te leven op het 580 hectare grote gebied dat De Vennoot beheert. Tientallen paarden, ongeveer 800 schapen met lammeren en een kudde jonge koeien worden naar het natuurgebied gebracht. Goed leven “Jonge paarden gedijen er goed vanwege dat wat ze daar kunnen eten”, vertelt Martijn. “De lammeren die op 1 mei met de schapen in het gebied worden gezet, zijn een week of vijf oud. Het is uniek in Nederland: boeren die gezamenlijk hun eigen natuurgebied beheren en begrazen. Op Ameland gebeurt dit onder de vlag van De Vennoot. Douwe Molenaar en Martijn Beijaard, bestuursleden van De Vennoot, vertellen over deze bijzondere ‘kraamkamer’. De Vennoot: unieke kraamkamer voor jongvee 44 I WPDetails Zomer 2024
RkJQdWJsaXNoZXIy ODY1MjQ=