WPDetails | 19 Wat maakt het waddengebied en Schiermonnikoog bijzonder? “In Nederland hebben we niet veel pure natuur meer, overal is de hand van de mens in te zien. Als er iets in de buurt komt van ‘oernatuur’, dan is het wel in Nationaal Park Schiermonnikoog. Omdat de natuur z’n eigen gang gaat, gebeuren er veel onverwachte dingen. Terwijl we elders bij wijze van spreken elke centimeter beheren, proberen we hier de natuurlijke processen zoveel mogelijk het werk te laten doen. Kijk naar de ongerepte natuur en weidsheid van de Balg op de uiterste oostpunt. Sinds 2000 is het eiland hier zo’n 3 kilometer aangegroeid. Door de afsluiting van de Lauwerszee groeit het eiland ook aan de zuidwestkant, sinds de jaren ’70 ontstaat hier een kweldergebied. Ditzelfde verzandingsproces maakt Ameland zo moeilijk bereikbaar. Het gaat om processen met lange termijneffecten. Zo zien we op Griend door de afsluiting van de Zuiderzee nog steeds een versnelde afslag, terwijl aan de Friese noordkust juist meer sediment ontstaat.” Wie zijn er bij Nationaal Park Schiermonnikoog betrokken? “Naast mijn 11 collega’s zijn dat vele vrijwilligers. Die komen overal vandaan. Zo zijn er vrijwilligers die excursies geven, er is een groep beheervrijwilligers die zichzelf ‘berkentrekkers’ noemen, er zijn vrijwillige toezichthouders en mensen die helpen met inventarisaties en tellingen. Daarnaast is veel van het echte veldwerk in het terrein, zoals het aanleggen van paden en duinvalleien, uitbesteed aan een aannemer. De aanbesteding daarvan hebben we weer achter de rug. Ik ben blij dat de 3 eilander mannen die dit werk al jaren doen, dit ook de komende jaren kunnen blijven doen.” Wat zijn actuele thema’s voor Nationaal Park Schiermonnikoog? “Allereerst het waar mogelijk herstellen van de oorspronkelijke natuurlijke dynamiek. Dijk en duinenring zijn aangelegd om dorp en polder te beschermen. Begrijpelijk, maar door deze beteugeling is de dynamiek van overspoeling met zout water stopgezet. Voorheen had je veel stuivende duinen, maar daar is struikgewas en een verstikkende grasmat op ontstaan. Een ander aspect is verdroging. In de jaren 50 kwamen hier 30.000 toeristen die 1 keer per week in de wastobbe gingen, tegenwoordig hebben we ruim 300.000 bezoekers die 1 of 2 keer per dag douchen. Het waterverbruik is flink toegenomen en daar komt de klimaatverandering met langere droge periodes nog overheen. We zien dat de duinen dreigen te verdrogen. Ook de stikstofdepositie is een actueel item. Er zit veel stikstof in de grond, in open duinen verschijnen bomen en berkenbosjes, waardoor bloemen en insecten geen kans krijgen.” Wat doen jullie om natuur te behouden? “Een gevarieerd duingebied is belangrijk voor het behoud van karakteristieke planten- en dierensoorten. Er zijn wel eens kritische geluiden, bijvoorbeeld dat wij al het bos willen opruimen. Dat is absoluut niet zo, maar om meer verstuiving te krijgen, moet er op sommige plekken struikgewas worden gekapt. Daarnaast houden we de duinen open en de vegetatie kort door begrazing met runderen, geiten en pony’s. De interactie tussen grazers en planten is ouder dan menselijk beheer. Konijnen kunnen ervoor zorgen dat de duinen op natuurlijke wijze open blijven. Met de introductie van de grote grazers hopen we dat er weer een vitale populatie ontstaat. Ook het vasthouden van zoet water in de duinen is belangrijk voor ontwikkeling van duinvalleien en natte duinbossen. Er wordt op dit moment door ons samen met partners gewerkt aan een ambitieplan Nationaal Park Schiermonnikoog. Samen met onder meer Wetterskip Fryslân en eilanders werken we hierin maatregelen uit voor de waterhuishouding.” Wat is jouw grootste uitdaging voor de toekomst? “De natuur staat onder druk, dat mag duidelijk zijn. Op Schiermonnikoog hebben we veel soorten dieren en planten die je in de rest van Nederland niet tegenkomt. Mijn uitdaging is om ervoor te zorgen dat die biodiversiteit in stand blijft en om bij de mensen het bewustzijn voor de natuur te vergroten.”
RkJQdWJsaXNoZXIy ODY1MjQ=