» 4 VBS - mei 2024 Breinkennis ter bevordering van een leercultuur ‘Ons brein is vooral bezig met beloningen en zo min mogelijk met bedreigingen. Als leerkrachten werken volgens de regels van de school, zich netjes gedragen en handelen naar wat de onderwijsinspectie van ze verlangt, dan leidt dat vaak tot complimenten en een positieve beoordeling. Ofwel, op het paadje lopen wordt beloond. Maar hoe langer en vaker een leerkracht op datzelfde pad blijft lopen, hoe meer routine het wordt, hoe prettiger die zich erbij voelt. Maar ook: hoe meer deze persoon vastroest. Een ander pad inslaan wordt dan steeds moeilijker en kost veel inspanning. Terwijl het doorbreken van vaste patronen en het bewandelen van nieuwe paden juist een conditie is voor blijven leren en een lerende cultuur.’ Toen Van Dinteren nog als manager in het onderwijs werkte, kreeg ze van haar directeur te horen dat ze teveel buiten de lijntjes kleurde. ‘Dat maakte mij geen goede manager. Terwijl mijn teamleden de ruimte die ze kregen om zich te ontwikkelen en experimenteren juist heel prettig vonden. Hierdoor durfden ze van het gebaande pad af te gaan. Spannend, maar gaandeweg kregen ze er plezier in en zo ging het brein het op den duur ook ervaren, als een beloning.’ En dan wil je als leerkracht blijven leren. Mindset ‘Ik herinner me een directeur-bestuurder die zich beklaagde dat zijn team niet wilde leren, wat de professionalisering in de weg stond. Later in ons gesprek bleek echter dat leerkrachten wel degelijk met enige regelmaat een voorstel deden voor een cursus of opleiding. Hij vond die cursussen echter niet passend genoeg. Ofwel, zijn team wilde wel leren maar zij werden telkens gefrustreerd door hun leidinggevende. Dan leer je het op een gegeven moment wel af om te leren.’ Van Dinteren gaf deze directeur-bestuurder als tip zijn mindset te veranderen. ‘Laat je team leren wat ze zelf willen leren. Zelfs als het een cursus macramé is. Of laat de leerkracht met twee opties komen, waar jullie samen uit kiezen. Hierdoor stimuleer je ze om in actie te komen, ofwel je beloont ze. Die cursus macramé komt misschien Tekst Steffie Bom www.riavandinteren.nl Ons brein houdt van spelen op safe. Fijn voor de gemoedstoestand en plezier, maar je verdere ontwikkeling en professionalisering komt het niet altijd ten goede. ‘Als je als directeur(-bestuurder) enige kennis hebt van hoe de hersenen samen met het lijf werken, dan snap je waarom iets wel of niet bijdraagt aan een lerende cultuur’, legt breinkundige Ria van Dinteren uit. Interview ‘Ons brein is vooral bezig met beloningen en zo min mogelijk met bedreigingen’
RkJQdWJsaXNoZXIy ODY1MjQ=