28 29 Michèle ter Voert, Spoedeisende hulp verpleegkundige Projectcoördinator Acutelines, Verplegingswetenschapper(MSc) UMCG Het grote belang van vroege herkenning van sepsis, voor patiënt en zorgverlener. Als spoedeisende hulp verpleegkundige in het UMCG krijg ik dagelijks te maken met patiënten met sepsis of infectie. Het belang dat deze patiënten tijdig zorg krijgen is groot. Het varieert enorm in welke hoedanigheid patiënten zich melden met deze ziekte. Dit zorgt voor de spoedeisende hulp verpleegkundigen vaak voor een uitdaging. ‘Sepsis wordt niet altijd herkend door patiënten. Sterker nog, veel patiënten weten niet wat sepsis is en hoe levensgevaarlijk dit kan zijn.’ Ik neem jullie graag mee in het verhaal van patiënt X. Patiënt X, tussen de 40-50 jaar oud zou zeer matig aanspreekbaar zijn aangetroffen in huis door zijn vader. De ambulance heeft de patiënt in kaart gebracht en hun bevindingen waren: een harde buik, grauw, verlengde capillaire refill (vocht te kort), een lage bloeddruk en verminderd aanspreekbaar. In eerste instantie denk je als spoedeisende hulp verpleegkundige niet per se aan sepsis, maar eerder aan een hypovolemische shock op basis van een verbloeding of op andere wijze vochtverlies. Echter bleek dat de patiënt naast deze symptomen ook hypothermie (lage temperatuur), diarree en al dagen slecht gegeten en gedronken had. Al gauw kwamen wij erachter door het verhaal van de vader dat deze patiënt zich al een paar dagen niet lekker voelde en daarbij koude rillingen had. Nu bleek dat deze patiënt een forse peritonitis (buikvliesontsteking) had met daardoor een ontwikkelde septische shock. Het belang van vocht toedienen, bloeddruk verhogende medicatie en antibiotica geven was groot. Nadien is één van de artsen de patiënt blijven volgen en gaf hij op de intensive care aan dat hij niet door had hoe ziek hij eigenlijk was. De patiënt woonde alleen, had een vrij ongezonde leefstijl, had last van diarree en had al dagen niet gegeten of gedronken. Deze combinatie zorgde ervoor dat de patiënt niet goed heeft ingeschat hoe ziek hij eigenlijk was. Voor de spoed-eisende hulp verpleegkundigen betekende dit dat zij het liefste de patiënt binnen een uur in kaart hadden gebracht, gevuld met vocht, bloeddruk verhogende medicatie hadden klaargemaakt en gegeven en antibiotica toegediend. Het had niet veel langer moeten duren of deze patiënt zou zijn overleden aan de gevolgen van een septische shock. Mijn ervaring is dat veel patiënten slecht inschatten hoe ziek ze eigenlijk zijn. Patiënten die al eerder infecties of sepsis hebben gehad, melden zich vaak wel op tijd met bijvoorbeeld de mededeling: ‘ik heb de vorige keer ook sepsis gehad en toen moest ik naar de intensive care, dat wil ik niet nog een keer’. Vooral de patiëntencategorie met een kleine sociale kring en soms zorg vermijdend gedrag is een van de patiëntencategorieën waar wij als verpleegkundigen extra alert op zijn. Naast een kleine sociale kring zijn er nog andere factoren die invloed hebben op het tijdig alarmeren van de patiënt. Deze factoren zijn onder andere, het hebben van een taalbarrière, bagatellisering van de situatie of een andere reden waardoor het lastig is om een anamnese bij de patiënt af te nemen. Mede om deze redenen is het van groot belang onderzoek uit te voeren gericht op vroege herkenning van sepsis en het tijdig inzetten van een passende behandeling. Als projectcoördinator van Acutelines richt ik mij op het verpleegkundig wetenschappelijk gebied m.b.t. dit belangrijke onderwerp. WAT IK MEE WIL GEVEN? Het is mijns inziens van groot belang dat er goed wetenschappelijk onderzoek wordt uitgevoerd om nog meer te weten te komen over sepsis, het gevaar ervan en de factoren die een grote of iets minder grote rol spelen in het krijgen van sepsis. Dit met als doel: in de toekomst sepsis snel te signaleren, vaker te voorkomen door preventieve maatregelen en een gerichtere behandeling te kunnen bieden. Naast onderzoek is het noodzakelijk dat er tijd wordt gestoken in de voorlichting over sepsis aan de bevolking, zodat men weet wat sepsis is, hoe men het kan herkennen en voorkomen.
RkJQdWJsaXNoZXIy ODY1MjQ=