ook later kunnen ontstaan, bloedonderzoek geen uitsluitsel geeft en een niet-IgE wel kan voorkomen bij het geven van borstvoeding.’ Wanneer moet je nu aan welk type niet-IgE gemedieerde koemelkallergie denken? Brand: ‘Denk bij een failure to thrive aan een FPE. Bloederige ontlasting wijst, bij uitsluiten van andere oorzaken, op een FPIAP. En bij een beeld van fulminant braken, bleekheid en lethargie moet er aan een FPIES gedacht worden.’ Als de rode vlaggen ontbreken Dan is er nog de groep baby’s met milde gastro-intestinale klachten, overmatige onrust, vaak overbelaste ouders, maar waarbij de rode vlaggen ontbreken. Brand: ‘Ongeveer de helft van de baby’s maakt in de eerste maanden een periode door van onrust of overmatig huilen. Een kwart van deze kinderen wordt verwezen voor mogelijke koemelkallergie.2 Een deel doet het daadwerkelijk beter na eliminatie van koemelk, maar het is de vraag of dit een allergie is? Gaat het om een interactieprobleem en zijn kind en ouders in een vicieuze cirkel geraakt? Of is hier sprake van klachten gerelateerd aan immaturiteit van het maagdarmstelsel? We weten dat huilbaby’s op latere leeftijd een grotere kans hebben op een functionele gastrointestinale aandoening.3 Is dit de eerste uiting hiervan? In een systematische review vanuit het Amsterdam UMC was er bij kinderen met functionele buikpijnklachten in 25 tot 30% sprake van overmatig huilen in het eerste levensjaar beschreven ten opzichte van 11 tot 12% bij kinderen zonder functionele buikpijn.3 Komt hier een verstoorde darmmicrobiota om Vervolg pagina 9 Column Nederland is uniek in het systeem van kraamzorg aan huis. Maar we gaan om de zorg betaalbaar te houden naar minder uren en we moeten de uren meer afstemmen op de behoefte van een gezin. hoe ze op de juiste wijze de voeding moeten geven. Zowel bij borstvoeding als bij flesvoeding is dit belangrijk. Borstvoeding vraagt iets meer tijd, maar ook een baby de fles geven is niet voor alle ouders zomaar vanzelfsprekend. Hoe moet je het kind vasthouden, hoe ga je om met een baby die heel klein is, hoe maak je de fles schoon, en hoe zie je of je kind genoeg gehad heeft? Hoe korter wij als kraamzorg aanwezig zijn, hoe ongeruster de ouders zijn. Kijk: als een luier achterstevoren zit, is dat niet erg. Maar als een baby niet goed aangelegd wordt of als de voedhouding bij de fles niet goed is of de fles wordt niet op de juiste wijze bereid, dan ontstaan er echt problemen die langer aanhouden. Als wij minder tijd hebben, moeten ouders meer zelf gaan uitzoeken, terwijl het zo fijn is als ze het kunnen leren van iemand met ervaring. Het is ontzettend jammer dat ons unieke systeem van kraamzorg aan huis zo onder druk staat. Elk kind verdient toch die goede start? • Renée van der Heide Zo zou er bij een tweede kind minder behoefte aan kraamzorg zijn en bij een gezin waar veel mantelzorg aanwezig is, zou er ook minder professionele zorg nodig zijn. Dat is nu de gedachtegang. Natuurlijk blijft er niks in het leven hetzelfde, dus het is ook wel logisch dat we tegenwoordig anders denken over kraamzorg dan vroeger. Jaren geleden was er veel meer tijd nodig, omdat we als kraamzorg ook het hele huishouden moesten runnen. Tegenwoordig zijn vaders meestal een aantal weken vrij en heeft vrijwel elk gezin de luxe van een wasdroger en vaatwasser. Begrijpelijk dat we daarom minder uren nodig zijn in een gezin. Maar toch staat er tegenwoordig wel veel druk op de zorg. Officieel is kraamzorg nu 49 uur verdeeld over 8 dagen als er borstvoeding gegeven wordt, en 45 uur als de ouders niet voor borstvoeding kiezen. Dat gaat zeker veranderen. Afgelopen zomer heeft er een pilot gedraaid van 36 uur in 6 dagen in verband met het tekort aan collega’s. En in de grote steden wordt vaak al gekozen voor de minimale zorg van 3 uur per dag en deels digitale begeleiding. Dat is wel erg krap. Met een beetje geluk kan ik dan bijvoorbeeld in die paar uur per dag één, hooguit twee keer zien hoe een voeding gaat. Terwijl juist die eerste dagen zo belangrijk zijn om de ouders te leren Renée van der Heide-Canrinus zelfstandig kraamverzorgende Kraam met Zorg, Drachten 10 Column: Kraamzorg is nodig voor een goede start de hoek kijken en zouden deze kinderen dan gebaat zijn bij pre- en/of probiotica? Allemaal vragen waar we nog geen definitief antwoord op hebben.’ Pre- en probiotica ‘Wat we wel weten, is dat de darmmicrobiota grotendeels definitief gevormd worden in de eerste drie levensjaren. In deze window of opportunity kan het microbioom zowel negatief als positief worden beïnvloed’. Brand legt uit: ‘Je kunt je voorstellen dat pre- en/of probiotica van toegevoegde waarde kunnen zijn, maar het is nog niet precies duidelijk welk kind welke combinatie van pre- en probiotica nodig heeft voor gezonde darmmicrobiota. Zo is er geen bewijs dat het overmatige onrustklachten kan voorkomen en ook voorkomt het niet het ontwikkelen van functionele buikpijnklachten op latere leeftijd. Interessant zijn wel de resultaten van een systematische review van Sorensen4 die suggereren dat bij zuigelingen met koemelkallergie de toevoeging van pre- en probiotica aan de koemelkvrije voeding zou leiden tot een lagere ziektelast met minder doorgemaakte infecties, minder symptomen. De kinderen maken daardoor minder gebruik van gezondheidszorg en antibiotica. Deze resultaten zullen in andere studies bevestigd moeten worden.’ • FPIES • gezonde, goed groeiende zuigeling • na een van de eerste flessen koemelk binnen 1-4 uur fulminant braken • meestal gepaard gaande met bleekheid en lethargie • vaak gevolgd door diarree de dag erna • herstel treedt op binnen 24 uur, tot de volgende blootstelling aan koemelk • eliminatie van koemelk geeft direct verbetering • de meeste kinderen kunnen voor de leeftijd van 2 jaar koemelk verdragen FPE • meestal bij jonge flesgevoede baby • afbuigende groei (door malabsorptie) • diarree • anemie door ijzertekort en hypoalbuminurie • lijkt op presentatie van coeliakie, maar zuigeling is jonger en klachten zijn niet gerelateerd aan gluten • vaak dehydratie en failure to thrive • eliminatie van koemelk geeft binnen 1-2 weken verbetering • vrijwel alle kinderen kunnen vanaf 1-2 jaar koemelk verdragen FPIAP • gezonde, goed groeiende, jonge zuigeling • bloedverlies in de ontlasting als gevolg van door koemelk geïnduceerde lokale inflammatie van het distale colon • >50% bij borstgevoede baby • eliminatie van koemelk geeft vaak al na 72 uur verbetering • de meeste kinderen kunnen voor de leeftijd van 2 jaar koemelk verdragen Overzicht klachten bij verschillende vormen van niet-IgE gemedieerde koemelkallergie5
RkJQdWJsaXNoZXIy ODY1MjQ=