Hoewel eosinofiele oesofagitis (EoE) redelijk zeldzaam is, ziet kinderarts maag-, darm- en leverziekten Daniëlle Hendriks geregeld kinderen met deze chronische aandoening. Ze pleit voor een step-up behandeling en is, samen met collega Annemarie Oudshoorn, bezig met het opzetten van een database zodat artsen hun aanpak en resultaten kunnen registreren. Eosinofiele oesofagitis is een chronische aandoening van de slokdarm. We spreken van EoE wanneer een groot aantal eosinofielen de slokdarm infiltreert en daar voor een ontsteking zorgt. Voedselallergenen zijn de belangrijkste oorzaak van EoE. De klachten van EoE (zie kader) zijn vervelend voor kinderen. Een voorbeeld is voedselimpactie, die kan ontstaan door motiliteitsveranderingen van de slokdarm. Bovendien kan onbehandelde EoE littekenweefsel geven, waardoor uiteindelijk vernauwingen in de slokdarm ontstaan wat ook kan zorgen voor voedselimpacties. De resultaat bij EoE, omdat deze aandoening nietIgE-gemedieerd is en de reactie traag. Vroeger werd het six-food-eliminatiedieet gebruikt om de diagnose te stellen. Hendriks: ‘Bij dit dieet werden tarwe, melk, ei, soja, noten en schaal- en schelpdieren geëlimineerd waarna ze één voor één weer werden geïntroduceerd. Na iedere introductie moesten de kinderen een scopie ondergaan, met een diepe sedatie of narcose. Dat is veel te belastend voor kinderen.’ Samen met kinderarts maag-, darm- en leverziekten Annemarie Oudshoorn van Gelre ziekenhuizen in Apeldoorn onderzocht Hendriks wat de meest voorkomende triggers van EoE zijn. ‘In Nederland bleken koemelk en tarwe de belangrijkste 2 triggers te zijn. Daarom bedachten Annemarie en ik de stepup methode voor het stellen van de diagnose zodat de kans op veel scopieën kleiner is’, vertelt Hendriks. ‘We starten met het zogenoemde 1-Fed Elimination Diet (1FED) en beginnen met het elimineren van melk/zuivel. Onze diëtisten leggen dit dieet heel duidelijk uit aan ouders. Na 12 weken eliminatie volgt een scopie. Als de klachten verdwijnen hoeven de andere triggers niet meer geëlimineerd te worden en is er ook geen nieuwe scopie nodig. Wanneer de klachten na de eliminatie van melk niet verdwenen zijn, is de eliminatie van tarwe gedurende 12 weken een optie, gevolgd door een scopie. Hierna volgen, alleen indien gewenst en nodig, eliminaties van ei, soja, noten/pinda en vis en schaaldieren. Anders gaan we over op medicatie.’ Database Hendriks: ‘We willen onze aanpak landelijk gaan verspreiden via een protocol, zodat het 1FED uniform wordt uitgelegd en toegepast.’ Hendriks zit in een Europese werkgroep om onderzoek te doen en werkt mee aan de REDUCE Trial: ‘Onze wens is dat kinderartsen EoE gaan registreren in een vrij toegankelijke en geanonimiseerde database. Zo kunnen we resultaten delen. Hopelijk zijn hierdoor straks minder belastende scopieën nodig.’ Voeding op basis van aminozuren Het protocol voor de behandeling van kinderen met EoE, gaat onder andere uit van de step-up methode. Ook bevat het protocol de dieetrichtlijnen die de diëtisten van het Julianakinderziekenhuis adviseren. Die dieetrichtlijnen bestaan niet alleen uit eliminatie, zegt Hendriks: ‘Uiteraard moet het eliminatiedieet en ook het voedingspatroon als de trigger bekend is volwaardig zijn. De diëtist kijkt wat en hoeveel nodig is, afhankelijk van de leeftijd van het kind. We zien ook pubers bij wie de diagnose gesteld is. Ook zo’n puber moet achter het dieet staan; de adviezen gaan in overleg. Veel plantaardige melkvervangers zoals haverdrink zijn niet volwaardig als je ze vergelijkt met koemelk. Eventueel kan een op aminozuren gebaseerde voeding, zoals Neocate® Junior, gebruikt worden als supplement. Neocate® Junior in verschillende smaken is bij deze groep een alternatief voor koemelk. Uiteindelijk is het ons doel om het hele traject patiëntvriendelijk te maken, met minder klachten, minder scopieën, een uniforme werkwijze en in overleg met de patiënt en ouders.’ • behandeling kan bestaan uit medicatie zoals lokale corticosteroïden en maagzuurremmers. Deze kunnen bijwerkingen hebben. Een vaak eerst gekozen optie is een dieet, iets waar volgens Hendriks veel ouders voor open staan. Een dieet kan helpen te ontdekken waar een kind op reageert. En als de diagnose eenmaal gesteld is, kan ook de behandeling uit een dieet bestaan. Step-up methode Het stellen van de diagnose is niet eenvoudig. Een huidpriktest levert meestal geen duidelijk Een step-up approach bij eosinofiele oesofagitis Symptomen EoE De volgende symptomen kunnen op alle leeftijden voorkomen: • Voedselimpactie (komt met name bij tieners voor) • Passageklachten • Braken • Dysfagie • Voedselweigering • Groeiachterstand (bij kinderen) Daniëlle Hendriks Kinderarts MDL Juliana Kinderziekenhuis Den Haag ‘In Nederland bleken koemelk en tarwe de belangrijkste 2 triggers voor EoE te zijn’ Onderzoek 17
RkJQdWJsaXNoZXIy ODY1MjQ=