Focus op moedermelk en assertief ophogen, dat is volgens kinderarts neonatoloog Chris van den Akker een heel korte samenvatting van de nieuwe ESPGHAN-richtlijn voeding voor prematuren die rond december 2022 verschijnt. Van den Akker is medeauteur van de richtlijn. De vorige ESPGHAN-richtlijn ”Voeding voor prematuren” stamt uit 2010. ‘In die richtlijn lag de nadruk op de individuele macro- en microvoedingsstoffen die een prematuur technisch gezien nodig heeft; het was eigenlijk een soort formule van hoe de voeding zou moeten zijn samengesteld’, legt Van den Akker uit. ‘De nieuwe richtlijn gaat uit van een meer holistische kijk en stelt niet de voedingstoffen apart, maar zet de complete samenstelling van moedermelk centraal. Moedermelk bevat alles wat een kind nodig heeft, niet alleen de “klassieke” voedingsstoffen als bouwstenen, maar ook functionele componenten als oligosachariden, talloze immuunfactoren, gunstige bacteriën en verteringsenzymen. Net zoals bij gezonde op tijd geboren neonaten, is het advies om elke prematuur zo veel mogelijk te voeden met moedermelk. Indien eigen moedermelk niet beschikbaar is van de moeder, is donormelk het beste alternatief voor kinderen die vroeger dan 32 weken zwangerschap geboren zijn.’ Volgens Van den Akker is het daarom belangrijk moeders goed te laten begeleiden door lactatiekundigen om zo optimaal mogelijk te kolven. In bijna alle academische centra is tegenwoordig donormelk beschikbaar, maar in perifere centra is dit vooralsnog niet geregeld. Investeren in voldoende lactatiekundigen kan helpen in de hoeveelheid beschikbare eigen moedermelk voor prematuren, wat uiteindelijk minder kosten en minder complicaties met zich meebrengt. ‘Start met Breast Milk Fortifier zodra de hoeveelheid voeding op 50 ml per kilogram lichaamsgewicht zit’ Prematuren moeten hard groeien In de baarmoeder verloopt de groei van een baby vele malen sneller dan na de geboorte. Bij een prematuur is het streven de intra-uteriene groei te evenaren. ‘Daarom is de nieuwe richtlijn assertiever in het opbouwen van de enterale voeding. Het advies is dagelijks ophogen van de hoeveelheid moedermelk met 20-30 ml per kilogram lichaamsgewicht, te starten direct vanaf geboorte. Eerder werd veel voorzichtiger opgehoogd en duurde het soms twee weken of meer voordat een baby volledig enterale voeding kreeg. Maar met het nieuwe tempo kunnen de meeste prematuren al na 7 dagen op volledige enterale voeding zitten, ongeacht de mate van prematuriteit. Hierdoor verkleinen we de kans op groeiachterstand met alle complicaties van dien.’ Omdat de prematuur zo hard moet groeien is het al ruim 30 jaar gebruikelijk om moedermelk te verrijken met een Breast Milk Fortifier (BMF). Van den Akker: ‘Moedermelk is afgestemd op de groei van een à terme geboren baby, niet op de groei van een prematuur. In de eerste week na de geboorte zien we soms wel een lichte verhoging van het eiwitgehalte van de moedermelk, maar dit houdt nooit stand. Er is dus verrijking nodig. Het advies is: start reeds met BMF zodra de hoeveelheid voeding op 50 ml per kilogram lichaamsgewicht zit; dus al twee of drie dagen na geboorte.’ Nieuwe generatie BMF gebalanceerder en vollediger Op de vraag wat BMF toevoegt antwoordt Van den Akker: ‘Het is een volledige aanvulling van macro- en microvoedingsstoffen, maar het belangrijkste zijn de extra energie, eiwitten, calcium en fosfaat. Want dat is nodig voor de snelle groei van de lichaamscellen en het skelet. Toevallig heeft Nutricia deze herfst een nieuwe versie van hun BMF uitgebracht. Deze nieuwste generatie BMF is gebalanceerder van samenstelling en door de toevoeging van specifieke vetzuren meer afgestemd op de behoefte. Voorheen zagen we wel dat zeker heel vroege prematuren niet goed groeiden ondanks BMF, en dan moesten we nog losse eiwitten toevoegen aan de moedermelk. Door de nieuwe samenstelling kan de BMF ook, indien nodig, in geconcentreerdere percentages gegeven >> Interview dr. Chris van den Akker Kinderarts neonatoloog Amsterdam MC Nieuwe richtlijn voeding voor prematuren 4 5
RkJQdWJsaXNoZXIy ODY1MjQ=