Henri Willig Groep

P 1 HENRIWILLIG.COM VAN WEIDE TOT WINKEL MVO jaarverslag Henri Willig Groep 2022-2023

P 2 Martin Willig Riet Willig Henri Willig Wiebe Willig Jacob Willig FAMILIE MET HART VOOR PUUR NATUUR Al vijftig jaar genieten wij als familie en grondleggers van onze organisatie, van dit prachtige ambacht. We beschouwen onze groeiende organisatie met trots als onze familie. De natuur is goed voor ons en wij zijn goed voor de natuur. We genieten van gezonde dieren grazend in de wei en van de romige melk die zij geven. Met deze melk en geduld creëren we de smaak van Henri Willig: heerlijk, echt en puur natuur. HENRIWILLIG.COM

P 3 INHOUD MVO jaarverslag Henri Willig Groep 2022-2023 Kaasmakerij Henri Willig B.V. | Nederland www.henriwillig.com Pagina Voorwoord 4 Inleiding 6 MENS 9 Medewerkers 9 Sociale verantwoordelijkheid 9 Zuivere producten 11 DIER 12 100% weidegang 12 Diervriendelijke stal 12 Gezonde dieren 13 Geitenveehouderijen 15 NATUUR 16 Biodiversiteit 16 Milieu-impact 21 Investering in duurzame energiebronnen 22

HENRIWILLIG.COM VOORWOORD Dit jaar vieren we ons 50-jarig bestaan en we zijn trots op onze werkwijze, waarbij we anderen inspireren en zelf ook graag geïnspireerd worden. Onze kazen brengen mensen over de hele wereld samen, vanuit Hollandse gastvrijheid, om onvergetelijke kaasmomenten te creëren. Opgroeiend tussen de koeien en geiten op de boerderij leerde ik dat je zonder gezonde en gelukkige dieren geen topkwaliteit kaas kunt maken. Dierenwelzijn en duurzaamheid zijn vanaf 1974 een cruciaal onderdeel van het vakmanschap bij Henri Willig. Dit jaar vieren we ons 50-jarig bestaan en we zijn trots op onze werkwijze, waarbij we anderen inspireren en zelf ook graag geïnspireerd worden. Wij willen de aarde beter achterlaten dan we haar aantroffen. Wij richten ons niet alleen op het verlagen van onze klimaat-voetafdruk maar ook meer en meer op het herstel van biodiversiteit in het Nederlandse landschap. En dat is ook hard nodig, want zowel de biodiversiteit als de absolute aantallen van dieren en planten zijn wereldwijd sterk afgenomen, onder meer door het gebruik van pesticiden, minerale meststoffen en zoetwaterbronnen. Inmiddels leveren ruim veertig boerenbedrijven melk aan ons, we betalen deze familieondernemingen extra melkgeld voor betere leefomstandigheden en een langere levensduur van de dieren. Onze veehouders werken in samenhang met de natuur om de biodiversiteit die ons land ooit kenmerkte zoveel mogelijk terug te brengen. We zijn bijzonder trots op het feit dat al onze koemelkveehouders een volledige weidegang geven aan de dieren. Onze eigen veehouderij in Katwoude dient als inspiratiebron voor veehouders. Samen met de Wageningen University & Research (WUR) en enkele collega-veehouders onderzoeken we al enkele jaren de voordelen van duurmelken, omdat dit bijdraagt aan de gezonde leefomstandigheden en een langere levensduur voor onze dieren. P 4

Er is altijd ruimte voor verbetering, en we blijven ons ontwikkelen om de wereld beter achter te laten voor toekomstige generaties. Op naar de volgende 50 jaar! Wiebe Willig Algemeen directeur Henri Willig Groep P 5

INLEIDING Toen Henri Willig in 1974 het boerenbedrijf van zijn vader overnam, had hij de droom om zelf kaas te gaan maken. En zo geschiedde. Zijn passie en talent bleven niet onopgemerkt. De kaasboerderij, gelegen in het prachtige Waterlandse polderlandschap, werd al snel een succes. Vanaf het eerste begin is Henri Willig vooruitstrevend in het ontwikkelen van nieuwe producten. Begin jaren 80 kwam hij als één van de eerste kaasmakers met de Gouda-stijl kaas van geitenmelk. Een recept voor succes! De geitenkaas won vele prijzen. Sindsdien is zijn ambachtelijke kaasmakerij uitgegroeid tot een premium kaasaanbieder met 2 kaasmakerijen en afnemers uit de hele wereld. Daarnaast ontvangt Henri Willig jaarlijks miljoenen bezoekers vanuit de hele wereld in de 33 eigen winkels, 3 kaasboerderijen, een klompenmakerij, een eigen restaurant en de Story of Edam Cheese experience. Maatschappelijk verantwoord ondernemen Henri Willig zet zich als bedrijf in om de wereld te inspireren en wil de aarde beter achterlaten dan hij was toen we begonnen. Daarom dragen wij actief bij aan het realiseren van de Sustainable Development Goals die de Verenigde Naties in 2015 hebben vastgesteld. Dit doen wij met ons eigen duurzaamheidsprogramma onder de naam Milk & More. P 6

P 7 Milk & More Ons Milk & More programma is erop gericht met veel respect om te gaan met mens, dier en natuur. Een tastbaar voorbeeld is de ondersteuning die wij geven aan onze eigen boeren in het realiseren van duurzaamheidsverbeteringen. Wij bieden onze reguliere koemelkveehouders een eerlijke, bovengemiddelde melkprijs en we betalen premies voor specifieke duurzame prestaties van veehouderijen. Onder andere om weidegang en het halen van andere duurzaamheidsdoelstellingen mogelijk te maken. Wij realiseren ons Milk & More programma ook door het maken van eerlijke, natuurlijke producten. Dit houdt in dat wij zo weinig mogelijk kleurstoffen, smaakstoffen en conserveringsmiddelen gebruiken. Onze heerlijke kazen worden op ambachtelijke wijze gemaakt, waar mogelijk versterkt met onze technologische innovatiekracht. Als moderne producent komen we tegemoet aan veranderende belangen en eisen van de maatschappij. Henri Willig gelooft dat groei, duurzaamheid en goed werkgeverschap prima samengaan. Openheid is hierbij een kracht. De mening van de consument, onze afnemers en onze medewerkers is van groot belang voor het ontwikkelen van nieuwe producten en het verbeteren van bedrijfsprocessen. Daarnaast proberen we op verschillende manieren maatschappelijk onze bijdrage te leveren. Hoe we dit allemaal doen? Daarover vertellen we in dit jaarverslag, maatschappelijk verantwoord ondernemen, meer. Henri Willig

Het Milk & More programma streeft naar een verantwoorde omgang met mens, dier en natuur, met concrete ondersteuning voor duurzaamheidsverbeteringen bij onze boeren, waaronder een eerlijke melkprijs voor reguliere koemelkveehouders om weidegang en andere duurzaamheidsdoelen te bevorderen. We hebben meerjarige doelstellingen op het gebied van maatschappelijk verantwoord ondernemen met onze veehouders en in onze eigen kaasmakerijen vastgesteld. 1. Respect voor mens WAT IS HENRI WILLIG MILK & MORE? P 8 Henri Willig duurzaamheidsambities 2025 & 2030 Gezondheid (mens) • < 1,4 dagdosis antibiotica per jaar per koe in 2025 Dierenwelzijn (koe) • > 6,5 jaar levensduur koeien in 2025 • > 200 dagen òf > 1400 uur weidegang in 2025 Stikstof- en Ammoniakemissies (natuur) • < 100 kg N per ha in 2025 • < 45 kg NH3 per ha in 2025 Waterbesparing (natuur) • 10% minder waterverbruik per kg kaas in 2030 (t.o.v. jaar 2020) Energiebesparing (natuur) • 10% minder energieverbruik per kg kaas in 2030 (t.o.v. jaar 2020) • > 95% van stroomverbruik in 2025 is groene stroom Sustainable Development Goals (SDG Nederland)

MENS 1 - 2 - 3 - 4 - 5 - 6 - 7 - 8 - 0 2017 2018 2019 2020 2021 2022 2023 P 9 Henri Willig is een echt familiebedrijf, bij ons draait het om mensen. De groep mensen waarmee we werken is inmiddels veel groter dan onze eigen familie. Het zit in onze genen om zorgvuldig om te gaan met al onze medewerkers en partners, zodat wij waardevolle, duurzame relaties kunnen opbouwen. Medewerkers Henri Willig is inmiddels uitgegroeid tot een internationaal bedrijf met meer dan 500 medewerkers. Doordat we steeds groter worden, wordt het moeilijker om allemaal dezelfde taal te spreken. Maar we weten ook dat wij met z’n allen Henri Willig zijn en dat iedereen het verschil maakt in onze organisatie. Ieder jaar houden we een medewerkers tevredenheidsonderzoek, want we voelen een grote verantwoordelijkheid naar de mensen die werken binnen ons bedrijf. Binnen onze eigen Henri Willig Academy worden diverse trainingen en opleidingen aangeboden om de talenten van onze medewerkers verder te versterken. Medewerkers Tevredenheidsonderzoek Scores Sociale verantwoordelijkheid Als bedrijf voelt Henri Willig een grote verantwoordelijkheid voor de sociale omgeving. Zo hebben wij diverse groepsopdrachten voor scholen, plekken voor (afstudeer)stages en trainees om onze kennis te delen met aankomende professionals en hen te begeleiden naar een goede toekomst.

P 10

Zuivere producten Ons streven is om onze producten zo natuurlijk mogelijk te produceren voor onze consumenten. Het kan daarom opvallen dat onze kaas een lichtere kleur zuivel heeft omdat wij geen overbodige kleurstoffen toevoegen. Dit houdt ook in dat wij geen overbodige smaakstoffen en conserveringsmiddelen gebruiken. Wanneer er wel smaakstoffen gebruikt worden werken wij zoveel mogelijk met natuurlijke aroma’s. Bij ons staat respect voor dieren en de aarde centraal. Van blije dieren tot een groter aandeel biologisch, omdat we als familie vanzelfsprekend duurzaam handelen en ons verbonden voelen met toekomstige generaties. Daarom hebben wij als ambitie om ook voor het Henri Willig merk te groeien naar 100% biologisch. Wij richten ons op de gehele keten, van melkproductie tot het verpakte eindproduct, en streven ernaar om op elk niveau maximale zuiverheid te behouden. Dit is voor ons mogelijk omdat we, in tegenstelling tot veel andere kaasproducenten, nauw betrokken zijn bij de gehele keten. Van weide tot in de winkels. We werken met onze eigen boeren waarmee we een hechte relatie onderhouden waardoor we aanzienlijke invloed hebben op de kwaliteit van onze melk. Gedurende het bereidings- en rijpingsproces houden we de melk ook zo zuiver mogelijk. Om de voedselveiligheid te waarborgen, pasteuriseren we de melk. Daarnaast houden wij de structuur zoveel mogelijk intact en verwerken wij de melk op een natuurlijke wijze. P 11

P 12 Zonder onze dieren kunnen wij geen kaas maken. Voor de premium kwaliteit kaas die Henri Willig maakt, zijn gezonde dieren die optimaal worden verzorgd de hoogste prioriteit. Al onze inspanningen en investeringen zijn er dan ook op gericht om de dieren die ons van de melk voorzien het beste te bieden. 100% weidegang Al onze koemelkveebedrijven passen weidegang toe. Daarin zijn wij uniek, geen enkel ander zuivelbedrijf dat is aangesloten bij het NZO kan dat zeggen. Voor de melk betalen wij een eerlijke prijs waardoor onze veehouders ook de mogelijkheid hebben duurzaam met hun koeien om te gaan en maximale weidegang te realiseren. Voordelen van weidegang: x Goed voor het welzijn van de koe, de wei is nu eenmaal de meest natuurlijke plek voor een koe. x Lagere ammoniakuitstoot door het niet samen komen van mest en urine wat in een stal wel gebeurt. x Positief effect op biodiversiteit, de vlaaien die koeien achterlaten in de wei trekken diverse insecten aan en die trekken weer variëteit aan weidevogels aan. Het aandeel melkveebedrijven dat in 2022 volledige weidegang toepaste is 73,6% (bron: sectorrapportage Duurzame Zuivelketen). Bij Henri Willig past 100% van koemelk veehouders volledige weidegang toe. De landelijke norm voor weidegang bij reguliere melkveehouderijen is minimaal 120 dagen per jaar en minimaal 6 uur per dag. De landelijke norm voor weidegang bij biologische veehouderijen is minimaal 180 dagen per jaar en minimaal 8 uren per dag. Zoals in de grafiek te zien is zitten onze boeren ruim boven de minimale norm. Diervriendelijke stal In de weilanden, de natuurlijke leefomgeving van koeien, kunnen koeien zelf een plekje kiezen om lekker te gaan liggen. Dit hebben we in Katwoude nagebootst door te kiezen voor een potstal. Ze kunnen zelf in- en uitlopen. Het is een open ruimte met natuurlijk daglicht en een zachte ondergrond waarbij de koeien zich kunnen uitstrekken, dicht bij een maatje of juist op een plekje apart. We merken dat de koeien vrijer bewegen, minder stijf zijn en er een natuurlijke rangorde ontstaat onder dieren wat resulteert in gezonde en blije koeien. De stal wordt uitgemest en er wordt iedere dag gezorgd voor vers stro. De vaste mest uit de stal is minder zuur en brengt meer organische stof voort, hetgeen beter is voor de bodem. Een deel van ons stromest gaat naar een akkerbouwer; hij gebruikt deze mest om zijn biologisch dynamische gewassen te telen. Wij nemen in ruil daarvoor biologische gewassen af als voer voor onze koeien. 100 - 150 - 200 - 250 - 0 2021 2022 2023 LANDELIJKE NORM WEIDEGANG HENRI WILLIG MILK & MORE NORM BIO KOEMELKSTROMEN 500 - 1000 - 1500 - 2000 - 0 2021 2022 2023 LANDELIJKE NORM WEIDEGANG IN UREN HENRI WILLIG MILK & MORE NORM BIO KOEMELKSTROMEN 2500 - 3000 - 3500 - Weidegang in gemiddeld aantal uren Weidegang in gemiddeld aantal dagen DIER

P 13 Levensduur In jaren ONDERWERP DOELSTELLING RESULTAAT 2021 RESULTAAT 2022 RESULTAAT 2023 Antibiotica Dierdagdoseringen Kalversterfte 6,17 6,55 6,63 1,58 1,45 2,8 % 3,4 % 2,3 % > 6 jaar < 3 Dierdagdoseringen < 10% 1,39 Gezonde dieren Onze veehouders doen mee aan de landelijke programma’s op het gebied van diergezondheid en welzijn. Aanvullend voorzien wij in extra afspraken via ons Milk & More programma, ten behoeve van een duurzame zuivelketen. Doelstellingen en resultaten van ons Henri Willig Milk & More programma bij onze veehouders waarvan we koemelk verwerken. Happy Lines Voorkomen is beter dan genezen, daarom hebben we in Katwoude een veearts die ook adviseert in kruiden en mineralen om de organen in goede gezondheid te houden. Een gezonde koe zit letterlijk goed in haar vel, de vacht glanst en is glad. In dat geval zie je vaak de zogenaamde “happy lines” horizontaal over de buik van de koe lopen. We zijn zeer blij dat steeds meer van onze koeien deze “happy lines” hebben. Een teken voor ons dat de koe genoeg vitaminen, mineralen en andere voedingsstoffen heeft en fit is. Mocht een koe toch ziek worden, dan wordt eerst met alternatieve geneesmiddelen geprobeerd het dier beter te maken. Als het niet anders kan wordt antibiotica gebruikt, om onnodig leed te voorkomen. Van dit dier houden we geen nakomelingen aan. De koe is namelijk de afgelopen decennia doorgefokt en overeind gehouden door antibiotica. Wij gaan terug naar de natuurlijke basis.

P 14 Duurmelken In de periode rondom het afkalven is een koe het meest kwetsbaar. Dit komt door een negatieve energiebalans, waarbij koeien na het kalven te weinig voer opnemen in verhouding tot de hoeveelheid aangemaakte melk. Traditioneel is het gebruikelijk een koe ieder jaar te laten afkalven. Wij kiezen ervoor om onze koeien eens in de twee jaar te laten afkalven. Hierdoor wordt het aantal kwetsbare periodes in het leven van de koe gehalveerd, wat niet alleen het welzijn bevordert, maar ook resulteert in een gematigdere groei van de veestapel. Bovendien onderzoeken we momenteel de mogelijkheid om de afkalfperiode te verlengen naar eens in de drie jaar. We geloven erin dat dit het welzijn van de koeien bevordert en de levensduur zal verlengen.

Geitenveehouderijen Ook de geitenveehouderijen dragen bij aan de hand van de richtlijnen van DGZK (Duurzame Geiten Zuivel Keten). De boeren houden sinds 2020 alle gegevens bij om beter inzicht te krijgen in het welbevinden van de geiten. Hier wordt gekeken naar drie pijlers: duurzaamheid & klimaat, Imago en dierengezondheid en dierenwelzijn. Energiescan ONDERWERP MAXIMAAL AANTAL PUNTEN RESULTAAT 2021 RESULTAAT 2022 RESULTAAT 2023 Imago en marktactiviteit Levensduur 17 14 19,9 18 19,8 18,7 PERCENTAGE BEHAALD IN 2023 T.O.V. TOTAAL TE BEHALEN 25 Dierdagdosering Dierenwelzijnmonitor Duurmelken Dierziektes en zoönosen Zorg voor bokjes 25 25 25 50 50 25 25 80 % 75 % 22,5 17 21,5 86 % 25 22,5 25 100 % 34,4 34,7 34,5 69 % 14 13,5 14 28 % 22,5 21,6 20,1 80 % 24 25 25 100 % P 15 Doelstellingen en resultaten van onze geitenveehouderijen. De DGZK heeft een puntensysteem opgesteld waarmee alle aangesloten bedrijven werken.

P 16 Wij werken met respect voor de natuur omdat we de aarde beter willen achterlaten dan we haar aantroffen. We willen toewerken naar een kringloopsysteem waarbij we de natuur, waar we onze grondstoffen vandaan halen, zo goed mogelijk behandelen. Biodiversiteit Nederland bestaat bijna voor de helft uit weidegrond. In dat kader is biodiversiteit een belangrijk onderwerp. Er ligt een grote uitdaging om te zorgen dat onze bodem vruchtbaar blijft, want uitputting ligt helaas op de loer. We willen een bodem creëren die nog duizenden jaren kan bestaan, maar hoe doen we dat? Met ons merk Hooidammer leggen we de focus op biodiversiteit waarbij we 4 werelden uitlichten, bodem, weide, water en akkerrand. Samen met onze boeren werken we op basis van deze 4 werelden actief aan een bio-divers landschap, grondgebonden en in evenwicht. Op deze manier kunnen natuur en melkveehouderij elkaar versterken en kunnen wij generatie op generatie zuivere, biologische kaas blijven maken. In alle werelden wordt aandacht besteed aan de flora en fauna, maar bovenal ook aan het bodemleven. NATUUR ”EEN WEILAND ZOALS EEN WEILAND HOORT TE ZIJN.”

P 17 Bodem Alles start bij de bodemkwaliteit! Zonder een gezonde bodem geen gezonde weide, water en akkerrand. Het is wetenschappelijk bewezen dat een rijk bodemleven ervoor zorgt dat bodemprocessen optimaal verlopen, voedingsstoffen beschikbaar komen voor planten en de bodemstructuur luchtig blijft. Veelvuldig en diep ploegen tast het bodemleven aan. Daarnaast is het gebruik van kunstmest schadelijk voor het bodemleven en kost het veel energie om te maken. We stimuleren daarom de biologische werkwijze, zonder gebruik van kunstmest en pesticiden. Andere toepassingen die we doen om het bodemleven te stimuleren is ruige mest op de maaipercelen verdelen. Weidepercelen zullen wij daarentegen niet extra bemesten. Ook gebruiken we geen zware machines omdat deze zorgen voor een verdichting van de bodem. Hierdoor kan het bodemleven en het wortelstelsel van de grassen niet optimaal functioneren. Door het gebruiken van lichtere werktuigen voorkomen we de verdichting. Al 15 jaar niet meer geploegd Hooidammer Veehouder Jakob en zijn zoon Feitze vertellen dat ze hun land al zo’n 15 jaar nier meer omgeploegd hebben. Dit is boven de grond ook goed terug te zien. Hun percelen zijn veel kleurrijker dan de naastgelegen percelen. Boterbloemen, paardenbloemen, pinksterbloemen, zuring etc, zorgen voor een bont weiland. “Een weiland zoals een weiland hoort te zijn.” Hooidammer veehouder Jakob Vaste mest als zwarte goud Hooidammer veehouder Jan-Klaas ziet vaste mest uit de Potstal als het zwarte goud. Het bodemleven o.a. bacteriën, schimmels en protozoa heeft profijt van het toedienen van vaste mest. Onder koeienvlaaien wemelt het van de regenwormen. Hoe meer regenwormen in een wei, hoe beter het is voor de weidevogels. Ook trekken mestflatten extra vliegen en mestkevers aan: allemaal voedselbronnen voor weidevogels en hun kuikens. Want, “wat goed is voor de regenworm is goed voor de koe” is het motto van Jan-Klaas. Hooidammer veehouder Jan-Klaas

P 18 Weide In de weide is een hoofdrol weggelegd voor weidevogels. Veel van onze boeren passen weidevogelbeheer toe en zien het aantal broedpaartjes van weidevogels over de afgelopen jaren gelukkig weer toenemen. Weidevogels Hooidammer veehouder Remco is een voorstander van natuurinclusief boeren en test volop met vervroegde weidegang na de winter. Door in het zeer vroege voorjaar koeien in een lage bezetting al te laten grazen, trekt de poep insecten aan wat belangrijk voedsel is voor de jonge weidevogels. Zijn land maakt onderdeel uit van het het Fochteloërveen, het beschermde broedgebied van de kraanvogel. Hooidammer veehouder Remco 1 2 3 4 Deze infographic toont het belang van een gezond ecosysteem in de landbouw. Een koe graast in een weide met divers kruidenrijk gras. Mest wordt natuurlijk verspreid door insecten, wat de bodemvruchtbaarheid bevordert. Vogels in het gebied leven van de insecten en wormen. Dankzij de mest van de koe ontstaat een weide vol van leven. Dit resulteert in hoogwaardige melk en kaas, vol van smaak.

P 19 Tussen de rietkragen Hooidammer veehouder Jurjen ziet regelmatig reeën en hazen in de rietkragen verdwijnen. Hij maait de rietkragen daarom pas in augustus en gebruikt het riet dan voor het jongvee. “Zo worden de mineralen uit het riet uiteindelijk via de mest weer opgenomen in de grond waardoor een natuurlijke kringloop ontstaat”. Hooidammer veehouder Jurjen Water Veel leven speelt zich af in en aan het water. Sloten die de weides doorkruisen spelen een belangrijke rol bij de waterhuishouding en de biodiversiteit. Sloten voeren overtollig water af en voorkomen zo overstromingen. Bovendien vormen ruige slootkanten een habitat voor allerlei dieren, die zich voeden met slakken en insecten die in en rond het water leven. Ook deze kleine waterdiertjes zijn een belangrijk onderdeel van de voedselketen. Waterplanten zorgen weer voor de productie van zuurstof, die helpt bij de afbraak van verontreinigende stoffen. Het schoonmaken van de sloot zelf vraagt veel aandacht van de boer. De veenweidegebieden rond de boerderij van Henri Willig slinkt elk jaar een beetje in. Extreem droge zomers versnellen dit proces. Ook grondbewerking, bijvoorbeeld het telen van mais, versnelt dit. Daarom kiezen wij voor 100% blijvend grasland. Om de bodemdaling te vertragen zetten wij het waterpeil in de sloot structureel hoger dan nu in de polder het geval is. Evenwicht in en rond het water Hooidammer veehouder Marten: “Met een baggerspuit haal je al het leven uit de sloot. Er is geen vis die dat overleeft. Door met een maaikorf maar ongeveer de helft van de sloot te reinigen, creëer je een natuurlijk evenwicht in en rond het water.” Hooidammer veehouder Marten

P 20 Akkerrand Aan de rand van een weiland worden steeds vaker bloemstroken ingezaaid om bijen, hommels en vlinders een handje te helpen. Er bestaat een grote diversiteit aan weidebloemen zoals kamille, goudsbloem en korenbloem. Door zijn opvallende scharakenrode kleur springt de klaproos vaak behoorlijk in het oog. Akkerranden bestaan in vele vormen en kunnen verschillende doelen dienen. Bloemstroken zijn bijvoorbeeld goed om de algemene biodiversiteit op en rondom het boerenbedrijf te vergroten. In combinatie met bomen en struiken fungeert een akkerrand als een natuurlijke verbinding tussen natuurgebieden voor grotere dieren zoals reeën en hazen. Daarnaast kan een akkerrand een rol spelen in het verbeteren van de waterkwaliteit. Doordat de akkerrand een buffer vormt tussen de akker en naastgelegen oppervlaktewater, vindt er minder erosie en uitspoeling van meststoffen plaats. Bloei en groei langs de akker Hooidammer veehouder Tjomme is erg te spreken over zijn ingezaaide bloemstroken. Hij ziet ook regelmatig fietsers afstappen om foto’s te maken. De angst dat de stroken zouden leiden tot verlies in opbrengst bleek ongegrond. Hooidammer veehouder Tjomme

P 21 Milieu-impact Met ons Milk & More programma brengen we de impact op het milieu in kaart door onder andere de hoeveelheid eiwit van eigen land te meten. Eiwit van eigen land begint met het goed benutten van het gras. Een koe kan een bepaalde hoeveelheid ruwvoer opeten. Aan ons de uitdaging om dit ruwvoer de perfecte kwaliteit mee te geven. Op tijd maaien, een vruchtbare bodem, goed laten drogen en op basis van lab-uitslagen de juiste samenstelling van diverse oogsten combineren. Naast ruwvoer kan een koe ook eiwitten uit krachtvoer halen van eigen land op een vruchtbare bodem. Wij voeren alleen een beperkt deel krachtvoer om op die manier overtollig eiwit in het weidegras beter te kunnen benutten. Dit is krachtvoer met een energiecomponent in de vorm van suikers, die zorgen dat de bacteriën in de pens goed actief blijven. Meer eiwit van eigen land draagt bij aan een sluitende kringloop en minder aanvoer van buitenaf. Daarnaast houden we het stikstof overschot bij en de emissie van ammonia. Koeien produceren veel stikstof, zodra hun plas en mest samenkomt ontstaat ammoniak en dit is een vorm van stikstof. Door onder andere weidegang te stimuleren en minder krachtvoer met eiwitten aan koeien te voeren komt er minder stikstof vrij. Doelstellingen en resultaten van ons Henri Willig Milk & More programma bij onze veehouders waarvan we koemelk verwerken. Eiwit van eigen land ONDERWERP DOELSTELLING RESULTAAT 2021 RESULTAAT 2022 RESULTAAT 2023 Stikstof overschot in kg N/Ha 68 % 71 % 67% 45 47 49 Emissie ammonia in NH3/Ha 125 106 82 > 65 % < 120 kg N/Ha < 45 kg NH3/Ha

P 22 Investering in duurzame energiebronnen Zowel onze kaasmakerij in Katwoude en in Heerenveen als al onze Nederlandse winkels draaien 100% op groene stroom. Afgelopen jaar zijn er op de Kaasmakerij in Heerenveen 1234 zonnepanelen geplaatst. In Katwoude liggen inmiddels 1402 zonnepanelen die ons voorzien van stroom. Uniek is dat wij één van de weinigen zijn met zonnepanelen die ook warmte opwekken. De warmte wordt gebruikt voor het waswater dat tijdens het proces van kaasmaken altijd rond de 38 graden moet zijn. Naast de standaard maatregelen om energie te besparen en op te wekken kijken we wat we extra kunnen doen. Een voorbeeld hiervan is onze indamper. Bij het maken van kaas worden, door toevoeging van stremsel, vaste stoffen in de melk (eiwitten, vet en mineralen) gescheiden van het vocht, de kaaswei. Een indamper zet dunne wei om in dikke wei. In Heerenveen hebben we een aantal jaar geleden geïnvesteerd in een indamper. Waar voor het vervoer van dunne wei zes vrachtwagens nodig zijn, is voor dikke wei slechts één vrachtwagen nodig. Dat scheelt op jaarbasis honderden vrachtwagenritten. Recent hebben wij in onze kaasmakerij in Katwoude een nanofiltratielijn in gebruik genomen, waarmee we op een duurzame manier onze kaaswei indikken door middel van membraantechnologie. Hierdoor hebben we voor deze locatie in 2023 bijna 80 vrachtwagenritten bespaard. We vangen zo’n 1,5 miljoen liter regenwater op in Katwoude. Dit water gebruiken we weer voor de bezoekerstoiletten waar jaarlijks duizenden bezoekers gebruik van maken, maar ook als drinkwater voor onze Jerseykoeien. Hoe meer regenwater er valt, hoe minder leidingwater we nodig hebben.

P 23 Join our Henri Willig Cheese Family, where flavor knows no boundaries! ‘Waar de smaak van de natuur geen grenzen kent!’ 2 KAASMAKERIJEN: KATWOUDE & HEERENVEEN 38 WINKELS IN NEDERLAND, DUITSLAND EN OOSTENRIJK, EN DAT AANTAL NEEMT TOE 42 VASTE MELKVEEHOUDERS 7,5 MILJOEN BEZOEKERS PER JAAR UIT DE HELE WERELD IN ONZE EIGEN WINKELS 6 KAAS PER JAAR MILJOEN KG

P 24 HENRIWILLIG.COM Met dank aan de medewerkers en veehouders van Henri Willig voor hun waardevolle bijdrages. Kaasmakerij Henri Willig B.V. | Nederland sales@henriwillig.com | +31 (0)513 48 43 60 HW-MVO-Broch-NL-2024-v1

RkJQdWJsaXNoZXIy ODY1MjQ=