>> 46 Publieksjaarverslag 2024 47 Zhenyu Gao Daarvoor kan hij putten uit de inzichten uit het laboratorium, legt hij uit. ‘De basismechanismen die hersenen gebruiken om beweging aan te sturen, lijken opmerkelijk veel op elkaar bij alle zoogdieren, inclusief mensen. Dus door te bestuderen hoe beweging werkt in de hersenen van muizen, kunnen we ook inzicht krijgen in hoe de hersenen van mensen communiceren, én wat er fout gaat bij neurologische ziekten. De geavanceerde technologieën die we gebruiken en ontwikkelen zijn niet alleen veelbelovend voor onderzoek, maar ook voor het transformeren van de zorg van de toekomst.’ Zo heeft Zhenyu naast zijn baan bij de afdeling Neurowetenschappen een tweede aanstelling bij de afdeling Neurochirurgie van het Erasmus MC. ‘We ontwikkelen samen een manier om metingen te doen tijdens operaties waarbij bijvoorbeeld een hersentumor wordt verwijderd. De chirurgen willen weten welk deel van de hersenen ziek is en welk deel gezond is. Maar om te weten of je iets kunt wegsnijden, moet je weten wat de functie ervan is. Nu doen chirurgen dat door verschillende delen van de hersenen te stimuleren en te kijken hoe het lichaam daarop reageert. Maar het kan zijn dat we daarmee iets missen. We willen een elektrode maken, vergelijkbaar met die die we voor muizen gebruiken. Patiënten zijn vaak wakker tijdens deze hersenoperatie, dus het idee is dat we ze vragen om een beweging te maken en tegelijkertijd meten welke hersendelen daarbij betrokken zijn.’ Hersensignalen omgezet in actie Ook voor mensen met een verlamming of een andere bewegingsstoornis zou meer kennis over de hersenen een uitkomst zijn. Er wordt wereldwijd namelijk gewerkt aan zogeheten brein-computer interfaces. Dat is een technologie waarbij hersensignalen worden gemeten, gedigitaliseerd en door een computer worden omgezet in een actie.Voor iemand met een verlamming zou zo’n brein-computer interface kunnen helpen om weer te bewegen. Simpel gezegd: een implantaat in de hersenen vangt de elektrische signalen op als iemand over een beweging nadenkt. Dat signaal wordt uitgelezen en omgezet in een impuls die naar de spieren wordt gestuurd. Zhenyu volgt de ontwikkelingen met belangstelling. ‘Het is een kwestie van techniek: hoe kun je de signalen meten, interpreteren, versturen en omzetten in de juiste opdrachten voor het lichaam? En hoe krijg je dat veilig werkend in de patiënt? Dat is een technologisch hoogstandje. Als we beter begrijpen wat de functie is van specifieke hersenregio’s bij het aansturen van beweging, kan dat heel nuttig zijn voor de volgende generatie brein-machine interfaces. Er is al een aantal succesvolle voorbeelden, heel futuristisch is het niet. Ik denk dat we steeds dichter bij het punt komen waarop we iemand met een verlamming weer kunnen laten bewegen.’ < ‘ Er zijn nog zoveel gaten in de kennis over ons brein’ Via een raampje in de schedel van de muis, kunnen we onder de microscoop zien hoe verschillende hersencellen samenwerken aan een beweging. Ik prijs mezelf gelukkig dat we in een fase zijn gekomen waar al deze technieken beschikbaar zijn.’ Stap voor stap en experiment voor experiment hoopt Zhenyu zo de kennislacunes over hoe hersendelen samenwerken bij beweging op te vullen. Tegelijkertijd werkt de neurowetenschapper ook al aan toepassing van die kennis in de praktijk.
RkJQdWJsaXNoZXIy ODY1MjQ=