O N Z E P A T I Ë N T 34 tekst Berit Sinterniklaas foto’s Harmen de Jong Dankzij haar nieuwe longen kan Sonja weer op pad Door de ernstige longziekte COPD had Sonja van der Plas-Kuyt dag en nacht extra zuurstof nodig. Een dubbele longtransplantatie gaf haar in 2024 haar vrijheid en gezondheid terug. ‘Achteraf denk ik: het had niet veel langer moeten duren.’ Aan haar omgeving liet ze het niet merken, maar aan het begin van 2024 ging het niet goed met de 58-jarige Sonja van der Plas-Kuyt uit Katwijk. Ze leefde al 13 jaar met een ernstige vorm van COPD, maar de longziekte was lang stabiel geweest. Tot dat veranderde.‘Ineens ging het veel slechter. Als ik thuiskwam via de achterdeur, stond ik eerst een tijd te leunen op de eettafel voordat ik mijn jas uit kon trekken.Ikmoest moed verzamelen om de tien stappen naar de gang tezetten om mijn jas op te hangen. Bovenaandetrapstondiktepuffen.Zelfhadikniethetgevoeldatiksnaktenaaradem,maardatwaswelzo.’ Op een gegeven moment was Sonja dag en nacht afhankelijk van extra zuurstof, vertelt haar man Jaap. ‘In de gang stond eenzuurstofapparaat met twintig meter slang eraan.En in de schuur een grote tankom het apparaat bij te vullen.’ Eén ding bleef Sonja doen, ondanks de benauwdheid: fietsen. ‘Elke middag na het eten ging ik erop uit, met een zuurstoftankje in mijn fietstas. Soms fietste ik tot 2 uur achter elkaar. Bijvoorbeeld naar Scheveningen, richting onze oudste zoon die in Den Haag woont.’ Doordat Sonja nog goed kon fietsen, viel het niet zo op hoe slecht haar longen eraan toe waren, vertelt Jaap.‘De buitenwacht zag haar met een noodgang door het dorp fietsen. Die dachten vast: dat zal wel loslopen met die longen van haar.’ Maar dat was niet zo: Sonja had nog maar 18 procent longinhoud over.‘Lopen ging niet meer. Ik kwam bijvoorbeeld de duinen niet meer op. Voor de boodschappen moest ik eigenlijk een rollator. Op mijn leeftijd, dat vond ik bizar. Ik dacht: dat ga ik niet doen. Toen heb ik een boodschappentrolley gekocht om op te leunen.’ Geen andere keus Het is Sonja’s revalidatiearts die voor het eerst een longtransplantatie ter sprake brengt. Om haar conditie op peil te houden ging Sonja vier keer per week, op de fiets, naar het revalidatiecentrum. >> Publieksjaarverslag 2024 35 Sonja van der Plas-Kuyt
RkJQdWJsaXNoZXIy ODY1MjQ=