Ook de kennis en de vaardigheden ontbreken die nodig zijn om snel te kunnen herstellen na een incident. Kennis verdwijnt uit Nederland, omdat belangrijke bedrijven weggekocht worden door buitenlandse partijen.23 Door jarenlange uitbesteding aan buitenlandse bedrijven kunnen we zelf bovendien steeds minder. Mensen die glasvezel kunnen lassen bijvoorbeeld, zijn schaars (figuur 2). Het is nu eenmaal goedkoper om die expertise uit het buitenland te halen. Maar kunnen we ook op die mensen rekenen als onze glasvezelverbindingen beschadigd raken in een oorlogssituatie? Figuur 2. L assen van glasvezel (bron: CTNED.nl; beeld: Peter Timmer Fotografie, www.petertimmerfotografie.nl). Niet wachten op een digitale ramp Soms heb je een ramp nodig om voor hervormingen te zorgen binnen een sector. Na de Watersnoodramp van 1953 ontstond een omslag in het denken in Nederland over waterveiligheid (Vergouwe, 2014). We gingen aan de slag met de Deltawerken en er kwamen strengere veiligheidsnormen voor primaire waterkeringen (zie figuur 3).24 23 https://www.rijksoverheid.nl/documenten/rapporten/2023/04/06/de-economische-kansen-van-de-cybersecuritysector 24 https://www.rijkswaterstaat.nl/water/waterbeheer/bescherming-tegen-het-water/watersnoodramp-1953 Niet wachten op een digitale ramp 16
RkJQdWJsaXNoZXIy ODY1MjQ=