Deze vraag was mijn eerste kennismaking met het cyberdomein in 2017. Ik werkte bij de unit Defensie en Veiligheid van TNO, de Nederlandse Organisatie voor Toegepast Natuurwetenschappelijk Onderzoek, aan het thema nationale veiligheid. Als psycholoog onderzocht ik het functioneren van teams die werken onder uitdagende omstandigheden. Het was dan ook niet vreemd dat die vraag bij mij en mijn collega’s terechtkwam. Het cyberdomein was sterk in opkomst. We besloten om een verkennend onderzoek te doen naar incidentresponsteams in dit opkomende veld. We huurden een ervaren consultant in van een cybersecuritybedrijf om ons te helpen contacten te leggen met deze teams. Niet veel later stonden we in een kleine kamer met vier computerwerkplekken in een kantoorgebouw in Den Haag. Hier werkte de Informatiebeveiligingsdienst (IBD), een onderdeel van de Vereniging van Nederlandse Gemeenten. De IBD ondersteunt gemeenten bij het verbeteren van hun informatiebeveiliging en helpt hen met incidentrespons. Taken die het kleine team al behoorlijk boven het hoofd begonnen te groeien. We spraken ook met leden van de cybersecurity incidentresponsteams van Defensie, Thales, Northwave en Fox-IT. Dit leverde mijn collega’s en mij, naast relevante inzichten en de start van een nieuwe onderzoekslijn, uiteindelijk een mooi artikel op over de behoeften aan ondersteuning van deze teams in het academische tijdschrift Frontiers in Psychology.1 Al snel na deze verkenning ontdekte ik dat niet alleen de teams die zich beroepsmatig met cybersecurity bezighouden uitdagingen ondervinden. Ook bedrijven ondervinden uitdagingen. Zij staan voor een groot digitaal dilemma (zie ook Van Rijsewijk, 2016, p.33). De Nederlandse samenleving is in hoge mate gedigitaliseerd. Volgens recente gegevens van de Wereldbank over 2023 maakt 97% van alle inwoners gebruik van het internet.2 Digitale processen en technologieën zorgen voor veel gemak. Volgens de jaarlijkse Digital Economy and Society Index (DESI) van de Europese Unie (EU) heeft Nederland zelfs 1 Van der Kleij, R. Kleinhuis, G., & Young, H. (2017). Computer Security Incident Response Team Effectiveness: A Needs Assessment. Frontiers in Psychology. doi: 10.3389/fpsyg.2017.02179. 2 https://data.worldbank.org/indicator/IT.NET.USER.ZS?locations=NL Een groot digitaal dilemma ‘Wat zijn de uitdagingen van cybersecurity incidentresponsteams?’ Hoofdstuk 1 6
RkJQdWJsaXNoZXIy ODY1MjQ=