2024 Attent over onderzoek in de praktijk Magazine van Attent Zorg en Behandeling
Waardevolle data; zorgtechnologie is meer dan techniek! Voorwoord - Jozef Middendorp 03 Waardevolle data; zorgtechnologie is 05 meer dan techniek! Een interview - met Mirthe Baars 07 Van praktijk naar wetenschap 09 De drijfveer achter het onderzoek Onderzoeksjaar 2024 11 Feiten en weetjes Factsheets WOCA 11 In gesprek met Annemarie Verwoerd 12 over 'gezonde nieuwsgierigheid' Onderzoeksoverzicht 13 In gesprek met Rianne Westerhof 15 over 'gezonde nieuwsgierigheid' De kracht van participatie 16 Het verhaal van de heer Van de Peppel De kracht van UKON-expertteams 17 Werkstress verminderen door meer 19 samenwerken - met Mila Abbing In gesprek met Wenneke Meijers 21 over 'gezonde nieuwsgierigheid' Een academische werkplaats 22 Wat is dat? Een terugblik op een presentatie, 23 een symposium en kennisfestival in 2024 Luister de podcast ‘Attent over…’ 25 Wetenschap, onderzoek en goede zorg met Jozef Middendorp en Ton Satink. Jouw WOCA puzzel 25 Colofon 26 12 In gesprek met... Annemarie Verwoerd over 'gezonde nieuwsgierigheid'. 07 05 Interview Mirthe Baars Onderzoek naar sociale participatie en kwaliteit van leven bij een gerontopsychiatrische cliënt.
Interview Jana Veelenturf-Boer Van praktijk naar wetenschap; de drijfveer achter het onderzoek. 09 Interview Mila Abbing Werkstress verminderen door meer samenwerking. 19 16 De kracht van participatie Het verhaal van de heer Van de Peppel.
Voorwoord Met veel plezier deel ik het tweede magazine Attentie – Attent over onderzoek in de praktijk. Attentie is in opdracht van de Wetenschap en Onderzoekscommissie Attent (WOCA) uitgebracht. Via Attentie blikken we terug op het onderzoeksjaar binnen Attent. Deze Attentie blikt terug op 2024. In 2024 zijn er 32 onderzoeken uitgevoerd binnen Attent. De resultaten van de afgeronde onderzoeken hebben we met elkaar gedeeld via factsheets (intranet AttentNet). Ook dit jaar is het magazine weer gevuld met inspirerende verhalen, verrassende resultaten, interessante achtergronden en energieke inzichten. Het kijkt zowel terug als vooruit op de activiteiten en mijlpalen op het gebied van wetenschap en onderzoek bij Attent. We vinden het belangrijk om actief met onderzoek bezig te zijn. Medewerkers, studenten en onderzoekers werken dagelijks aan projecten die niet alleen ons eigen werk verbeteren, maar ook de zorg verder kunnen ontwikkelen. Onderzoek stelt ons in staat om nieuwsgierige vragen te stellen: Waarom doen we wat we doen? Kan het anders? En, belangrijker nog, kan het beter? We doen dit allemaal vanuit één doel; de zorg ontwikkelen en blijven aansluiten bij de maatschappij en onze cliënten. De wensen en mogelijkheden veranderen vanuit de maatschappij en ook van onze cliënten. Daarom is het belangrijk om te luisteren naar wat cliënten ervaren. Hun feedback is vaak de aanleiding voor nieuwe onderzoeks- vragen en inzichten die ons verder helpen. De toenemende zorgvraag en de afname van medewerkers vragen om verandering. Het kan niet altijd meer zoals we het deden. Door te werken aan onderzoek, draagt Attent bij aan duurzame en toekomstbestendige zorg. Dit magazine wordt gepresenteerd tijdens het Kennisfestival. Een kennisdeling-evenement waarin we het onderzoek binnen Attent vieren. Dit jaar reiken we ook de eerste nieuwsgierigheidsprijzen uit. Prijzen voor verrassende, praktische onderzoeken en talentvolle initia- tieven. Meer hierover lees je in dit magazine. Het is duidelijk dat ik trots en enthousiast ben over het onderzoek in de praktijk van Attent én over dit magazine. Daarom wens ik je veel plezier met lezen en met het doen van onderzoek: Attent daagt je uit! Jozef Middendorp Voorzitter Wetenschap en Onderzoekscommissie Attent (WOCA) 03
Attent op reis door ‘het landschap van onderzoek en praktijk’. Bekijk hier onze ontdekkingsreis! 04
Zorgtechnologie ondersteunt het leven van de cliënt en het werk van de medewerker. 05
Waardevolle data; zorgtechnologie is meer dan techniek! orgorganisaties maken steeds meer gebruik van (zorg)technologie: zowel thuis bij de cliënt als binnen onze locaties. Deze technologie ondersteunt het leven van de cliënt en het werk van de medewerker. In het gebruik merk je vaak al een winst; het werk wordt lichter, het leven wordt leuker en/of de cliënt krijgt meer eigen regie. Maar pas als we de data goed weten in te zetten, kunnen we de zorgverlening pas echt optimaliseren en/of verbeteren. In 2024 heeft Attent twee onderzoeken afgerond waaruit blijkt wat er nodig is om meer te doen met data en vooral hoe dit samengaat met de dagelijkse praktijk. Zo onderzochten Siza en Attent samen een toolkit om medewerkers te helpen het nut en het gebruiksgemak van dashboards te verbeteren. Een dashboard is een overzicht op de tablet, telefoon of desktop met grafieken of cijfers, waarop je kan zien wat de technologie doet of wat er misschien is gebeurd. De toolkit helpt medewerkers om de dialoog aan te gaan met cliënten over de ongeplande zorg in het primaire zorgproces. Maar het biedt ook handvatten voor cliëntgerichte analyses gericht op afwijkende patronen en gesprekstechnieken. Ook de thuiszorg is inmiddels deels virtueel, dit betekent dat er een breed assortiment aan slimme hulpmiddelen in gezet kan worden. Ook hulpmiddelen die data genereren. HBO-V studenten van de Hogeschool Arnhem en Nijmegen onderzochten in 2024 de ervaringen van cliënten. Hoe kunnen we deze middelen optimaler gebruiken? Onder andere door beter te kijken naar de data en te analyseren wat de middelen opleveren. Zodoende sluiten de middelen beter aan op de specifieke behoeften van de cliënt. De wereld van data is groot en de mogelijkheden lijken inmiddels eindeloos, maar welke rol speelt het in onze zorgverlening? In 2025 gaan we verder met dit onderzoek. Z 06
Van vraag naar onderzoek Mirthe legt uit hoe het onderzoek tot stand kwam: "Op onze afdeling werken we met een praktijkonderzoekscommissie, waar ik zelf ook inzit. Daar bespreken we lopende onderzoeken en kijken we welke vragen er leven binnen het team. Zo kwam deze onderzoeksvraag naar voren: in hoeverre heeft sociale participatie, zoals werk, onderwijs of dagelijkse activiteiten buitenshuis, een positief effect op de kwaliteit van leven van ouderen met psychiatrische stoornissen?" Haar onderzoek bestond uit een literatuurstudie waarin Mirthe verschillende wetenschappelijke bronnen analyseerde. "Uit eerder onderzoek bleek dat verbeteren van sociale participatie niet direct leidde tot een verbetering van persoonlijk herstel en sociaal functioneren, maar wél bijdroeg aan een betere kwaliteit van leven en een afname van onver- vulde behoeften. Ook andere studies toonden aan dat sociale participatie een positief effect heeft op de kwaliteit van leven van mensen met psychiatrische aandoeningen." Bevestiging van het vermoeden "De uitkomsten van mijn onderzoek waren niet heel verrassend," vertelt Mirthe. "We verwachtten al dat sociale participatie positief bijdraagt aan de kwaliteit van leven, maar het was belangrijk om dit wetenschappelijk te onderbouwen. Door het nu met ensen met ernstige psychiatrische aandoeningen lopen vaak tegen problemen aan bij sociale participatie. Maar draagt het versterken van deze sociale participatie ook echt bij aan de kwaliteit van leven van deze cliënten? Verpleegkundige Mirthe Baars werkt op de gerontopsychiatrische afdeling van verpleeghuis Regina Pacis in Arnhem en volgde de post-hbo-cursus 'Evidence Based Practice in de ouderenzorg' aan de Hogeschool Arnhem en Nijmegen (HAN). Als onderdeel van haar studie besloot ze deze vraag te onderzoeken. feiten te staven, wordt het voor het team inzichtelijk waarom dit zo belangrijk is." Binnenkort presenteert Mirthe haar onderzoek in het teamoverleg en binnen de onderzoekscommissie. "Daar gaan we bespreken wat de vervolgstappen zijn: een vervolgonderzoek of een implementatieplan schrijven." Onderzoek doen binnen de zorg Mirthe is van plan om door te gaan met onderzoek doen. "Binnen Attent worden we gestimuleerd om onder- zoek te doen. Bij het verzamelen van informatie heb ik ook ondersteuning gezocht van een collega. Een onderzoek wetenschapper die ervaring heeft met de PubMed-database. Ik vind het ontzettend belangrijk om onderzoek te doen, want het vergroot de kwaliteit van zorg. Als je specifieke vraagstukken onderzoekt die op jouw afdeling leven, kun je de zorg gerichter verbeteren." Wat Mirthe vooral benadrukt, is dat iedereen in de zorg onderzoek kan doen, ongeacht niveau of functie. "Of je nu helpende, verzorgende of verpleegkundige bent. Als je een vraagstuk of knelpunt signaleert, kun je dat aankaarten bij je manager of de onderzoekscommissie. De mensen die het dichtst bij de cliënten staan, zien de meeste verbeterpunten en kunnen echt een verschil maken. Onderzoek doen hoeft niet ingewikkeld te zijn en is vooral heel leuk!" Onderzoek naar sociale participatie en kwaliteit van leven bij een gerontopsychiatrische cliënt Een interview met Mirthe Baars We verwachtten al dat sociale participatie positief bijdraagt aan de kwaliteit van leven, maar het was belangrijk om dit wetenschappelijk te onderbouwen. M 07
Sociale participatie; meedoen in de samenleving via bijvoorbeeld dagbesteding, onderwijs, vrijwilligerswerk, werk, in verenigingen en sociale netwerken. Blik op de toekomst Mirthe hoopt dat haar onderzoek leidt tot een vervolgonderzoek en uiteindelijk een implementatieplan om sociale participatie te stimuleren. "Onze bewonersgroep verandert en wordt steeds jonger, waardoor er ook andere behoeften ontstaan. Meer bewoners zouden bijvoorbeeld werkgerelateerde activiteiten kunnen doen, zoals werken op een zorgboerderij. Ook dagbestedings- activiteiten kunnen beter worden afgestemd op de doelgroep." 08
We willen bestaande kennis over eigen regie en participatie vertalen naar praktische toepassing binnen de GR. 09
Jana’s promotieonderzoek richt zich op het bevorderen van eigen regie en participatie binnen de geriatrische revalidatie, met speciale aandacht voor mensen die een CVA hebben gehad en kampen met cognitieve problematiek. Jana combineert haar promotieonderzoek met haar werk als ergotherapeut bij Attent. “Ik werk zestien uur per week als ergotherapeut en besteed daarnaast zestien uur aan mijn onderzoek. Ik word begeleid door een promotieteam van een hoogleraar, een dagelijkse begeleider en een copromotor. Dit geeft me veel steun en structuur. Op deze manier kan ik onderzoek en de praktijk combineren.” De weg naar het onderzoek Voor haar onderzoek begon Jana met een pre-promotieonderzoek, waarin ze zich verdiepte in de geria- trische revalidatie en zich oriënteerde op de vraagstukken op de werkvloer. Hieruit bleek dat de zorgvraag steeds complexer wordt door vergrijzing en een toename van chronische aandoeningen. “Daarnaast spelen uitdagingen, zoals tekort aan gespecialiseerd personeel, een belangrijke rol. Bovendien staat de geriatrische revalidatie (GR) voor de uitdaging om de zorg efficiënter te organiseren met als doel het verkorten van de opnameduur, kostenbesparingen te realiseren en een snellere doorstroom te bevorderen. De nadruk wordt steeds meer gelegd op het leveren van passende zorg op de juiste plaats, met speciale aandacht voor Van praktijk naar wetenschap De drijfveer achter het onderzoek persoonsgerichte benaderingen.” Ondanks intensieve revalidatie keren veel mensen na een CVA terug naar huis met blijvende restverschijn- selen en langdurige problemen op gebied van zelfstandigheid, participatie en voeren van eigen regie. Ze missen structuur en weten niet goed waar ze terechtkunnen voor hulp. Ook naasten geven aan zich onvoldoende voorbereid te voelen op de overgang naar huis. “Uit gesprekken met verschillende zorgprofessionals uit verschillende GR-instellingen blijkt dat cognitieve problematiek als uitdagend wordt ervaren en het bevorderen van eigen regie en participatie onvoldoende centraal staat.” Het onderzoeksproces: van literatuur tot actie Het onderzoek van Jana duurt in totaal vijf jaar en kent verschillende fasen: 1 Literatuurstudie Wat zegt de literatuur over het bevorderen van eigen regie en participatie bij mensen met een CVA en cognitieve problematiek in de GR? 2 Ervaringen en behoeften inventariseren Interviews en focusgroepen. 3 Participatief actieonderzoek Hoe kunnen opgedane inzichten over participatie en eigen regie effectief geïmplementeerd worden in de GR in co-creatie met de belangrijkste stakeholders? Jana kijkt vooral uit naar de laatste fase: “Hier kunnen we echt aan de slag met innovatieve oplossingen in samenwerking met alle betrokkenen. Er zijn al veel richtlijnen en tools, maar de implementatie ervan is vaak de grootste uitdaging.” Met haar onderzoek hoopt Jana bij te dragen aan een zorgpraktijk waarin cliënten meer eigen regie ervaren en zorgprofessionals hen hierin beter kunnen ondersteunen. “Dit project heeft als doel om te werken aan verbeteringen in de GR ter onder- steuning van participatie en eigen regie van cliënten met een CVA en cognitieve problematiek. In dit voorstel zullen we geen nieuwe producten ontwikkelen, maar ons richten op implementatie en ver- andering. We willen bestaande kennis (richtlijnen, initiatieven, etc.) over eigen regie en participatie vertalen naar praktische toepassing binnen de GR”. Onderzoekscultuur binnen Attent Binnen Attent is onderzoek heel belangrijk. “We hebben het Topcare- -predicaat en zowel praktijkonderzoek als wetenschappelijk onderzoek wordt heel erg gestimuleerd op de werkvloer. Dat ik de kans krijg om hier het onderzoeken te leren, triggerde mij ook om bij Attent te gaan werken. Die nieuwsgierige houding past bij mij.” Voor collega’s die zelf onderzoek willen doen, heeft Jana een belangrijke tip: “Spreek het uit! Veel mensen vinden onderzoek doen spannend en weten niet waar ze moeten beginnen. Binnen Attent staan collega’s heel erg open om mee te denken en te begeleiden, maar het signaal moet komen van de collega die daar nieuwsgierig naar is. Dus spreek het uit en ga ermee aan de slag.” ana Veelenturf-Boer is ergotherapeut bij Regina Pacis en buiten- promovenda aan het RadboudUMC. Ze heeft een passie voor onderzoek, omdat ze vindt dat wetenschap en praktijk hand in hand moeten gaan om de zorg te verbeteren. “Ik wil op een onderzoeksmatige manier innovatieve oplossingen bedenken.” J 10
onderzoeken liepen er in totaal in 2024 6onderzoeken zijn er gestart en afgerond 2024 19 onderzoeken zijn er gestart in 2024 9onderzoeken zijn gestart in 2023 en afgerond in 2024 32 feiten en weetjes Onderzoeksjaar 2024 Factsheets Er zijn 15 factsheets bij de Wetenschap en Onderzoekscommissie Attent (WOCA) binnengekomen. Op de factsheets vind je de belangrijkste informatie over de aanleiding en het doel van het onderzoek, de onderzoeksmethode en conclusies en aanbevelingen. Nieuwsgierig? Voor de collega’s binnen Attent; je vindt de factsheets op AttentNet via de QR-code. 11
Annemarie Verwoerd In deze Attentie spreken we met verpleegkundig specialist in de Algemene Gezondheidszorg (AGZ), Annemarie Verwoerd. Ze is niet alleen regiebehandelaar, maar ook betrokken bij diverse commissies en projecten binnen Attent. We gaan in op wat haar functie inhoudt en waarom zij nieuwsgierigheid als een belangrijke eigenschap beschouwt in haar werk. Wat is je functie en wat houdt die in? “Mijn functie is verpleegkundig specialist AGZ. Ik ben regiebehandelaar en verantwoordelijk voor de medische zorg op een afdeling met 44 cliënten. Daarnaast ben ik praktijkopleider voor een verpleegkundig specialist in opleiding en ben ik actief betrokken bij verschillende commissies en projecten binnen Attent. Ook maak ik deel uit van het expertteam Verpleging en Verzorging van de UKON. Het is een veelzijdige rol, waarin ik zowel directe zorg verleen als strategisch meedenk over beleid en ontwikkelingen.” Waar zit voor jou persoonlijk de uitdaging in deze functie? Wat maakt het leuk voor jou? “De uitdaging zit voor mij in de enorme diversiteit van mijn functie. Elke dag is anders en ik kan mijn nieuwsgierig- heid blijven inzetten. Dat maakt het voor mij niet alleen uitdagend, maar vooral ook erg leuk. Het geeft me energie om steeds nieuwe dingen te leren en om mijn werk op verschillende manieren in te vullen.” Wat helpt jou om een nieuwsgierige werkhouding te hebben? “Ik merk dat mijn nieuwsgierigheid echt gestimuleerd en gewaardeerd wordt door mijn omgeving. Wanneer ik mijn ideeën deel, voel ik dat ze serieus genomen worden, wat mijn motivatie om verder te leren vergroot. Ook helpt het dat ik niet bang ben om fouten te maken en dat ik buiten mijn comfortzone durf te treden. Dat geeft me de ruimte om te groeien.” Hoe zie je deze nieuwsgierige werkhouding terug in jouw werkomgeving? “In mijn dagelijks werk met collega’s zie ik dat een nieuwsgierige houding echt gewaardeerd wordt. Dit zie je niet alleen bij mijn directe collega’s, maar ook in de commissies en projecten waar ik aan deelneem. We stellen kritische vragen en nemen niets zomaar aan. We willen altijd weten waarom en hoe iets werkt of kan verbeteren, en dat maakt de samenwerking bijzonder.” Welke effecten zie je om je heen door deze nieuwsgierige werkhouding? “Wat ik merk, is dat je als volwaardige gesprekspartner wordt gezien. Als je met een nieuwsgierige, open houding werkt, word je inbreng echt gewaardeerd. Je wordt gezien als iemand die meedenkt en bijdraagt aan verbetering, zowel binnen de organisatie als daarbuiten. Dat geeft veel voldoening.” Wat zou je de collega’s van Attent willen meegeven? “Iedereen wordt nieuwsgierig geboren, maar het is aan jou wat je ermee doet in je werkzame leven. Ik wil mijn collega’s meegeven dat een actieve nieuwsgierige houding niet alleen leidt tot meer kennis, maar ook zorgt voor meer werkplezier. Durf buiten je comfort- zone te stappen en neem een onderzoekende houding aan. Ga zelf op zoek naar antwoorden en wees niet bang om nieuwe dingen te proberen. Dat maakt je werk niet alleen leuker, maar ook betekenisvoller.” Een inspirerend gesprek over hoe nieuwsgierigheid een belangrijke rol speelt in het dagelijks werk en hoe het bijdraagt aan zowel persoonlijke als professionele groei. Over 'gezonde nieuwsgierigheid'
Cliënt Medewerker Cliënt Welbevinden • Persoonsgerichte zorg • Inzet therapie en behandeling • Positieve gezondheid • Maatschappelijke participatie • Zelfredzaamheid • Organisatie Interdisciplinaire samenwerking • Binden en boeien van medewerkers • Medewerker • Inzet zorgtechnologie • Omgaan met gedrag- en stemmingsproblematiek Relatie en omgeving • Familieparticipatie Organisatie Externe relaties/ Omgeving Persoonsgerichte zorg Interdisciplinairsamenwerking Samenwerking met naasten Persoonsgerichte zorg Persoonsgerichte zorg Persoonsgerichte zorg Persoonsgerichte zorg Persoonsgerichte zorg Persoonsgerichte zorg Welbevinden Omgaan met stressgerelateerde klachten Positieve gezondheid Mentaal en lichamelijk welbevinden Participatie Omgaan met gedragsproblematiek Maatschappelijke participatie Inzet therapie en behandeling Persoonsgerichte zorg Inzet therapie en behandeling Omgaan met ontremd gedrag Omgaan met gedragsproblematiek Inzet therapie en behandeling Inzet therapie en behandeling Persoonsgerichte zorg Inzet therapie en behandeling Inzet therapie en behandeling Inzet therapie en behandeling Zelfredzaamheid Welbevinden Persoonsgerichte zorg Werken met de persoonlijke revalidatieplanning. Implementatie werkwijze cognitief team. Betrekken van mantelzorgers bij de GR. Evaluatie van het proefverlof. Het (niet) gebruiken van de de cliëntreis (poster). Gebruiken van pictogrammen op de GR. Ervaringen van cliënten met de cliëntreis(poster). Persoonsgerichte zorg bij cliënten met een CVA en cognitieve problematiek in de GR. Verbeteren Visual Cliëntreis. Het effect van welzijn op het revalidatie proces. Werkgerelateerde stress onder zorgmedewerkers. ProBUS studie. Heeft het toepassen van complementaire zorg een positief effect op de onrust die de cliënt ervaart? Participatie & gerontospychiatrie. Inzetten van de comfort room op de afdeling Klarenbeek bij oplopende agitatie van bewoners. Vrijwillig versterven. EBP in de langdurige zorg (Wat zijn de effecten van een arbeidsmatige dagbesteding op het welbevinden van de gerontopsychiatrische cliënt in een verpleeghuis). Spontane handelingen om depressieve klachten van bewoners te verminderen. Bij wie en waarom is de maaltijd een strijd. Meer verbinding door beweging. Seksualteit en intimiteit op GP. MAPPING-2: personality traits, challenging behavior and quality of care in GP nursing home residents. My support Kwaliteitsverbetertraject. ADAPT onderzoek (Agitatie bij mensen met Dementie: evaluatie van beArgumenteerde Psychofarmaca Therapie). Complementaire zorg in de palliatieve fase. PENG studie. Volstaat de huidige werkwijze voor alle cliënten met risico op ondervoeding? Of is herintroductie van de SNAQ-rc wenselijk? Yellow RoUTIne onderzoek. Project Houtkamp. Verkennend onderzoek naar implementatie van veganistiche maaltijden. Afweergedrag bij eten en drinken bij jonge en oudere mensen met dementie. Optimalisatie documentenbeheer. Thema Naam onderzoek 13
Inventariseren wat de ervaringen en bevindingen van professionals zijn rondom het werken met persoonlijke revalidatieplanning op de GR. Er is door het cognitief team een werkwijze ontwikkeld. Deze is nog niet geïmplementeerd. Vraag is hoe implementatie het beste vorm kan krijgen. Wat is het effect van het betrekken van mantelzorgers door verpleegkundige bij het revalidatie behandeltraject op het herstel van geriatrische cliënten met een CVA? Evalueren van het proefverlof, zowel door medewerkers/cliënten hierover te bevragen als door het analyseren van ingevulde vragenlijsten over proefverlof. Achterhalen waarom de cliëntreis (poster) weinig wordt ingezet. Het (niet) gebruiken van de de cliëntreis (poster). In het onderzoek willen we inzicht krijgen in hoe de cliënten de cliëntreis ervaren. passende en persoonsgerichte zorg voor de cliënt binnen de GR. Het verbeteren en implementeren van de visual ‘cliëntreis’ en de organisatie eromheen met als doel om cliënten goed te informeren over het revalidatietraject. Het (positieve) effect van welzijn om het revalidatieproces, in kaart brengen en eventueel weten hoe we dit welzijn op een effectieve manier kunnen inzetten tijdens het revalidatieproces. Welke innovaties kunnen effectief bijdragen aan het verminderen van stressgerelateerde klachten van zorgmedewerkers van RP. Bepaling van de effectiviteit van een voedings- en fysiotherapeutische interventie bij revalidanten met een heupfractuur. De toepassing van complementaire zorg is niet bewezen effectief. Toch kan het een strategie zijn die in de persoonlijke behoefte van de cliënt een meerwaarde kan opleveren. Welke factoren bepalen participatie en hoe kan participatie vergroot worden? Vermindert de inzet van de comfort room oplopende agitatie onder bewoners? Kwalitatief onderzoek naar zorgverlenerservaringen bij het stoppen met eten en drinken als levenseindemethode. Onderzoeken welke effecten een arbeidsmatige dagbesteding heeft en daarmee de draagkracht hiervoor vergroten binnen het team, waardoor implementeren van de arbeidsmatige dagbesteding soepeler zal verlopen. Weten welke handelingen belangrijk zijn om een sombere stemming van individuele bewoners te verminderen. Testen van vragenlijsten die deze handelingen kunnen meten. Handvatten bieden om depressiezorg te verbeteren. Inventariseren hoe de beoogde persoonsgerichte zorg en wens opimaal aansluiten bij de cliënt. Cohesie verbeteren en sociale interacties stimuleren. Achterhalen welke kennis en vaardigheden zorgmedewerkers nodig hebben om met seksueel ontremd gedrag van cliënten om te gaan. Met deze studie willen we de ervaringen en behoeften op het gebied van de zorg voor gerontopsychiatrie (GP)-verpleeghuisbewoners met persoonlijkheids- en gedragsproblematiek in kaart brengen. Het doel is het implementeren van een verbeterde versie van mySupport, een interventie met training van zorgmedewerkers en materialen voor proactieve zorgplanning rond verpleeghuisbewoners met ernstige dementie. 1. Inzicht krijgen in de effectiviteit van psychofarmaca die niet in de richtlijn voor geagiteerd gedrag bij dementie worden aanbevolen. 2. Inzicht krijgen in beweegredenen van artsen om specifieke psychofarmaca voor te schrijven. Doorontwikkeling en implementatie van de handreiking Complementaire zorg in de palliatieve fase. PENG blok bij een gebroken heup wanneer operatie niet mogelijk is. Het is niet duidelijk of alle ondervoede cliënten worden gesignaleerd. In de YELLOW studie onderzoeken we het vóórkomen en verloop van bacteriën in de blaas van kwetsbare ouderen. Leerlingen werken in groepsverband aan een project. I.s.m. met de organisatie wordt een product ontwikkeld. Is de invoering van plantaardige maaltijden binnen verpleeghuis Attent haalbaar en wenselijk voor de cliënten? In dit project wordt onderzocht hoe afweergedrag kan worden omschreven, hoe vaak afweergedrag voorkomt, welke factoren een rol spelen, hoe afweergedrag geïnterpreteerd wordt en hoe de besluitvorming verloopt. Hoe kan het huidige documentbeheer als onderdeel van het documentmanagementsysteem van Attent worden geoptimaliseerd om aan te sluiten bij de visie van het toekomstige kwaliteitsmanagementsysteem. Waar gaat het onderzoek over? Geriatrische revalidatie Geriatrische revalidatie Geriatrische revalidatie Geriatrische revalidatie Geriatrische revalidatie Geriatrische revalidatie Geriatrische revalidatie Geriatrische revalidatie Geriatrische revalidatie Geriatrische revalidatie Geriatrische revalidatie Geriatrische revalidatie Gerontopsychiatrie Gerontopsychiatrie Gerontopsychiatrie Gerontopsychiatrie Gerontopsychiatrie Gerontopsychiatrie Gerontopsychiatrie Gerontopsychiatrie Gerontopsychiatrie Gerontopsychiatrie Gerontopsychiatrie PG PG PG PG/somatiek Geriatrische revalidatie (WLZ) WLZ WLZ WLZ PG Doelgroep 14
Over 'gezonde nieuwsgierigheid' Rianne Westerhof Wat helpt jou om een nieuwsgierige werkhouding te hebben? Nieuwsgierigheid is altijd een kenmerk van mij geweest. Ik vraag me vaak af waarom dingen zijn zoals ze zijn of waarom mensen doen wat ze doen. Deze nieuwsgierige houding past ook goed bij mijn werk als programmaleider. Op welke manier zie je een nieuwsgierige werkhouding terug in jouw werkomgeving? Landelijk zijn er veel ontwikkelingen. Regelmatig heb ik contact met collega’s van andere (zorg)organisaties. Ik ben dan ook altijd benieuwd naar hoe zij zaken aanpakken. Het is leuk om te zien dat veel collega’s ook nieuwsgierig zijn. Dit maakt het mogelijk om samen te groeien, soms met vallen en opstaan. Wat wil je de collega’s van Attent meegeven? Wat ik mijn collega’s bij Attent mee zou willen geven, is: durf nieuwsgierig te zijn. Als ik niet nieuwsgierig zou zijn geweest had ik deze stap naar programmaleider niet gezet in mijn loopbaan. Als je blijft doen wat je altijd deed, blijf je krijgen wat je altijd kreeg. Wat houdt jouw functie van programmaleider in? Als programmaleider ben ik betrokken bij alle zorginhoudelijke zaken. Voor mij geldt dat voor de doelgroep gerontopsychiatrie en mensen met dementie en (zeer ernstig) probleemgedrag. Een collega vertelde ooit aan mijn zoon, toen hij vroeg wat ik precies doe: "Bij alles wat verandert in de zorg, is jouw moeder betrokken." Dat vind ik een pakkende korte omschrijving van de functie programmaleider binnen Attent. Waar zit voor jou persoonlijk de uitdaging in deze functie? (wat maakt het leuk voor jou?) Wat ik zo leuk vind aan deze functie, is dat ik samen met cliënten en collega’s kan nadenken over hoe we de zorg kunnen verbeteren. Ik vind dat we heel veel goede dingen doen, maar denk dat er nog veel goede (landelijk bewezen) veranderingen zijn die ten goede komen aan de kwaliteit van zorg aan de cliënt. Het proces van samen bouwen, samen zoeken naar verbeteringen, vind ik erg leuk. En wanneer ik dan van een cliënt of collega hoor dat ze tevreden zijn, denk ik: "Dit is waarvoor ik het doe." Het contact met cliënten blijft voor mij belangrijk. Hun opmerkingen, hoe klein ook, kunnen mij inspireren en motiveren. Die inzichten helpen mij weer om mijn werk te verbeteren.
In verpleeghuis Regina Pacis, op de afdeling Park Klarenbeek, woont Ad van de Peppel (66). Meneer Van de Peppel heeft een actieve rol in de cliëntenraad en zet zich in voor de belangen van zijn medebewoners. Hij deed mee aan het onderzoek van promovenda Natasja Heerema over participatie verhoging binnen de gerontopsychiatrie. Betrokkenheid bij het onderzoek Toen er een oproep kwam voor bewoners om mee te werken aan het onderzoek, meldde meneer Van de Peppel zich direct aan. “Omdat ik in de cliëntenraad zit, vond ik het belangrijk om te weten wat er precies werd onderzocht,” vertelt hij. Tijdens het onderzoek kreeg hij meerdere gesprekken waarin zijn ervaringen en meningen werden gevraagd. Later volgde een tussentijdse evaluatie, waarin de bevindingen met hem werden gedeeld. Hoewel hij zelf niet actief deelneemt aan de meeste dagbestedingsactiviteiten, merkt hij wel hoe belangrijk deze zijn voor andere bewoners. “Ik heb geschiedenis en cultureel werk gestudeerd, en ik zoek meer intellectuele uitdaging. De dagbesteding richt zich vaak op activiteiten zoals koken, bakken of handwerken, en dat past minder bij mij. Maar ik zie wel dat medebewoners hier enorm van genieten.” Meer dan koekjes bakken Het onderzoek heeft volgens Van de Peppel een duidelijke meerwaarde. “Er is meer variatie in activiteiten gekomen. Waar vroeger vooral interne activiteiten werden aangeboden, zien we nu ook uitstapjes naar bijvoorbeeld een museum of de dierentuin. Dat is een positieve ontwikkeling. Het zorgt voor meer maatschappelijke participatie, mensen trekken eropuit.” Voor hemzelf heeft het onderzoek gezorgd voor een versterkte rol binnen de cliëntenraad. “Ik ben niet meer activiteiten gaan doen, maar ben wel actiever geworden binnen de cliëntenraad. Die stond nog redelijk in de kinderschoenen, maar is nu op een goed niveau gebracht. Ik zie mijn werk binnen de cliëntenraad als mijn carrière, dat neem ik heel serieus.” De toekomst van dagbesteding Van de Peppel hoopt dat het onderzoek uiteindelijk leidt tot een duidelijke richtlijn voor dagbesteding, waarin de wensen en behoeften van Het promotieonderzoek van Natasja Heerema gaat over de wensen en behoeften van gerontopsychiatrische bewoners om meer te kunnen participeren. Einddoel is het PAVING-program- ma ontwikkelen: een Participatie Verhogende Interventie voor Gerontopsychiatrische verpleeg- huisbewoners. Het onderzoek is eind oktober 2023 gestart en duurt tot november 2028. Meer lezen? Kijk dan op pagina 17 en 18 van magazine Attentie 2023 bewoners centraal staan. “Het zou mooi zijn als er een protocol komt waarin bewoners worden betrokken bij de invulling van de activiteiten.” Daarnaast ziet hij een belangrijke rol weggelegd voor familie en vrienden van bewoners. “Zij kunnen helpen met ideeën voor dagbesteding en misschien zelfs kijken naar mogelijk- heden voor vrijwilligerswerk buiten de instelling. Ik denk dat sommige bewoners daar veel baat bij kunnen hebben.” De kracht van participatie Het verhaal van de heer Van de Peppel I 16
De kracht van UKONexpertteams Wat zijn UKON-expertteams? Om bestaande kennis (expertise) te bundelen of relevante vragen over een zorgonderwerp te beantwoorden zijn UKON-expertteams samengesteld. Expertteamleden komen uit verschillende zorgorganisaties en hebben verschillende disciplines en achtergronden zoals verzorgenden (-IG), psychologen, paramedici, verpleegkundigen, maar ook leidinggevenden, projectleiders en beleidsmedewerkers. Samen combineren zij praktijkervaring, wetenschappelijke inzichten en innovatieve ideeën. Wat doen de expertteams? UKON-expertteams buigen zich over actuele en relevante thema’s binnen de ouderenzorg. Ze ontwikkelen o.a. handige tools zoals factsheets, handreikingen en zorgprogramma’s, die direct toepasbaar zijn in de praktijk. Daarnaast organiseren ze netwerkbijeenkomsten en webinars waarin kennis wordt gedeeld en zorgprofessionals van elkaar kunnen leren. Samenwerken over organisatie- grenzen heen Eén van de unieke kenmerken van de UKON-expertteam is dat ze organisatie-overstijgend werken. Dat betekent dat kennis en inzichten vanuit verschillen zorgorganisaties wordt samengebracht en breed gedeeld wordt. Attent speelt hierin een actieve rol en is vertegenwoordigd in vier expertteams! 17
Expertteam Implementatie Deelnemer vanuit Attent: Mandy Brandts-Vierwind, kwaliteitsadviseur Het expertteam Implementatie heeft het afgelopen jaar meegedacht met het ontwikkelen van de training ‘Op weg met implementeren’. Implemen- teren binnen zorgorganisaties is vaak een uitdaging. Om medewerkers van UKON-organisaties te ondersteunen bij het implementeren hebben we vanuit het UKON samen met het expertteam deze training ontwikkeld. Tijdens deze interactieve training ga je direct aan de slag met jouw implementatieproject. Samen doorlopen we zeven implementatiestappen en wisselen we ervaringen uit met andere organisaties. Je krijgt praktische handvatten aangereikt waarmee je jouw project verder kunt brengen. Expertteam Verpleging & Verzorging Deelnemer vanuit Attent: Annemarie Verwoerd, verpleegkundig specialist AGZ Het expertteam V&V bestaat uit verzorgenden IG, verpleegkundigen, en verpleegkundig specialisten. In bijeenkomsten wisselen zij kennis, ervaringen en expertise uit en het expertteam is ook de klankbordgroep voor het onderzoeksprogramma interprofessioneel samenwerken. Elke bijeenkomst staat één thema centraal, zoals bijvoorbeeld zeggenschap, gelijkwaardige samenwerking met naasten en vrijwilligers en palliatieve zorg. Expertteam Geriatrische Revalidatie Deelnemer vanuit Attent: Wenneke Meijers, programmaleider GR De Geriatrische Revalidatie is voortdurend in beweging, ervaringen uitwisselen binnen het expertteam is dan ook erg belangrijk. Het expertteam vormt een netwerk van professionals uit elf UKON-organisaties, waaronder geriatriefysiotherapeuten, verpleegkundig specialisten, specialisten Ouderengeneeskunde, projectleiders en managers. Het afgelopen jaar heeft het expertteam zich gericht op het thema ‘uitdagend revalidatieklimaat’. Binnen alle UKON-organisaties zijn best practices en lessons learned verzameld, die nu worden gebundeld in een handreiking. Dit document biedt praktische inzichten en inspirerende voorbeelden om het revalidatieklimaat binnen de GR te optimaliseren. Deze handreiking wordt gelanceerd tijdens de UKON-netwerkmiddag ‘uitdagend revalidatie- klimaat’ op 4 juni! Expertteam Psychologen Deelnemer vanuit Attent: Jantien van Liempt – Claase, psycholoog (i.o. tot GZ-psycholoog) Het expertteam richt zich op visieontwikkeling over de positie van psychologen in de langdurige zorg in het algemeen en bij implementatie in het bijzonder. Ook gaan zij de taken van psychologen in kaart brengen in relatie tot specialisatie en teamsamenstelling. Daarnaast staan er ook inhoudelijke thema’s op de agenda, zoals tools voor welbevinden, waaronder de nieuwe handreiking Welbevinden die is samengesteld door het expertteam, werken aan zelfmanagement, psychologische interventies en de rol van de psycholoog bij morele vraagstukken. 18
Normaal ben je gewoon collega’s, en nu ging ik ze ineens vragen stellen over best persoonlijke dingen. 19
Werkstress verminderen door meer samenwerking e start van het onderzoek viel samen met Mila’s start bij Attent. Naast de voltijd masteropleiding werkt ze op dit moment acht uur per week als verpleegkundige. Het onderzoek deed ze in haar eigen tijd, maar wel op de werkvloer. Mila vertelt: “De senior verpleeg- kundige kaartte vooraf aan dat er veel verloop is op de afdeling doordat mensen weinig werkgeluk ervaren. Omdat het onderzoek een gedragscomponent moest bevatten, hebben we ervoor gekozen om het over werkgerelateerde stress te doen, omdat dit ook invloed heeft op het werkgeluk.” Wisselwerking tussen teams In vier maanden tijd verdiepte Mila zich in de oorzaken van werkstress op haar afdeling. Daarvoor hield Mila interviews met zes collega’s. Zo ontdekte ze dat het grootste knelpunt lag bij verminderde samen- werking en slechte communicatie. Mila: “Dat komt ook door de wisselwerking tussen de twee teams. Park Zypendaal bestaat uit de orthopedieafdeling en een CVA afdeling. Die zijn verbonden door een lange gang, maar in de praktijk werkt iedereen vooral aan zijn eigen kant. Het is wel één team, maar dat wordt niet zo ervaren.” Om een breder beeld te krijgen, zette Mila haar enquête over werkgerelateerde stress ook uit bij de afdelingen de Baroktuin, Park Angerenstein, Park Klarenbeek en Park Sonsbeek (de andere vier afdelingen van Regina Pacis in Arnhem). Dit gaf haar extra inzichten over werkstress en hoe dat wordt ervaren. Verpleegkundige Mila Abbing combineert haar werk als verpleeg- kundige op de revalidatieafdeling Park Zypendaal van Regina Pacis, met de masteropleiding Healthy Ageing. Als onderdeel van deze studie, gericht op innovatie in de zorg, deed ze onderzoek naar het verminderen van werkgerelateerde stress bij zorgmedewerkers. Praktische aanbevelingen Om de gevoelsmatige tweedeling aan te pakken, stelt Mila twee concrete aanbevelingen voor: een dagstart met leiderschapsformulering en een gezamenlijke ruimte als samenwerkingshub. “In de dagstart kan de senior verpleegkundige elke dag met alle mensen bespreken hoe druk het is, welke cliënten met z'n tweeën geholpen moeten worden, wie elkaar kan helpen, waar het rustig is, enzovoort. Zo kan iedereen op die manier de samenwerking al inzetten. De samenwerkingshub is een flexibele ruimte waar collega’s laagdrempelig kunnen overleggen en samenwerken.” Uitdagingen en leerpunten Onderzoek doen op je eigen werkplek is niet altijd makkelijk. “Het was best spannend om collega’s te interviewen,” vertelt Mila. “Normaal ben je gewoon collega’s, en nu ging ik ze ineens vragen stellen over best persoonlijke dingen. Gelukkig werkte iedereen heel open en eerlijk mee.” Ook haar leidinggevenden stonden er volledig achter en vonden het goed dat er aandacht was voor dit thema. Mila hoopt dan ook dat haar aanbevelingen uitgevoerd gaan worden. “We zitten nog met wat wisselingen in de leiding op de afdeling, maar ik hoop dat er wel een implementatie op gaat volgen.” D Kijk voor meer informatie over dit onderwerp naar de factsheet op AttentNet via de QRcode. 20
Wenneke Meijers Over 'gezonde nieuwsgierigheid' Wat houdt jouw functie van programmaleider in? Als Programmaleider Geriatrische Revalidatie (GR) ben ik verantwoordelijk voor de doorontwikkeling en actualisatie van de GR. Mijn doel is om deze continu up-to-date te houden, zodat hij optimaal blijft functioneren. Dit doe ik niet alleen – ik hecht veel waarde aan de input van de werkvloer. Daarom speel ik een actieve rol in het onderhouden van contacten met collega’s, zodat hun inzichten en ervaringen meegenomen worden in het proces. Samen zorgen we ervoor dat de GR blijft aansluiten op de praktijk. Waar zit voor jou persoonlijk de uitdaging in deze functie? (Wat maakt het leuk voor jou?) De grootste uitdaging ligt in het constant veranderende zorglandschap. De zorg is volop in beweging: onze cliëntenpopulatie wordt steeds complexer, terwijl de beschikbare tijd en middelen steeds schaarser lijken te worden. Binnen de GR krijgen we mensen met breed uiteenlopende zorgvragen. Hoe zorgen we ervoor dat we hen de juiste zorg bieden binnen de mogelijkheden die we hebben? Dat is een uitdagende puzzel – maar juist die complexiteit maakt mijn werk leuk! Wat helpt jou om een nieuwsgierige werkhouding te hebben? Vooral het sparren met collega’s! Zowel binnen Attent als met externe partners. Gesprekken leiden vaak tot nieuwe inzichten en helpen me om kritisch na te denken over veranderingen en ontwikkelingen. Hoe meer ik praat over wat er speelt en wat er mogelijk gaat veranderen, hoe scherper mijn blik wordt. Die kritische houding zorgt voor mijn nieuwsgierigheid – naar andere perspectieven, innovatieve oplossingen en nieuwe mogelijkheden. Op welke manier zie je een nieuwsgierige werkhouding terug in jouw werkomgeving? Ik hoop dat mijn nieuwsgierige houding vooral zichtbaar is in mijn betrokkenheid bij collega’s en de werkvloer. Door actief te luisteren en in gesprek te blijven, blijf ik op de hoogte van wat er speelt. Natuurlijk zijn er landelijke ontwikkelingen, maar bij Attent ervaren we zelf het beste wat voor ons werkt. De kracht zit hem in de combinatie: landelijke ontwikkelingen geven ons een breder perspectief, maar onze eigen ervaring helpt om die inzichten op een manier toe te passen die écht werkt in de praktijk. De Werkgroep GR is hier een goed voorbeeld van: we betrekken beide revalidatieafdelingen om met een kritische en open blik naar verbeterkansen te kijken. En welke effecten zie je om je heen (resultaten van een nieuwsgierige werkhouding?) Een paar jaar geleden hebben we bewust gekozen voor het Topcare GR Predicaat, en sindsdien hebben we mooie stappen gezet. Topcare dient als een soort kapstok om de GR binnen Attent verder te ontwikkelen. Zo zijn we meer gaan investeren in onderzoek op de GR-afdelingen en hebben we verschillende procedures verbeterd en doorontwikkeld. Ook organiseren we een onderzoeksscholing (echt een aanrader!) om collega’s kennis te laten maken met onderzoek doen. Dat werkt keigoed om een nieuwsgierige houding te stimuleren! Wat zou je de collega’s van Attent eventueel willen meegeven? Jullie input is echt ontzettend belangrijk! De zorg verandert continu, en dat betekent dat we samen moeten kijken hoe we daarmee omgaan. Ik kan dat niet alleen – we doen het met elkaar. Als Programmaleider GR ben ik maar een klein onderdeel van het geheel, en juist daarom is het zo belangrijk om samen na te denken over hoe we de veranderingen het beste kunnen doorvoeren. Blijf nieuwsgierig, denk mee en spreek me vooral aan, mail of bel als je vragen of ideeën hebt!
Wist je dat... het UKON allerlei praktische tools heeft ontwikkeld voor zorgprofessionals? Neem gerust een kijkje en scan de QR-code! De kerntaken van UKON als academische werkplaats bestaan uit: 1 Kennis ontwikkelen; 2 Kennis delen en vertalen; 3 Stimuleren van het toepassen van kennis. UKON Het UKON is een samenwerkings- verband tussen achttien aange- sloten zorginstellingen, de afdeling Eerstelijnsgeneeskunde van het Radboud- umc en het onderwijs. Het UKON bestaat sinds 2003, ruim 21 jaar! Welbevinden als kompas Het doel van het UKON is het verbeteren van welbevinden en daarmee de kwaliteit van bestaan voor mensen met dementie en mensen met chronische ziekten die een complexe zorgvraag hebben. Dit is tegenwoordig steeds vaker thuis of in de wijk, maar kan ook in een verpleeghuis/woonzorglocatie zijn. Welbevinden is belangrijk voor het kunnen ervaren van kwaliteit van bestaan. Onder welbevinden verstaan wij fysiek, sociaal, psychisch en spiritueel welbevinden. Het UKON beoogt om de professionals, naasten, vrijwilligers en andere betrokkenen uit het sociaal netwerk handvatten aan te reiken die bijdragen aan het welbevinden van mensen met een complexe zorgvraag. Een academische werkplaats; Attent Zorg en Behandeling is lid van het Universitair Kennisnetwerk Ouderenzorg Nijmegen, een academische werkplaats. Wat is dat? De missie van het UKON Wij ontwikkelen en delen, op inclusieve wijze, nieuwe wetenschap- pelijke kennis die bijdraagt aan het fysieke, sociale, psychische en spirituele welbevinden van mensen met dementie en specifieke doelgroepen binnen de langdurige zorg, ongeacht hun woonomgeving. Hiermee stimuleren wij de deskundig- heid van verschillende betrokkenen en de kwaliteit van hun ondersteuning, zorg en behandeling. De nieuwe kennis is praktisch toepasbaar en draagt bij aan het werkplezier van naasten, medewerkers en/of vrijwilligers in de huidige èn toekomstige zorgpraktijk. We realiseren dit door handvatten voor implementatie aan te reiken, technologische innovaties te benutten en aandacht te hebben voor passende tijdsinvestering en arbeidsinzet (doelmatigheid). Wat is dat? 22
symposium, presentatie en kennisfestival in 13 juni: Verenso voorjaarscongres Symposium Op het Verenso voorjaarscongres presenteerden Sandra Jellema en Suze Derksen de resultaten van het praktijkonderzoek naar de meerwaarde van proefverlof in de GR. Cliënten die bij Attent revalideren kunnen één of meerdere keren op proefverlof naar huis gaan. Zo kunnen zij zien hoe het revalideren gaat. Halen zij de revalidatiedoelen, en waaraan moeten zij nog werken? Zo bereiden zij zich voor op het moment waarop ze echt naar huis gaan. Verschillende collega’s van Attent hebben onderzoek gedaan naar de inzet van dit proefverlof in de geriatrische revalidatie. Zo verzamelden zij bestaande kennis over – en ervaringen met proefverlof in de geriatrische revalidatie. Op die manier wilden zij een werkwijze opbouwen rond dit proefverlof. De meerwaarde van proefverlof Er is weinig literatuur beschikbaar over proefverlof en de effecten ervan. Ook is het organiseren van het proefverlof soms lastig. Bijvoorbeeld als het gaat om het regelen van thuiszorg tijdens het proefverlof. Uit interviews blijkt wel dat professionals, cliënten en naasten de meerwaarde zien van proefverlof in de geriatrische revalidatie. Daarom hebben we samen uitgewerkt hoe we het proefverlof bij Attent kunnen inpassen in ons revalidatietraject. Dat deden we door een cliëntreis te maken waarin we het proefverlof terug laten komen. Ook maakten we een werkwijzer over proefverlof. Verder onderzoek Juist omdat professionals, cliënten en naasten de meerwaarde zien van proefverlof, is het belangrijk om verder te onderzoeken. Zo willen we bijvoorbeeld weten wat het effect van proefverlof is op opnameduur, cliënttevredenheid en hoe goed het thuis gaat na de revalidatie. Zo blijven we nieuwsgierig om het proefverlof nog succesvoller te maken. Publicatie De samenvatting van het onderzoek is gepubliceerd in het online Verenso Online tijdschrift voor Ouderen- geneeskunde. Scan daarvoor de OR-code hieronder. Sandra Jellema en Suze Derksen tijdens het Verenso voorjaarscongres Voor de collega’s binnen Attent; het factsheet ‘Praktijkonderzoek proefverlof’ kun je bekijken op AttentNet via deze QR-code. 23
In 2024 heeft Attent meegedaan aan drie V&V cafés. Mandy Brandts-Vierwind (kwaliteitsadviseur) en Sabine Marks (senior verpleegkundige) hebben samen met Nicole Janssen (Netwerkcoördinator en implementatieadviseur van de UKON) tijdens één van de inspiratiesessies de workshop Implementeren kun je leren verzorgd. Mandy is deelnemer van het UKON Experteam Implementatie: ‘Wij hebben in deze workshop met een praktijkvoorbeeld verteld hoe we de resultaten van een onderzoek naar de praktijk hebben gebracht. Eigenlijk was het meer dan vertellen, het was ook laten zien en ervaren. De deelnemers werden uitgenodigd om na te denken over hoe zij op het werk omgaan met veranderingen of het ook anders kan en de rol die zij daarin zelf kunnen spelen.’ 27 november: V&V café ‘Wat kunnen we bereiken met een gezonde, nieuwsgierige werkhouding?' Mandy Brandts-Vierwind, Nicole Janssen en Sabine Marks tijdens hun workshop 'Implementeren kun je leren' Presentatie Kennisfestival Attent heeft op 6 juni 2024 haar eerste Kennisfestival georganiseerd voor medewerkers. Onderwerp was ‘Wat kunnen we bereiken met een gezonde, nieuwsgierige werkhouding?’. De WetenschapsCommissie van Attent (WOCA) organiseerde de middag, welke afgetrapt werd door de twee zorgdirecteuren. Beide vertelden wat voor hen een gezonde, nieuwsgierige werkhouding betekent, aan de hand van een zelf meegenomen, symbolische afbeelding. Uit hun verhalen kwam naar voren dat vanuit nieuwsgierigheid veel te ontdekken valt. Door dingen vanuit verschillende perspectieven te bekijken, komen we verder en houden we het boeiend en leuk. Workshops onderzoeksagenda en persoonlijk leiderschap Na de aftrap werd door middel van verschillende workshops gewerkt aan de Attent-onderzoekagenda voor 2025. Vanuit de vier invalshoeken cliënt, medewerker, organisatie en omgeving kwamen verschillende onderwerpen naar boven waar we nieuwsgierig naar zijn. Marleen Lovink (afdeling Eerstelijnsgeneeskunde – UKON Onderzoeker – Onderzoeksprogramma Verzorging en Verpleging), Annemarie Verwoerd (verpleegkundig specialist Attent) en Sandra Pasma (verzorgende IG bij De Waalboog) verzorgden een inspirerende workshop over hoe het hebben van persoonlijk leiderschap jezelf én Attent verder helpt. Kennismarkt en magazine Gedurende de middag konden deelnemers van het festival informatie ophalen bij de onderzoek-presentatietafels. Collega’s die zich al op het terrein van onderzoek hebben bezig gehouden presenteerden via factsheets onderzoeksresultaten. Tijdens de markt bleek dat er veel interesse is voor de verschillende onderzoeken die uitgevoerd zijn afgelopen jaar binnen Attent. Tijdens het festival presenteerde de WOCA de eerste uitgave van het magazine ’Attentie’. Hierin wordt teruggeblikt op het Attent-onderzoeksjaar 2023 met persoonlijke verhalen van collega’s, achtergrondinformatie (ook vanuit ons netwerk) en een overzicht van afgeronde en lopende onderzoeken binnen Attent. 24
Wat hebben wetenschap, onderzoek en goede zorg met elkaar te maken? Het antwoord daarop wordt gegeven door Jozef Middendorp, manager kwaliteit en voorzitter van de WOCA van Attent en Ton Satink, Associate lector Neurorevalidatie Hogeschool van Arnhem en Nijmegen. Luister de podcast ‘Attent over…’ Wetenschap, onderzoek en goede zorg met Jozef Middendorp en Ton Satink Jouw WOCA puzzel 25
Attent publiceert één keer per jaar het magazine Attentie. Hierin blikt Attent terug op het afgelopen onderzoeksjaar binnen Attent. We belichten wetenschappelijk onderzoek, opleiden, innovatie en kennisontwikkeling in interviews en columns. Attent wil hiermee haar medewerkers stimuleren een nieuwsgierige en leergierige werkhouding te hebben. Én actief bij te dragen aan het onderzoeks- klimaat. Attentie is in opdracht en samenwerking van de Wetenschap en Onderzoek Commissie Attent (WOCA) uitgebracht. Jozef Middendorp, Rianne Westerhof, Sabine Fennemann, Myke Bonouvrié, Annemiek Bielderman, Wenneke Meijers, Dorinda van der Kamp, Sandra Jellema, Annemarie Verwoerd, Simona van de Vinne Ellen Bal, Wil Goedhart Lonneke de Kroon Buro van Goede Zin Renske Welie Buro Welie Robbin van Turnhout Fotografie Lisanne Wiggers, Nathalie Vogelzang, Mirthe Baars, Jana Veelenturf, de heer Van de Peppel, Mila Abbing April 2025 - Tweede uitgave 500 stuks Niets uit deze uitgave mag worden overgenomen zonder voorafgaande schriftelijke toestemming. Voor eventuele fouten kan de redactie noch Attent verantwoordelijk worden gesteld. Aan de inhoud van dit magazine kunnen geen rechten worden ontleend. Colo fonRedactie Eindredactie Tekst Vormgeving Fotografie Aan deze uitgave werkten mee Uitgave Oplage 26
Attent Zorg en Behandeling, Hoofdstraat 8, 6994 AE De Steeg
www.attentzorgenbehandeling.nlRkJQdWJsaXNoZXIy ODY1MjQ=