Michiel de Ronde is lector Begeleidingskunde aan de Hogeschool Rotterdam. E-mail: ronma@hr.nl Elvira Nouwens is docent/supervisor bij de Hogeschool Arnhem en Nijmegen (HAN). E-mail: elvira.nouwens@han.nl Nynke van Kampen is begeleidingskundige en (s)pacemaker leren en ontwikkelen in de zorg bij Kom Verder in Alkmaar. E-mail: contact@kom-verder.com Trudy Geurts is Chief Nursing Officer en Verpleegkundig Specialist Palliatieve Zorg in het Slingeland Ziekenhuis Doetinchem. E-mail: t.geurts@slingeland.nl MEER LEZEN • Berwick, D.M., Nolan, T.W. & Whittington, J. (2008). The triple aim: care, health, and cost. Health Aff (Millwood). 27(3):759-69. • Brouwer, B.J.M. et al (2023). Monitor Zeggenschap. Ministerie VWS. • Buber, M. (2003). Ik en Jij. Bijleveld. • Buurman, B. (2020). Niets over ons, zonder ons: Investeringsagenda zeggenschap en positionering verpleegkundigen & verzorgenden. Ministerie VWS. • Han, B.C. (2023). Vita Contemplativa. Ten Have. • Keij, J. (2012). Levinas in de Praktijk. Klement. • Lalleman, P. et al (2024). De kracht van verschil. Eindrapportage actieonderzoek gedifferentieerd werken in de verpleegkunde. RN2Blend. • Sikka, R, Morath, J.M. & Leape, L. (2015). The Quadruple Aim: care, health, cost and meaning in work. BMJ Qual Saf. 24(10):608-10. • VWS (2022). Integraal Zorgakkoord. Samen werken aan gezonde zorg. Ministerie VWS. leren. Dat vraagt zelf een lerende en organische aanpak waarbij de structuur van binnenuit kan groeien. Vanuit de verpleegkundige staf hebben we intervisie opgezet voor en door verpleegkundigen. We vroegen collega’s met talent tot luisteren of zij opgeleid wilden worden als intervisor, met als resultaat een groep zeer gemotiveerde collega’s die geraakt zijn door het feit dat zij gezien werden. Parallel aan het geven van intervisie in gemixte groepen van verschillende afdelingen krijgen zij zelf leer-intervisie, begeleid door mij als begeleidingskundige. Inmiddels start er elk halfjaar een nieuwe leerintervisiegroep en is intervisie steeds meer onderdeel van de professionalisering van de beroepsgroep. Het groeimodel heeft een vliegwieleffect, een keten van empowerment door zoekend zelfverantwoordelijkheid te nemen rond ingewikkelde situaties. Het intervisorennetwerk is daarmee de basis van een nieuwe beweging. In ons ziekenhuisjargon: ‘van zuigtablet naar bruistablet’. Principe 10: Ontmoeten is menswording In de technische, logistieke en administatieve ziekenhuisomgeving wordt gewerkt aan het lichaam van men- sen, met als gevaar dat mensen tot dingen worden. Ik loop een dag mee met de IC-fysiotherapeut. Een dame met complicatie na een operatie ligt hier al twee maanden. We stellen ons voor. Mevrouw kijkt mij met heldere ogen aan. Zij is geïntubeerd en kan daardoor niet praten. Het plan is haar te ‘mobiliseren’ en even te laten zitten met steun van ons. De fysiotherapeut spreekt mevrouw aan en ondersteunt haar. De verpleegkundige komt wat haastig over. Ze is vooral bezig met alle draden. Weer heb ik oogcontact en ben ik ontroerd door haar afhankelijkheid. Na een minuut of tien wordt het vermoeiend en leggen we mevrouw weer terug. We nemen afscheid. Teruglopend bespreek ik met de fysiotherapeut hoe het me raakt dat je in een IC-bed een soort object wordt met al die slangen aan je lijf. Zij reageert dat het juist daarom zo belangrijk is de patiënt als mens te blijven zien … Emmanuel Levinas (Keij, 2021) spreekt over het appèl van de ander dat ons raakt. De opgave ons te laten raken geldt in het contact met patiënten, maar evengoed met collega’s. Ziekenhuizen als louter behandelmachines worden monsters van ontmenselijking. BESLUIT In de ontmoeting van het ervaringsleren draagt de begeleidingskundige bij aan een nieuwe energie en zingeving. Het is een vorm van zorg voor zorgers, opdat zij hun wezenlijke waarde blijven toevoegen aan de zorg. PRAKTIJK EN PROFESSIONAL 48 TIJDSCHRIFT VOOR BEGELEIDINGSKUNDE
RkJQdWJsaXNoZXIy ODY1MjQ=