PRAKTIJK EN PROFESSIONAL In de Nederlandse ziekenhuizen bestaat zorg over de vraag of we als samenleving duurzaam kunnen voorzien in de benodigde verpleegkundige capaciteit. Hoewel voldoende mensen voor het beroep kiezen, verlaten veel instromers het vak alweer binnen twee jaar. Een structureel tekort aan verpleegkundigen dreigt. Bovendien ontstaat het gevaar dat de ervaringsbasis waarop het vak in de praktijk rust, erodeert door het hoge verloop (Buurman, 2020). Veel van de ontwikkelperspectieven die worden aangedragen, bewegen zich op het niveau van wetgeving, beleid en organisatie. Zo heeft het ministerie van VWS een investeringsagenda opgesteld rond zeggenschap en positionering van verpleegkundigen (Buurman, 2020), inclusief monitoring daarvan (De Brouwer et al, 2023). Ook heeft het ministerie een integraal zorgakkoord vastgesteld waarin geconstateerd wordt dat het beter moet en kan, omdat we anders vastlopen (VWS, 2022). Initiatieven rond het inrichten van loopbaanpaden voor zorgprofessionals (Lalleman et al, 2024) zouden moeten bijdragen aan het vasthouden van mensen voor het vak. Gestimuleerd door de beweging van ‘Triple aim’ (Berwick, 2008) naar ‘Quadruple aim’ (Sikka et al, 2015) willen we vanuit de begeleidingskunde deze initiatieven erkennen en waarderen, maar ook aanvullen met een evenzeer noodzakelijke kwaliteit. Hoogwaardige zorg bestaat uit kwaliteitservaring bij individuele patiënten (1) en verbetering van zorg voor populaties (2) tegen beheersbare kosten (3). Aan deze drie factoren moet als vierde essentieel aspect de zingeving en arbeidsvreugde van zorgverleners worden toegevoegd. Zorg kan alleen ‘hoogwaardig’ zijn als degene die zorgt, daar diepgaande en duurzame voldoening in vindt. In dit artikel verkennen we hoe begeleidingskundigen kunnen bijdragen aan deze ervaring van zingeving in het verpleegkundig werk. DRIJFVEER EN CONTEXT Een verpleegkundige die inmiddels het vak heeft verlaten, vertelt: Ik ben verpleegkundige geworden om patiënten te ondersteunen bij ziek-zijn en herstel. Het begrip 'turnover' werd mij in mijn inwerkperiode geleerd. Een ziekenhuisbed levert het meest op bij nieuwe opnamen. Ik had daar nooit zo bij stilgestaan: het ziekenhuis is een bedrijf en de patiënt een bron van inkomsten. Wie ben ik dan als verpleegkundige? Ik heb met regelmaat patiënten met ontslag zien gaan waarvan ik het passender had gevonden dat ze nog een nachtje bleven. Vooral als zij, of verwanten, mij vertelden hoe de thuissituatie was. 2025 - WWW.TSVB.NL 41 Om de dreigende structurele personeelstekorten tegen te gaan, is ervaring van voldoening in het werk als verpleegkundige essentieel. De technisch-administratieve context van het ziekenhuis staat vaak op gespannen voet met de mensgerichte drijfveer van de werkers in de verpleging. Aan de hand van tien principes laten de auteurs zien hoe begeleidingskundigen kunnen bijdragen aan een nieuwe energie en zingeving in het verpleegkundig werk. Michiel DE RONDE, Elvira NOUWENS, Nynke VAN KAMPEN en Trudy GEURTS
RkJQdWJsaXNoZXIy ODY1MjQ=