In dit artikel zoomen we in op het begrip ‘ontwikkeling’ en problematiseren we twee mindsets die in begeleiding gangbaar zijn, de prestatiemindset en de groeimindset. Onze stelling is dat begeleidingswerk door deze mindsets te eenzijdig op individuele groei gericht raakt. Als alternatief presenteren we twee andere benaderingen: de krimpmindset en de kringloopmindset. Hiermee zetten we aan tot kritische reflectie op onze eigen overtuigingen bij het begeleiden. ONZEKERE TIJDEN Hoe kunnen wij de complexe ontwikkelingen in onze tijd duiden? We doen een kleine greep uit een groot aantal auteurs die deze ontwikkelingen onderzoeken. Hoogleraar transitiemanagement Jan Rotmans stelt dat we niet leven in een ‘tijdperk van verandering’ maar in een ‘verandering van tijdperk’ (Rotmans, 2023) . De transitie van een wereld die is gebouwd op fossiele brandstof naar een duurzame maatschappij is in volle gang. De chaos en wanorde die we zien op allerlei gebieden is een kenmerkend onderdeel van de overgang van het oude naar het nieuwe. De socioloog Zygmunt Bauman legt de nadruk op de gevolgen van de globalisering. Hij stelt dat we leven in een ‘vloeibare tijd’, waarin vaste structuren, vormen en zekerheden afbrokkelen en vloeibaar worden (Bauman, 2007). Hij analyseert de manier waarop het vooruitgangsgeloof ons op allerlei gebieden parten speelt. De socioloog Hartmut Rosa ten slotte, beschrijft hoe ‘versnelling’ een structureel onderdeel is geworden van onze manier van samenleven (Rosa, 2016). Het voortdurende gevoel dat het nooit genoeg is en dat iedereen elkaars concurrent is, werpt ons terug op onszelf. Zo ontstaat gemakkelijk een gevoel van vervreemding van onszelf, onze bezigheden, anderen en de wereld. Buiten de wetenschap typeert cabaretier en schrijver Tim Fransen deze tijd treffend als een ‘Calamiteitperk’, vanwege de snelle opeenvolging van allerlei crisissen (Fransen, 2024). Als individu in een wereld die zo in beweging is, kun je je gemakkelijk overweldigd en onmachtig gaan voelen. De ontwikkelingen die gaande zijn, zijn veel te groot om er als nietige eenling iets tegenover te stellen. OnzekerKENNIS EN KUNDE Mieke VOOGD en Joris BRENNINKMEIJER ‘Moge u leven in interessante tijden’, zo luidt een Chinese vervloeking. Interessant is onze tijd zeker te noemen. Hij staat bol van maatschappelijke onvrede, onbehagen over de gevolgen van de opwarmende aarde en onrust over oorlogen. Het is een tijdperk van transitie op allerlei gebied. We zien de onmacht van de gevestigde orde van overheid, bedrijfsleven en politiek om grote problemen op te lossen, we zien burgers die afzijdig, boos of activistisch zijn. Hoe dragen wij vanuit onze professie bij? Het voortdurende gevoel dat iedereen elkaars concurrent is, werpt ons terug op onszelf 2025 - WWW.TSVB.NL 31
RkJQdWJsaXNoZXIy ODY1MjQ=