Veel (vooral onaangename) levenservaringen heb je niet losgelaten, maar vastgehouden. Als gevolg daarvan ontwikkel je allerlei behoeften, verlangens, wensen, dromen en ideeën over wat nastrevenswaardig of juist onwenselijk is in het leven. Je wilt het leven naar je hand zetten. En vervolgens handel je om die dromen, wensen en verlangens te realiseren. Zolang het lukt om ze te vervullen, hoef je de pijn van het verleden niet te voelen. ZICHZELF VERSTERKENDE REFLEX: GEVOEL, GEDACHTEN EN GEDRAG Vervolgens kun je met cliënten bespreken hoe het in hun ik verankerde verleden een rol speelt bij triggers. Het mechanisme dat zich bij Paul voltrekt, voltrekt zich ook in andere mensen; niet eenmalig, maar de hele dag door. Wij hebben dit mechanisme in een recent boek de ik-reflex genoemd: een zichzelf versterkende reflex die plaats heeft in het lichaam. Het is een automatische, onbewuste reactie op een trigger. De reflex wordt getriggerd door een gebeurtenis (dat is de trigger) die iets ouds oproept (dat is geNiet voor iedereen gaan behoeften, verwachtingen en dromen in vervulling. Niet iedereen kan miljonair worden, beroemd, invloedrijk, de beste in haar of zijn vak en de leukste of mooiste partner, of kan de slimste en sportiefste kinderen hebben. Zelfs niet door er keihard voor te werken of er alles voor opzij te zetten. Dan zit er niets anders op dan met iets anders tevreden te zijn. Dan ga je door pijn heen en ontwikkel je in de loop van de tijd andere behoeften en verlangens. Dromen, wensen, behoeften en verlangens zijn dus ook niet permanent, ook die kunnen veranderen. En als het lukt om ze allemaal te realiseren, komen er toch weer nieuwe voor in de plaats. Je kunt cliënten vragen: waar komen al die behoeften en verlangens dan vandaan? Levenservaringen Het antwoord vindt je op de derde laag. Ze komen namelijk voort uit levenservaringen. Je maakt een heel leven dingen mee: leuke, maar ook vervelende dingen. Wat je hebt meegemaakt, heeft invloed op de ontwikkeling van dromen, verlangens en behoeften. Iedereen leeft een ander leven en verzamelt andere indrukken, waardoor ook de behoeften, verlangens en dromen zo verschillend kunnen zijn. Levenservaringen zijn verbonden met allerlei gevoelens en emoties. Er zijn angstige, vrolijke en schaamtevolle herinneringen; momenten waarop je terugkijkt met spijt, blijdschap, enzovoort. Al die emoties en gevoelens kun je vandaag nog in het lichaam voelen als er een herinnering aan het verleden bovenkomt. Je voelt dan steeds opnieuw verrukking, blijdschap, enthousiasme en nieuwsgierigheid, maar ook angst, verdriet, schaamte en teleurstelling bij al die verschillende levenservaringen. HOOFDARTIKEL 2024 - WWW.TSVB.NL 5 GELAAGDHEID IN HET IK VAN PAUL We trekken Paul voor even uit de armen van Anne en vragen hem hoe dat dan zit met zijn ik. Hij vertelt ons over zijn levenservaringen (derde laag). Zijn moeder is op jonge leeftijd overleden. Dat maakt contacten met vrouwen onveilig voor hem, omdat dit ook plotseling kan stoppen. Dat heeft hem onzeker gemaakt, waardoor hij gemakkelijk angst of zelfs paniek voelt als hij niet direct bevestiging krijgt van zijn partner. Die behoefte aan bevestiging herkent hij bij zichzelf heel duidelijk (tweede laag). Hij merkt ook goed dat zijn hoofd op hol gaat als hij zo onzeker is. Het liefst wil hij dan meteen naar Anne toe om haar even te zien en zijn ongemakkelijke gevoel te kunnen sussen. Maar als dat niet kan, probeert hij overmatig contact te krijgen door te appen en te bellen (eerste laag).
RkJQdWJsaXNoZXIy ODY1MjQ=